Έκθεση με ανέκδοτες φωτογραφίες του σημαντικού βολιώτη φωτογράφου Κώστα Ζημέρη που χρονικά καλύπτουν πάνω από τον μισό 20ό αιώνα, θα πραγματοποιηθεί τον Δεκέμβριο στο Μουσείο της Πόλης του Βόλου.
Μια ολιστική ματιά στο έργο του Κώστα Ζημέρη, το τόσο σημαντικό για την ιστορία του Βόλου αλλά και την τέχνη της φωτογραφίας στην Ελλάδα γενικότερα αποπειράται τον Δεκέμβριο που έρχεται στην πόλη του Βόλου.
Ως γνωστόν, στη διάρκεια του 20ού αιώνα, η πόλη του Βόλου ανέδειξε μια σειρά σημαντικών φωτογράφων, όπως οι Στέφανος Στουρνάρας, Αντώνης Ραφανίδης, Δημήτρης Λέτσιος. Ετσι έθεσε το ερώτημα μιας τοπικής «σχολής», που ως τέτοια θα συνιστούσε ιδιαιτερότητα για όλη την περιφέρεια.
Επίλεκτη θέση σ’ αυτή την φωτογραφική ελίτ διατηρεί ο Κωνσταντίνος Ζημέρης (1886-1980), που υπήρξε ενεργός τέσσερις τουλάχιστον δεκαετίες ( 1920-1960 ). O κόσμος του Κώστα Ζήμερη έτσι όπως αποτυπώνεται στις φωτογραφίες του στην πρώτη περίοδο του έργου του (1922 – 1940) είναι ο Βόλος, η καθημερινή ζωή, τα πρόσωπα της πόλης, πορτραίτα επώνυμων και ανώνυμων, οι πρόσφυγες και η εγκατάστασή τους, σημαντικές ιστορικές στιγμές, κτίρια και γωνιές του Βόλου που συνδέθηκαν με την επαγγελματική ζωή, τη βιομηχανική ανάπτυξη, τη λειτουργία του δημόσιου χώρου, αλλά και τα τοπία του Βόλου.
Στη δεύτερη περίοδο της δουλειάς του (1930 – 1938) δέχεται παραγγελίες κυρίως για λόγους προβολής, βιομηχανικές εγκαταστάσεις, προϊόντα της βιομηχανίας, όπως ψυγεία ή ραδιόφωνα, εργάτες, θεατρικές παραστάσεις, κ.ά., οι οποίες αποτυπώνουν την ανάπτυξη της πόλης, την οικονομική και κοινωνική ζωή, τους ανθρώπους και τις συνήθειές τους στο δημόσιο χώρο.
Στην τρίτη περίοδο (1940 – 1970) ένα μεγάλο μέρος καταλαμβάνει η καταγραφή γεγονότων κατά την περίοδο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όπως βομβαρδισμοί, αλλά και εικόνες από τις ημέρες της Απελευθέρωσης και των διαδηλώσεων για τα Δεκεμβριανά. Μετά το τέλος του πολέμου ο Ζημέρης απαθανατίζει με τον φακό του παιδικές κατασκηνώσεις στο Πήλιο, καρναβαλικές εκδηλώσεις, παρελάσεις, εικόνες από το ΠΙΚΠΑ.
Στο σήμερα
ΗΔ/νση Αρχείων, Μουσείων και Βιβλιοθηκών του Δήμου Βόλου διαθέτει στις συλλογές της 5.037 αρνητικά φωτογραφιών σε γυάλινες πλάκες από το εργαστήρια του Κώστα Ζημέρη, καθώς και φωτογραφικές μηχανές, μεγεθυμένες φωτογραφίες, εξοπλισμό φωτογραφικού στούντιο και εμφανιστηρίου, διάφορα εργαλεία, βιβλία και αναλώσιμο υλικό επαγγελματικού φωτογραφείου. Ανάμεσά τους φιλμ, συσκευασμένα από τον ίδιο τον φωτογράφο με όλα τα τότε γνωστά μέτρα προφύλαξης για τη διατήρησή τους καθώς και ένα μεγάλο βιβλίο παραγγελιών.
Όπως σημειώνει ο επιμελητής της έκθεσης Ηρακλής Παπαϊωάννου: «Το αρχείο Ζημέρη σκιαγραφεί έτσι σε τοπικό επίπεδο το πρώτο μισό του δραματικού ελληνικού 20ού αιώνα. Το έργο του ταλαντεύεται από το ατομικό στο συλλογικό, φανερώνοντας μια εποχή στην οποία ένα πνεύμα ατομισμού διαβρώνει την έννοια της κοινότητας χωρίς ακόμη να κυριαρχεί. Ταλαντεύεται ακόμη ανάμεσα στην κλασική και τη μοντέρνα φωτογραφία, σε επίπεδο τεχνικό, αισθητικό όσο και εννοιακό: άλλοτε πατά στέρεα στη φωτογραφία των αρχών του 20ού αιώνα, κι άλλοτε ατενίζει νηφάλια μια εποχή προσδοκιών, ανακατατάξεων, συγκρούσεων, διαψεύσεων».
Παράλληλα με την έκθεση, κυκλοφορεί λεύκωμα – κατάλογος της έκθεσης εμπλουτισμένο με επιπλέον φωτογραφίες και κείμενα για το έργο του φωτογράφου, καθώς και τη σημασία του αρχείου του, ενώ συμπληρωματικά στα παραπάνω θα προσφέρεται στο κοινό ένας ακόμη τρόπος προσέγγισης της δουλειάς του Κώστα Ζημέρη: με τη λειτουργία διαδραστικής πλατφόρμας, όπου θα παρουσιάζονται ψηφιοποιημένες φωτογραφίες από το αρχείο του. Οι επισκέπτες της ιστοσελίδας του Μουσείου της Πόλης Βόλου (www.vmoc.gr) θα μπορούν να καταθέτουν την προφορική τους μαρτυρία με αφορμή ένα γεγονός ή ένα σημείο που θα ανασύρει μνήμες και γεγονότα εμπλουτίζοντας την τράπεζα προφορικών μαρτυριών που διαθέτει το Μουσείο σε συνεργασία με το Εργαστήριο Προφορικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
Το άνοιγμα της έκθεσης θα γίνει την Παρασκευή 10 Δεκεμβρίου και θα διαρκέσει έως τις 27 Μαρτίου του 2022. Σε αυτή παρουσιάζονται πάνω από 80 – ανέκδοτες στην πλειοψηφία τους – φωτογραφίες του Κώστα Ζημέρη, καθώς και φωτογραφικό υλικό και εξοπλισμός του φωτογραφείου του, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι η έκθεση υλοποιήθηκε με την επιχορήγηση του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.