Νέες διαστάσεις παίρνει ο ψυχρός πόλεμος Ηνωμένων Πολιτειών – Ρωσίας μετά την επιβολή νέων αμερικανικών κυρώσεων κατά της Μόσχας. Αν και η απόφαση της Ουάσιγκτον έχει σημείο αναφοράς τη ρωσική παρέμβαση στις προεδρικές εκλογές και την κυβερνοεισβολή σε υπηρεσίες της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, διπλωματικές πηγές βλέπουν πίσω από τις κυρώσεις την Ουκρανική κρίση.
Με προεδρικό διάταγμα ο Τζο Μπάιντεν εξουσιοδοτεί την αμερικανική κυβέρνηση να επιβάλει κυρώσεις σε οποιοδήποτε τομέα της ρωσικής οικονομίας και ειδικότερα απαγορεύει στα αμερικανικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να αγοράζουν στην πρωτογενή αγορά ρωσικά κρατικά ομόλογα σε ρούβλι. 32 ρωσικές εταιρείες και πρόσωπα μπαίνουν σε μαύρη λίστα και 10 Ρώσοι διπλωμάτες απελαύνονται για απόπειρα ανάμειξης στις εκλογές ενώ, σε συνεννόηση με Ευρωπαϊκή Ένωση, Αυστραλία και Καναδά επιβάλλονται κυρώσεις σε ακόμη οκτώ Ρώσους, για τη συνεχιζόμενη κατοχή στην Κριμαία. Η Μόσχα, που είχε ήδη προειδοποιήσει με αντίποινα, καλεί τον Αμερικανό πρεσβευτή για εξηγήσεις και προαναγγέλλει σκληρή απάντηση.
«Η απάντηση στις κυρώσεις θα είναι αναπόφευκτη. Η Ουάσινγκτον θα πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι θα πληρώσει το τίμημα για την επιδείνωση των διμερών σχέσεων», δήλωσε η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα.
Αμερικανοί αξιωματούχοι υποστηρίζουν πάντως ότι η Ουάσινγκτον δεν επιθυμεί περαιτέρω κλιμάκωση γι΄ αυτό και ακύρωσε την αποστολή δύο πολεμικών της πλοίων στη Μαύρη Θάλασσα όπου η Ρωσία έχει αναπτύξει τα δικά της πολεμικά πλοία σε μια επίδειξη δύναμης. Οι νέες αμερικανικές κυρώσεις έρχονται με φόντο την αναζωπύρωση των εντάσεων στην ανατολική Ουκρανία κι ενώ η Ρωσία συνεχίζει να συγκεντρώνει στρατιωτικές δυνάμεις στα σύνορα αλλά και στην Κριμαία. Από το Κίεβο, οι υπουργοί Εξωτερικών των Βαλτικών χωρών καταδίκασαν τη ρωσική προκλητικότητα καλώντας τη Μόσχα να σταματήσει την υποδαύλιση των εντάσεων και να επιστρέψει στις διαπραγματεύσεις.
«Υπάρχει μόνο μία πλευρά που πρέπει να προβεί σε αποκλιμάκωση κι αυτή είναι η Ρωσική Ομοσπονδία», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Λετονίας, Έντγκαρς Ρινίκεβικς.
Κι ενώ Ευρωπαϊκή Ένωση και ΝΑΤΟ εκφράζουν την υποστήριξή τους στις αμερικανικές κυρώσεις καταγγέλλοντας τις αποσταθεροποιητικές ενέργειες της Μόσχας, το Κίεβο κατηγορεί τη Ρωσία ότι προσπαθεί να εμποδίσει την κυκλοφορία των πλοίων του ουκρανικού Ναυτικού στην Αζοφική Θάλασσα.
