Η πρώτη αγωγή κατά της Αττικής Οδού είναι ήδη πραγματικότητα. Κατατέθηκε από γυναίκα που έμεινε εγκλωβισμένη για περισσότερες από 16 ώρες και η οποία αξιώνει αποζημίωση δέκα χιλιάδων ευρώ. Η εταιρεία διαχείρισης του αυτοκινητόδρομου και το Υπουργείο Πολιτικής Προστασίας έχουν εξαπολύσει πόλεμο ανακοινώσεων αλληλο-μετακυλίοντας τις ευθύνες για την πρωτοφανή ταλαιπωρία χιλιάδων οδηγών μέσα στο χιόνι.
Μια γυναίκα από την Εύβοια που παρέμεινε εγκλωβισμένη στην Αττική Οδό για πάνω από 16 ώρες κατέθεσε ήδη αγωγή κατά της Αττικής Οδού και της εταιρείας αττικές διαδρομές ΑΕ για ηθική βλάβη.
“Η εντολέας μου εργάζεται στα Μέγαρα και την ημέρα της σφοδρής χιονόπτωσης στην Αθήνα αναγκάστηκε να ταξιδέψει μέσω της Αττικής Οδού. Βρέθηκε εκεί εγκλωβισμένη για πάνω από 16 ώρες και όλη αυτή η κατάσταση της προκάλεσε ανησυχία, άγχος, φόβο, καθώς βρισκόταν εγκλωβισμένη, δεν είχε καμία διέξοδο διαφυγής, είχαν τελειώσει κάποια στιγμή και τα καύσιμα στο αυτοκίνητο της, το κρύο ήταν πολύ” δήλωσε ο δικηγόρος της, Ιωάννης Καλαβρής.
“Βίωσε πρωτόγνωρες καταστάσεις και συνθήκες που δεν περίμενε από την Αττική Οδό. Θεώρησε ότι είναι ένας ασφαλής δρόμος, ότι μπορεί να τον εμπιστευτεί τις δύσκολες εκείνες στιγμές που η κυκλοφορία στην Αθήνα ήταν ιδιαίτερα δυσχερής λόγω της χιονόπτωσης, αλλά τελικά διαψευστηκε” πρόσθεσε.
Οι επικοινωνίες της Πολιτικής Προστασίας με παράγοντες της Αττικής Οδού
Σύμφωνα με πληροφορίες, υπήρξαν τρεις επικοινωνίες στελεχών της Πολιτικής Προστασίας με παράγοντες της Αττικής Οδού το πρωί της Δευτέρας.
- Στελέχη της Πολιτικής Προστασίας: Έχετε πρόβλημα που δεν θα μπορέσετε να διαχειριστείτε.
- Παράγοντες της Αττικής Οδού: Αξιολογούμε την κατάσταση. Θα το παλέψουμε.
- Παράγοντες της Αττικής Οδού (σε νέα επικοινωνία): Έχουμε χρονικό περιθώριο, εξετάζουμε την πιθανότητα να την κλείσουμε.
Το πόρισμα της επιτροπής για το τι έφταιξε θα είναι έτοιμο σε 20 ημέρες. Βασικό ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί είναι αν υπήρξε έγκαιρος προγραμματισμός. Σύμφωνα με την εταιρεια, ένας αυτοκινητόδρομος όπως είναι η Αττική Οδός απαιτεί έγκαιρο προγραμματισμό για αυτό και ήταν επίμονη η προσπάθεια των εκπροσώπων της εταιρείας να απαγορευτεί η κυκλοφορία, ειδικά των βαρέων οχημάτων, από την προηγούμενη ημέρα.
Το Υπουργείο Πολιτικής Προστασίας, διέψευσε κατηγορηματικά ότι η Εταιρεία, ζήτησε προληπτική απαγόρευση των φορτηγών από το βράδυ της Κυριακής 23 Ιανουαρίου: “Οι εταιρείες διαχείρισης, μεταξύ των οποίων και οι Αττικές Διαδρομές, εγγυήθηκαν ότι μπορούν να διαχειριστούν το φαινόμενο και να μείνουν ανοιχτοί οι δρόμοι“.
