Η οικογένεια της Λάρισας που άφησε έντονο το στίγμα της στην πόλη

“Στο σημερινό μας σημείωμα θα ασχοληθούμε με την οικογένεια του ιατρού Νικολάου Φλώρου και θα ακολουθήσουμε τη διαδρομή της έτσι όπως την αφηγήθηκε η Ήρα Φλώρου-Αλαμανή, η οποία αποτελεί έναν από τους πολλούς γλυκείς καρπούς αυτού του γενεαλογικού δέντρου.

Γενάρχης της οικογένειας θεωρείται ο Στέργιος Φλώρος. Στην παράδοση της οικογένειας αναφέρεται ότι ήταν «φερτικός» εδώ στα εδάφη μας, δηλαδή είχε έλθει από άλλη περιοχή και συγκεκριμένα από την Ήπειρο. Ο Στέργιος μαζί με τα αδέλφια του Γιάννη και Θύμιο ζούσαν από την περίοδο της Τουρκοκρατίας ακόμη στη Λάρισα κοντά στην Τρίγωνη πλατεία και ασχολήθηκαν με το εμπόριο. Είχαν δημιουργήσει μια βιοτεχνία η οποία παρήγαγε σχοινιά, χάμουρα (ηνία), σέλλες και άλλα συγγενή προϊόντα, τα οποία προμήθευαν σε Χριστιανούς, Τούρκους και κυρίως στο ιππικό του τουρκικού στρατού. Ήταν οι μοναδικοί στο είδος τους στη Λάρισα και γι’ αυτό «οι Φλωραίοι» είχαν αποκτήσει σημαντική περιουσία, υποστατικά, κάρα, Τούρκους υπηρέτες και διάφορα πολύτιμα αντικείμενα. Ο Στέργιος Φλώρος είχε νυμφευθεί την Αγλαΐα Παπανικολάου, κόρη του ιερέα της Σελίτσανης (Ανατολής) και μαζί της απέκτησε έξι τέκνα, τη Μαρίτσα, την Αναστασία, τη Θεονίτσα, την Ελένη, τον Νίκο και τον Γιάννη. Όμως μια μεγάλη πλημμύρα του Πηνειού [1] η οποία «σάρωσε» τη Λάρισα, κατέστρεψε τη βιοτεχνία και το σπίτι τους και χάθηκε όλη η περιουσία. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα ο Στέργιος και η οικογένειά του να εγκαταλείψουν τη Λάρισα και να εγκατασταθούν στη Σελίτσανη, όπου κατοικούσαν όπως είδαμε οι γονείς της συζύγου του Αγλαΐας.

Ο Στέργιος, χαρισματικός κατά τα φαινόμενα έμπορος, ασχολήθηκε και στη Σελίτσανη με το εμπόριο. Άνοιξε παντοπωλείο, το οποίο διέθετε εκτός από τα συνήθη είδη και πολλά άλλα εμπορεύσιμα αντικείμενα (υφάσματα, βιβλία, τετράδια, διάφορα τρόφιμα) και με τον καιρό δημιούργησε πελάτες και από τα διπλανά χωριά. Με τα εισοδήματά του αγόρασε ένα μεγάλο κτήμα στην περιοχή Τσιγκενέ, το οποίο βρισκόταν πάνω από το χωριό Τσούξιανη (τη σημερινή Δήμητρα). Στη Σελίτσανη το 1891 γεννήθηκε και ο Νίκος, ένα από τα παιδιά του. Ο Στέργιος πέθανε από καρκίνο (οστεοσάρκωμα). Για την αποκατάσταση των παιδιών, η σύζυγός του Αγλαΐα, άξια γυναίκα, φρόντισε να πωλήσει το κτήμα στην Τσούξανι και με τα χρήματα αυτά να παντρέψει τα τέσσερα κορίτσια και να τελειώσει τις σπουδές του ο Νίκος. Ο άλλος γιος ο Γιάννης σκοτώθηκε στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ο Νίκος Φλώρος μετά τις εγκύκλιες σπουδές του στη Λάρισα γράφτηκε στην Ιατρική Σχολή και μετά την απόκτηση του πτυχίου του άνοιξε στην Αθήνα, σε συνεργασία με συγγενή του, κλινική στην οποία όμως δεν παρέμεινε για μεγάλο χρονικό διάστημα. Μια ανησυχητική αιμόπτυση τον ανάγκασε να εγκαταλείψει την Αθήνα, παρά τις διαβεβαιώσεις των ιατρών ότι αιτία της δεν ήταν η φυματίωση, αλλά κάποιο αιμαγγείωμα που αιμορράγησε. Προτίμησε να επιστρέψει στον καθαρό αέρα και το υγιεινό κλίμα της Σελίτσανης. Άνοιξε ιατρείο στο σπίτι του. Το χωριό είχε τότε 1.500 κατοίκους και επειδή παρασκεύαζε και φάρμακα μόνος του, χτυπούσαν την πόρτα του και ασθενείς από τα διπλανά χωριά.