Κυρώσεις των ΗΠΑ κατά της Ρωσίας
Οι κυρώσεις αυτές ήταν αναμενόμενες και επισήμως επιβάλλονται για τις κυβερνο-επιθεσεις, και την ανάμειξη στις αμερικάνικες εκλογές. Όμως λόγω της χρονικής συγκυρίας, η Ουάσιγκτον στέλνει καθαρό μήνυμα ότι και στο θέμα της Ουκρανίας θα υπάρξουν συνέπειες, επομένως καλό θα είναι ο κ Πούτιν να ξανασκεφτεί τα οποία σχέδια έχει. Όπως λένε χαρακτηριστικά εδώ στην αμερικανική πρωτεύουσα, αν θέλει ο Λευκός Οίκος κατεβάζει σε μια ημέρα τον διακόπτη της ρωσικής οικονομίας. Όμως η Ουάσιγκτον επιλέγει να κάνει, τουλάχιστον σε αυτή την φάση, πιο προσεχτικές και στοχευμένες κινήσεις και να μην δυναμιτίσει τελείως την κατάσταση.
Όπως είπε ο κ. Μπάιντεν στον κ. Πούτιν θα πρέπει να γίνει μια προσπάθεια να βρουν κοινό τόπο και να συνεννοηθούν στα μεγάλα ζητήματα, τον είχε μάλιστα ενημερώσει για τις επερχόμενες κυρώσεις. Σύμφωνα με πληροφορίες ενδέχεται να υπάρξει και νέος γύρος κυρώσεων, καθώς όπως είπε και ο σύμβουλος εθνικής ασφαλείας του Λευκού Οίκου, η απάντηση μας στην ρωσική προκλητικότητα θα αποτελείται από ενέργειες που θα φαίνονται, όπως τα σημερινά μέτρα, αλλά και από ενέργειες που δεν θα γίνουν ποτέ γνωστές δημοσίως.
Στη Ρωσία
Δεν αιφνιδιάστηκε η Μόσχα από τις νέες αμερικανικές κυρώσεις, τις οποίες φάνηκε πως ανέμενε. Πολιτικοί μάλιστα αναλυτές υποστηρίζουν πως αυτές ήρθαν για εσωτερική κατανάλωση στις ΗΠΑ, ενώ δεν λίγοι εκείνοι πως που πιστεύουν πως άθελα της η κυβέρνηση Μπάιντεν ενισχύει το προφίλ του Β. Πούτιν στη Ρωσία.
Ύστερα από την προχθεσινή τηλεφωνική επικοινωνία Πούτιν-Μπάιντεν, το Κρεμλίνο κατάλαβε πως οι νέες αμερικανικές κυρώσεις, ήταν ζήτημα ωρών. Αυτός άλλωστε ήταν και ο λόγος πως χθες το πρωί ο έμπειρος διπλωμάτης και Διευθυντής του Διπλωματικού Γραφείου του Βλαντίμιρ Πούτιν, Γιούρι Ουσακόφ, κάλεσε στο γραφείο του τον Αμερικανό πρέσβη στην Ουάσιγκτον, για να τον προειδοποιήσει, πως η απάντηση στις επερχόμενες αμερικανικές κυρώσεις θα είναι πολύ σκληρές.
Σύμφωνα με ρωσικές διπλωματικές πηγές, ο Αμερικανός πρόεδρος οδηγήθηκε στις κυρώσεις καθαρά για εσωτερική κατανάλωση εντός των ΗΠΑ και απέναντι στο ΝΑΤΟ, καθώς ο Βλαντίμιρ Πούτιν στην έντονη τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν, του εξήγησε πως η απάντηση που θα δοθεί σε όποιον πλησιάσει στρατιωτικά στην Ανατολική Ουκρανία θα είναι άμεση. Κάτι που φάνηκε και από τις κινήσεις του ρωσικού στόλου στη Μαύρη Θάλασσα, που ανάγκασαν τα δυο αμερικανικά πολεμικά πλοία να κάνουν μεταβολή. Προκειμένου λοιπόν να δικαιολογήσει την στρατιωτική του ήττα στη Μαύρη Θάλασσα, σύμφωνα πάντα με τη διπλωματική πηγή, ο Αμερικανός πρόεδρος πέταξε τη φωτοβολίδα των κυρώσεων.