Τις επόμενες ημέρες θα γίνει γνωστός από την Αττική Οδό ο τρόπος καταβολής της αποζημίωσης των 2.000 ευρώ για κάθε εγκλωβισμένο όχημα.
Παράλληλα, δικηγορικό γραφείο, εκπροσωπώντας μεγάλο αριθμό επιβατών της αμαξοστοιχίας που ακινητοποιήθηκε για πολλές ώρες στη Λειβαδιά, την ημέρα του χιονιά, προτίθεται να ενεργοποιήσει την εισαγγελική έρευνα για την υπόθεση, καταθέτοντας την προσεχή Δευτέρα, μηνυτήρια αναφορά κατά παντός υπευθύνου.
Συνεχής η προσπάθεια για ανθεκτικό και αποτελεσματικό κράτος
Η αντιμετώπιση φυσικών φαινομένων μέσα από ένα σύγχρονο ανθεκτικό κράτος και των συνεπειών της ακρίβειας απασχόλησαν την τακτική συνάντηση της Προέδρου της Δημοκρατίας και του Πρωθυπουργού. “Απαραίτητη η ασφάλεια ακόμα και σε ακραίες συνθήκες“, ανέφερε η κ. Σακελλαροπούλου, ενώ ο Κυριάκος Μητσοτάκης είπε ότι το αποτελεσματικό κράτος αποτελεί πρώτη προτεραιότητα της κυβέρνησης και πρώτο μέλημά της είναι η στήριξη του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών.
«Η προσπάθεια για να χτίσουμε ένα ανθεκτικό και αποτελεσματικό κράτος είναι συνεχής και αποτελεί αδιαπραγμάτευτη προτεραιότητα για αυτή την κυβέρνηση. Θα υπάρχουν και πισωγυρίσματα, θα υπάρχουν και αστοχίες τις οποίες πάντα με θάρρος οφείλουμε να αναγνωρίζουμε, κυρίως για να μπορούμε να μαθαίνουμε από τα λάθη μας και να γινόμαστε συνέχεια καλύτερο. Όμως πρέπει να σας πω ότι συνολικά η δουλειά που έχει γίνει στον τομέα της Πολιτικής Προστασίας σε αυτούς τους 30 μήνες θεωρώ ότι είναι πολύ σημαντική», ανέφερε ο πρωθυπουργός.
«Αντιλαμβάνομαι ότι είναι πολλά αυτά που πρέπει να γίνουν, αλλά είναι απολύτως απαραίτητα. Αυτές τις μέρες οι συμπολίτες μας έζησαν ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες. Όπως είπατε, ειδικά στην Αττική, πέρασαν δύσκολες ώρες. Ελπίζω τα φαινόμενα αυτά να έχουν πλέον αντιμετωπιστεί στο σύνολό τους», σχολίασε η κα Σακελλαροπούλου.
Η “Ελπίδα”… έσβησε στις γειτονιές
Ενώ οι περισσότεροι κεντρικοί δρόμοι έχουν καθαριστεί, τα στενά ακόμα και σήμερα παραμένουν γεμάτα με χιόνι. Ολόκληρες γειτονιές θυμίζουν αποκλεισμένες ζώνες, με τα αυτοκίνητα εγκλωβισμένα και τους κατοίκους να προσπαθούν να καθαρίσουν τα πεζοδρόμιά τους που μοιάζουν με παγίδες-παγοδρόμια.
Οι περισσότεροι περιφερειακοί δρόμοι στην Ν. Πεντέλη είναι μη προσβάσιμοι λόγω του χιονιού. Επιχειρούν μηχανήματα έργου, οι κάτοικοι όμως είναι απογοητευμένοι και εξοργισμένοι. Ο Δήμος Πεντέλης θα αναλάβει μάλιστα τα έξοδα για τις περιπτώσεις εκείνες, όπου κάτοικοι της περιοχής πήραν την πρωτοβουλία να συγκεντρώσουν χρήματα και να ναυλώσουν οι ίδιοι εκχιονιστικά, προκειμένου να ανοίξουν συντομότερα οι δρόμοι στα σπίτια τους.