Το 1918 με τη μεγάλη επιδημία της θανατηφόρας ισπανικής γρίπης, ο Νίκος Φλώρος γυρνούσε όλη την ημέρα στα σπίτια του χωριού. Στο σπίτι του Ρίζου Κυριάκου, που μέσα σε μικρό διάστημα έχασε τέσσερα άτομα από τη γρίπη, γνώρισε τη 16χρονη τότε κόρη του Ευδοξία, μικρότερη κατά δέκα χρόνια. Του άρεσε και τη ζήτησε από τον πατέρα της να τη νυμφευθεί. Μετά τον γάμο έμειναν στη Σελίτσανη για επτά χρόνια. Εκεί απέκτησαν τα πρώτα τρία τέκνα τους, το 1921 την Αγλαΐα (Γιούλα), το 1922 τη Στέλλα και το 1925 τον Γιάννη. Το 1926 εγκατέλειψε τη Σελίτσανη και εγκαταστάθηκε οικογενειακώς στη Λάρισα, σε μια κατοικία στην οδό Κουμουνδούρου 11, κοντά στο Δ΄ Δημοτικό Σχολείο, όπου και εξάσκησε το επάγγελμά του. Εδώ το ζεύγος Φλώρου απέκτησε το 1927 το τελευταίο τους τέκνο, την Ήρα. Την ίδια χρονιά, κατόπιν επιτυχών εξετάσεων, κατέλαβε τη θέση του Σχολιάτρου της Λάρισας. Επίσης διορίσθηκε ιατρός στην Αβερώφειο Γεωργική Σχολή και στους ΣΕΚ (Σιδηροδρόμους Ελληνικού Κράτους). Κάποια στιγμή ο Νικ. Φλώρος ανέλαβε και το παθολογικό τμήμα της Πολυκλινικής Νικολάου Ράπτου [2].

Στη Γεωργική Σχολή γνωρίσθηκε με τον διευθυντή της Φιλοποίμενα Τζουλιάδη [3] και τον Ρώσο εμιγκρέ Βασίλι Νταβίντωφ, γνωστό από το μυθιστόρημα του Μ. Καραγάτση «Συνταγματάρχης Λιάπκιν». Μάλιστα ο συγγραφέας αναφέρει τον Νικ. Φλώρο στο εν λόγω έργο του ως ο γιατρός Χλωρός. Την περίοδο εκείνη έκτισε την ιδιωτική του κατοικία στη οδό Ογλ, η οποία αργότερα λειτούργησε ως Ψυχιατρική Κλινική του Μιχαήλ Θωμά.

Το 1934 συνελήφθη ως κομμουνιστής, αν και δεν ήταν οργανωμένος στο Κομμουνιστικό Κόμμα. Είχε μεν αριστερές ιδέες, αλλά ήταν σοσιαλιστής. Όμως οι διώξεις του από τα ιδεολογικά του «πιστεύω» δεν σταμάτησαν εκεί. Τον Οκτώβριο του 1936, επί δικτατορίας Μεταξά, συνελήφθη άνευ αιτίας. Χωρίς ούτε καν να ανακριθεί, τον έστειλαν εξόριστο μαζί με άλλους Λαρισαίους στον Άγιο Ευστράτιο, όπου παρέμεινε για εννέα μήνες. Τον Ιούνιο του 1937 επέστρεψε από την εξορία, συνέχισε να εργάζεται και έπειτα από λίγο, ενώ ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος βρισκόταν προ των πυλών, έχτισε τη νέα κατοικία του επί της οδού Κουμουνδούρου, φροντίζοντας να διαθέτει και καταφύγιο. Κατά τη διάρκεια της κατοχής μέλη της μισητής ΕΑΣΑΔ, μιας προδοτικής οργάνωσης η οποία συνεργαζόταν με τους κατακτητές Γερμανούς, κατέδωσαν την οικογένεια στους κατακτητές. Τους συνέλαβαν και την επόμενη ημέρα τους οδήγησαν στα γραφεία τους για ανάκριση. Όμως χάρη στην επέμβαση του τοπικού τμήματος του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού και τη μεσολάβηση του γερμανομαθή Μητροπολίτη Δωροθέου, ο οποίος ήταν αδελφικός φίλος με τον Νίκο Φλώρο, αφέθηκαν ελεύθεροι.