Με τη Ρωσία να πορεύεται διαχρονικά με έναν εχθρό είτε αυτός είναι μυθικός, είτε πραγματικός και με τις βουλευτικές εκλογές να είναι τον Σεπτέμβριο, δεν είναι λίγοι εκείνοι που πιστεύουν πως οι διαρκείς αμερικανικές κυρώσεις θα συσπειρώσουν το προφίλ του Βλαντίμιρ Πούτιν και της Ενιαίας Ρωσίας, καθώς ακόμα και ο πλέον σκληρός επικριτής του, δεν θα τολμήσει να αντιπολιτευτεί πάνω στο ευαίσθητο ζήτημα αυτός της υπεράσπισης των Ρώσων της Ουκρανίας, που για τη Ρωσία, η Ουκρανία είναι ό,τι για εμάς η Κύπρος, ούτε φυσικά θα επικροτήσει τις οικονομικές κυρώσεις των ΗΠΑ, καθώς αυτές δεν επιβλήθηκαν στον Πούτιν, αλλά στους Ρώσους πολίτες.
Οι επιπτώσεις των κυρώσεων αναμένεται να δημιουργήσουν «μπλόκο» στα ρωσικά κρατικά ομόλογα. Πρόκειται για μία προειδοποιητική κίνηση που είχε σαν συνέπεια το πρωί της Πέμπτης να πέσει 2% το ρούβλι, αλλά στη συνέχεια ανέκαμψε.
Η Κομισιόν
Zητήματα πρωτοκόλλου και πάλι απασχολούν την ΕΕ και συγκεκριμένα την Κομισιόν. Διέρρευσε επιστολή την οποία υπογράφει ο επικεφαλής του γραφείου της Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν και φαίνεται ότι είναι αρνητική απάντηση σε πρόκληση του Ουκρανού Προέδρου Ζελένσκι για να παραστεί η Φον Ντερ Λάιεν στην επέτειο των 30 ετών από την ανεξαρτησία της Ουκρανίας.
Ωστόσο, βάση πρωτοκόλλου δεν είναι δυνατόν να απαντά ο επικεφαλής γραφείου σε αρχηγό κράτους. Ένας από τους πιο γνωστούς ανταποκριτές των Βρυξελλών Ζαν Κατρμέρ έδειξε την επιστολή κατά τη διάρκεια του μπρίφινγκ ζητώντας απάντηση για το τι συνέβη ακριβώς και ρωτώντας τι είδους πρωτόκολλα επιτρέπουν σε επικεφαλής γραφείου να απαντά σε αρχηγό κράτους.
Η απάντηση του επικεφαλής εκπροσώπου Ερίκ Μαμέρ ήταν πως δεν πρόκειται για την επίσημη απάντηση, την οποία θα υπογράψει η Πρόεδρος και η ημερομηνία που αναγράφεται στο συγκεκριμένο έγγραφο είναι περίοδος που η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν ήταν στην Τουρκία και την Ιορδανία.
Ακόμη κι αν ήρθε σε γνώση των Ουκρανών δεν ήρθε μέσω των επίσημων διαύλων. Επίσης υπήρξαν αναφορές για τη στήριξη στην Ουκρανία σε μια τέτοια κρίσιμη περίοδο και ο Ερίκ Μαμέρ τόνισε ότι είναι ξεκάθαρο ότι η Κομισιόν και η ΕΕ βρίσκεται στο πλευρό της Ουκρανίας. Λίγη ώρα μετά τους έντονους διαλόγους ακολούθησε ένα τουίτ για επικοινωνία του Σαρλ Μισέλ και έτερου πρωταγωνιστή στο σκάνδαλο του καναπέ της περασμένης εβδομάδας για επικοινωνία με τον Ουκρανό Πρόεδρο Ζελένκσι.
Ρεπορτάζ: Λήδα Παπαδοπούλου, Λένα Αργύρη, Αχιλλέας Πατσούκας, Ηλίας Σιακαντάρης, Ειρήνη Ζαρκαδούλα
Πηγή: ΕΡΤ