Χολαργός, Αγία Παρασκευή, Χαλάνδρι, Πεντέλη, Βριλίσσια είναι μόνο μερικοί από τους δήμους που ήρθαν αντιμέτωποι με το χειρότερο πρόσωπο της κακοκαιρίας. Τα εκχιονιστικά περνούν κυρίως από τους κεντρικούς οδικούς άξονες.
Μετά την σφοδρή χιονόπτωση που έπληξε την Αττική την Δευτέρα, κάνουν την εμφάνιση τους τα εκχιονιστικά για πρώτη φορά σήμερα, όπως μας λένε οι κάτοικοι, ενώ τα προβλήματα συνεχίζονται και στις συγκοινωνίες. Κόσμος πάνω στα παγωμένα πεζοδρόμια περιμένει το λεωφορείο έως και μία ώρα.
Οι δήμαρχοι επικαλούνται την σφοδρότητα του φαινομένου και προβλέπουν ότι εντός ολίγων ημερών τα περισσότερα προβλήματα θα έχουν αποκατασταθεί. Οι κάτοικοι από πλευράς τους ελπίζουν στις αυριανές βροχές για να λιώσουν τα χιόνια και να ανοίξουν τα στενά.
Πολιτική Προστασία: Τα προβλήματα φέρνουν αλλαγές
Ο μεγάλος χιονιάς κατέδειξε τις αδυναμίες στην αντιμετώπιση κρίσεων προκαλώντας προβληματισμό και φέρνοντας, όπως όλα δείχνουν, σημαντικές αλλαγές στο μοντέλο λειτουργίας της Πολιτικής Προστασίας.
Σε αρχικό στάδιο παραμένει το σχέδιο για την αναβάθμιση του μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας, με την Κυβέρνηση να έχει ήδη από τον Ιούνιο του 2021 εγκρίνει το χρηματοδοτικό πρόγραμμα “Αιγίς”, ύψους 1.7 δις ευρώ.
Σήμερα, στο Εθνικό Συντονιστικό Κέντρο Διαχείρισης Κρίσεων απασχολούνται 38 άτομα, ενώ για την πλήρη λειτουργία του απαιτούνται 500.
Από τα τέσσερα επίπεδα που προβλέπεται να το συγκροτούν λειτουργεί πλήρως το ένα, το Συντονιστικό Κέντρο της Πυροσβεστικής, που πάντως αποτελεί και το Νο 1 βραχίωνα της Πολιτικής Προστασίας.
Μελλοντικά επίκειται η διεύρυνσή του με ακόμα τρία επίπεδα:
- Διευρυμένο επιχειρησιακό κέντρο με την παρουσία και άλλων φορέων που εμπλέκονται στη διαχείριση μιας κρίσης, όπως στην περίπτωση του χιονιά εκπροσώπων των αυτοκινητοδρόμων
- Επιστημονικό επίπεδο με την αξιοποίηση εμπειρογνωμόνων από το Πανεπιστήμιο Αθηνών, το ΕΜΠ, το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο
- Σε ανώτατο επίπεδο προβλέπει τη δημιουργία ενός δωματίου πολέμου, στο οποίο θα παρίστανται υπουργοί και ο Πρωθυπουργός
Η προσπάθεια δημιουργίας Εθνικού Συντονιστικού Κέντρου ξεκίνησε επί ημερών Νίκου Χαρδαλιά και συνεχίζεται από τον Χρήστο Στυλιανίδη, ο οποίος πάντως μέχρι σήμερα δεν έχει νομικές αρμοδιότητες και επομένως δεν έχει καμία ελεγκτική αρμοδιότητα επί των φορέων με τους οποίους συνεργάζεται.
