Η άγρια ζωή δεν παίζει σημαντικό ρόλο στην εξάπλωση του SARS-CoV-2 στους ανθρώπους, αλλά η εξάπλωση σε πληθυσμούς ζώων μπορεί να επηρεάσει την υγεία αυτών των πληθυσμών και μπορεί να διευκολύνει την εμφάνιση νέων παραλλαγών του ιού, τονίζουν σήμερα σε κοινή δήλωση τους, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας καθώς και οι Παγκόσμιοι Οργανισμοί Τροφίμων και Γεωργίας καθώς και ο Οργανισμός Υγείας των Ζώων.
Υπογραμμίζουν ότι εκτός από τα οικόσιτα ζώα, άγρια ζώα ελευθέρας βοσκής, αιχμάλωτα ή εκτρεφόμενα, όπως μεγάλες γάτες, βιζόν, κουνάβια, ελάφια με λευκή ουρά της Βόρειας Αμερικής και μεγάλοι πίθηκοι έχουν μέχρι στιγμής παρατηρηθεί ότι έχουν μολυνθεί από τον SARS-CoV-2. Παράλληλα έχει αποδειχθεί μέχρι σήμερα, ότι τα εκτρεφόμενα χάμστερ και μινκ είναι ικανά να μολύνουν ανθρώπους με τον ιό SARS-CoV-2 και μια πιθανή περίπτωση μετάδοσης μεταξύ ελαφιού και ανθρώπου βρίσκεται επί του παρόντος υπό εξέταση.
Επίσης σημειώνεται πως η εισαγωγή του SARS-CoV-2 στην άγρια ζωή θα μπορούσε να οδηγήσει στη δημιουργία δεξαμενών του ιού μεταξύ των ζώων. Για παράδειγμα, έχει αναφερθεί ότι περίπου το ένα τρίτο των άγριων ελαφιών με λευκή ουρά στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής έχουν μολυνθεί με SARS-CoV-2, αρχικά μέσω πολλών συμβάντων μετάδοσης από άνθρωπο σε ελάφι. Οι γενεαλογίες SARS-CoV-2 που εντοπίστηκαν σε ελάφια με λευκή ουρά κυκλοφορούν επίσης σε κοντινούς ανθρώπινους πληθυσμούς. Έχει αποδειχθεί ότι τα ελάφια με λευκή ουρά διώχνουν τον ιό και τον μεταδίδουν μεταξύ τους. Ο ιός συνεχίζει να εξελίσσεται και ο κίνδυνος μελλοντικής εμφάνισης παραλλαγών είναι υψηλός.
Λήψη μέτρων για την αποτροπή μετάδοσης του ιού
Οι τρεις παγκόσμιοι οργανισμοί καλούν όλες τις χώρες να λάβουν μέτρα για να μειώσουν τον κίνδυνο μετάδοσης του SARS-CoV-2 μεταξύ των ανθρώπων και της άγριας ζωής με στόχο τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης παραλλαγών και την προστασία τόσο των ανθρώπων όσο και της άγριας ζωής.
Το προσωπικό που εργάζεται στενά με την άγρια ζωή θα πρέπει να εκπαιδεύεται ώστε να εφαρμόζει μέτρα που μειώνουν τον κίνδυνο μετάδοσης μεταξύ ανθρώπων και μεταξύ ανθρώπων και ζώων, χρησιμοποιώντας συμβουλές του ΠΟΥ για τον τρόπο προστασίας και πρόληψης της εξάπλωσης του COVID-19 και τις οδηγίες για τη χρήση εξοπλισμού ατομικής προστασίας και καλών πρακτικών υγιεινής γύρω από τα ζώα, συμπεριλαμβανομένων των καλών πρακτικών υγιεινής για κυνηγούς και κρεοπώλες .
Τα τρέχοντα στοιχεία δείχνουν ότι οι άνθρωποι δεν μολύνονται από τον ιό SARS-CoV-2 τρώγοντας κρέας. Ωστόσο, οι κυνηγοί θα πρέπει να παρακολουθούν ζώα που φαίνονται άρρωστα ή να μαζεύουν εκείνα που βρίσκονται νεκρά. Οι κατάλληλες τεχνικές κρεοπωλείου και προετοιμασίας τροφίμων, συμπεριλαμβανομένων των κατάλληλων πρακτικών υγιεινής, μπορούν να περιορίσουν τη μετάδοση των κορονοϊών, συμπεριλαμβανομένου του SARS-CoV-2, και άλλων ζωονοσογόνων παθογόνων.
Κρίνεται μάλιστα αναγκαίο το κοινό να εκπαιδεύεται σε σχέση με την επαφή με την άγρια ζωή. Μερικά άγρια ζώα μπορεί να έρθουν κοντά σε ανθρώπινους οικισμούς και κατοικημένες περιοχές. Ως γενική προφύλαξη, οι άνθρωποι δεν πρέπει να πλησιάζουν ή να ταΐζουν άγρια ζώα ή να αγγίζουν ή να τρώνε εκείνα που είναι ορφανά, άρρωστα ή που βρέθηκαν νεκρά. Αντίθετως, θα πρέπει να επικοινωνήσουν με τις τοπικές αρχές άγριας ζωής ή με έναν επαγγελματία υγείας άγριας ζωής.
Τα προτεινόμενα μέτρα
Είναι επίσης σημαντικό να απορρίπτονται με ασφάλεια τα υπολείμματα τρόφιμων, μάσκες, χαρτομάντιλα και οποιαδήποτε άλλα ανθρώπινα απόβλητα για να αποφεύγεται η προσέλκυση άγριας ζωής, ειδικά σε αστικές περιοχές και, εάν είναι δυνατόν, να κρατηθούν τα κατοικίδια ζώα μακριά από την άγρια ζωή και τα περιττώματά τους.
Επιπλέον, ενθαρρύνονται οι εθνικές υπηρεσίες υγείας των ζώων και των ανθρώπων των χωρών να υιοθετήσουν μέτρα, όπως την ενθάρρυνση συνεργασίας μεταξύ των εθνικών κτηνιατρικών υπηρεσιών και των εθνικών αρχών άγριας ζωής, των οποίων η συνεργασία είναι το κλειδί για την προώθηση της υγείας των ζώων και τη διαφύλαξη της υγείας του ανθρώπου και του περιβάλλοντος. Την παρακολούθηση της άγριας ζωής και της ενθάρρυνσης δειγματοληψίας άγριων ζώων που είναι γνωστό ότι είναι δυνητικά ευαίσθητα στον SARS-CoV-2. Την αναφορά επιβεβαιωμένων κρουσμάτων ζώων SARS-CoV-2 και την δημιουργία προσεκτικών μνημάτων σχετικά με τον SARS-CoV-2 σε ζώα, ώστε οι ανακριβείς αντιλήψεις του κοινού να μην επηρεάσουν αρνητικά τις προσπάθειες διατήρησης.
Τέλος οι Οργανισμοί προτείνουν κανένα ζώο που διαπιστώνεται ότι έχει μολυνθεί με SARS-CoV-2 δεν πρέπει να εγκαταλειφθεί, να απορριφθεί ή να θανατωθεί χωρίς να παρέχεται αιτιολόγηση ύστερα από την αξιολόγηση κινδύνου για τον συγκεκριμένο χώρο της εκδήλωσης της νόσου.
Ανταπόκριση Στρασβούργο Κώστας Δαβάνης