Τα ακραία φαινόμενα “σφυροκοπούν” την ενεργειακή σταθερότητα
Αγώνα δρόμου δίνουν ακόμη τα συνεργεία του ΔΕΔΔΗΕ για την αποκατάσταση της ηλεκτροδότησης, αφού τα σπίτια που παραμένουν χωρίς ρεύμα δεν είναι λίγα. Οικογένειες με μικρά παιδιά αλλά και ηλικιωμένοι έχουν μείνει δίχως θέρμανση μέσα στο κρύο εδώ και μέρες. Τα σοβαρά προβλήματα που βγήκαν στην επιφάνεια δίνουν και το μεγαλύτερο μήνυμα: ότι απαιτείται πλέον ένα σύγχρονο δίκτυο ενέργειας που θα μπορεί να αντιστέκεται στα ακραία καιρικά φαινόμενα.
Στο Χαλάνδρι ένα ηλικιωμένο ζευγάρι, με σοβαρά προβλήματα υγείας, ζει τα τελευταία βράδια υπό το φως των κεριών, γιατί το ρεύμα κόπηκε από το πρωί της Δευτέρας. Οι δυο τους εκφράζουν την έντονη όσο και δικαιολογημένη αγανάκτησή τους που κανείς δεν ανταποκρίθηκε στις εκκλήσεις τους για αποκατάσταση της ηλεκτροδότησης: «Το τι τραβήξαμε είναι το κάτι άλλο… είπα θα πεθάνουμε. Πού είναι οι αρχές;» διερωτούνται.
Στο Πικέρμι μια ολόκληρη γειτονιά έμεινε, επίσης, χωρίς ρεύμα επί 5 ήμερες. «Είμαστε έξι σπίτια εδώ που δεν έχουμε ρεύμα από τη Δευτέρα το μεσημέρι. Η ΔΕΔΔΗΕ που έχουμε αποτανθεί πολλές φορές δεν μπορεί να δώσει λύση… Ήμαρτον. Ήμαρτον» τόνισαν.
Λίγων ωρών χιονόπτωση έριξε το σύστημα ενέργειας στην πρωτεύουσα για μια τουλάχιστον εβδομάδα. Δεν τολμά κανείς να σκεφθεί τι θα συμβεί όταν τα ακραία φαινόμενα πυκνώσουν και ενταθούν περαιτέρω.
Σε λιγότερο από ένα χρόνο, Μήδεια, ο παρατεταμένος καύσωνα και τώρα η «Ελπίδα» “σφυροκόπησαν” την ενεργειακή σταθερότητα της πρωτεύουσας, αφήνοντας επι ημέρες σπίτια χωρίς ρεύμα. Τα ακραία φαινόμενα της κλιματικής κρίσης απαιτούν ένα νέο σύγχρονο δίκτυο ενέργειας που θα αντέχει. Οι υπογειοποιήσεις καλωδίων, που μπορούν να αποτρέψουν αυτή την ταλαιπωρία δεν έχουν προχωρήσει αρκετά. Από τα 218.000 χιλιόμετρα του δικτύου έχουν δρομολογηθεί υπογειοποιήσεις για 2.000 τα επόμενα χρόνια.
Παράλληλα, έχει αργήσει και η εγκατάσταση των έξυπνων μετρητών οι οποίοι θα μπορούν να εντοπίζουν άμεσα τα σημεία όπου υπάρχουν διακοπές ηλεκτροδότησης και να ενημερώνουν το μηχανισμό προκειμένου να αποκαταστήσει τις βλάβες. Αν είχαν εγκατασταθεί δεν θα έμεναν νοικοκυριά χωρίς ρεύμα και τα συνεργεία δεν θα αναζητούσαν στα “τυφλα” τα σημεία βλάβης. Αυτό αναμένεται να συμβεί ως το 2030 οπότε 7,3 εκατομμύρια τέτοια έξυπνα συστήματα θα μπουν σε όλα τα σπίτια.
Ρεπορτάζ: Ειρήνη Βασάλου, Γιάννης Σουλιώτης, Δήμητρα Σέκη, Ηλίας Κούκος, Βαλέρια Δολαψάκη, Κατερίνα Μπατζάκη, Κώστας Παπαδόπουλος, Κατερίνα Χριστοφιλίδου, Ελένη Μπουγά.