Ως ιατρός ο Νίκος Φλώρος υπήρξε ένας αγαπητός στους ασθενείς επιστήμονας. Ήταν φιλάνθρωπος και συνέτρεχε τους φτωχούς, σε σημείο που όχι μόνο να τους εξετάζει δωρεάν, αλλά και να τους ενισχύει οικονομικά με τον τρόπο του. Ήταν ένας σωστός Ασκληπιάδης και πολλοί τον ευγνωμονούσαν γι’ αυτό. Πέθανε το 1950 σε ηλικία 59 ετών.

Από τα τέκνα του, το πρώτο, η κόρη του Αγλαΐα παντρεύτηκε τον μικροβιολόγο ιατρό Γεώργιο Καρανίκα (1915-1983), ο οποίος είχε το εργαστήριό του σε οίκημα επί της οδού Κούμα, στον χώρο της σημερινής οικοδομής με τον αριθμό 34. Η δεύτερη κόρη του Στέλλα σπούδασε χημικός και παντρεύτηκε τον νευρολόγο-ψυχίατρο Μιχαήλ Θωμά, η κλινική του οποίου συνεχίζει τη λειτουργία του μέχρι και σήμερα. Ο τρίτος στη σειρά ήταν ο Γιάννης. Σπούδασε Ιατρική στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας και ειδικεύθηκε στην Παθολογία – Καρδιολογία. Νυμφεύθηκε την Έφη Σταυροπούλου. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής βρέθηκε με τις αντιστασιακές ομάδες του ΕΛΛΑΣ στο βουνό. Μεταπολεμικά εκτός από την επαγγελματική του καριέρα, αναμίχθηκε και με την πολιτική. Εκλέχθηκε από το 1974 μέχρι το 1996 βουλευτής με το ΠΑΣΟΚ και κατά διαστήματα διετέλεσε και υπουργός. Εν συνεχεία είχε δύο θητείες ως νομάρχης Λάρισας. Τελευταία ήταν η Ήρα, η οποία σπούδασε Ιατρική και ειδικεύθηκε στην Ακτινολογία. Θεωρείται η πρώτη Θεσσαλή ιατρός στην ειδικότητα αυτή. Παντρεύτηκε τον ηλεκτρολόγο μηχανικό Ορέστη Αλαμανή και άφησε αγαθή μνήμη στον ιατρικό κόσμο της πόλης μας.

Από την αφήγηση αυτή παρατηρούμε ότι και τα τέσσερα τέκνα του Νίκου Φλώρου είχαν σχέση με την Ιατρική. Δύο σπούδασαν την επιστήμη και δύο κόρες του συζεύχθηκαν ιατρούς. Αλλά η σχέση με την ιατρική συνεχίσθηκε, γιατί ορισμένοι από τους απογόνους ακολούθησαν την επαγγελματική πορεία των προγόνων τους [4].

[1]. Μάλλον πρόκειται για τη μεγάλη πλημμύρα που έγινε στις 15 Οκτωβρίου 1883, η οποία είχε προξενήσει σοβαρές καταστροφές στην πόλη και είχε θρηνήσει αρκετά ανθρώπινα θύματα.

[2]. Η Πολυκλινική Νικ. Ράπτου διέθετε τμήματα πέντε ειδικοτήτων: Χειρουργικό-Γυναικολογικό με διευθυντή τον Νικ. Ράπτη, Παιδιατρικό με τους Β. Τουφεξή και Χ. Ταμπασούλη, Παθολογικό με τον Νικ. Φλώρο, Οφθαλμιατρικό με τον Κων. Περηφάνη και Νευρολογικό-Ψυχιατρικό με τον Κων. Τάχα, καθώς και μικροβιολογικό εργαστήριο.

[3]. Ο Φιλοπ. Τζουλιάδης ήταν γεωπόνος και νυμφεύθηκε τη Ροδόπη, κόρη του Γεωργίου Ροδόπουλου και αδελφή του Δημητρίου Ροδόπουλου, που είναι περισσότερο γνωστός ως Μ. Καραγάτσης.

Ο τελευταίος ήταν συγγραφέας και το πιο γνωστό μυθιστόρημά του για πολλούς λόγους είναι «Ο Συνταγματάρχης Λιάπκιν», η πλοκή του οποίου διαδραματίζεται στη Γεωργική Σχολή.

[4]. Θα ήθελα να ευχαριστήσω τα μέλη της οικογένειας Φλώρου για την πολύτιμη συνδρομή τους”.

Απο τον Νικ. Αθ. Παπαθεοδώρου (nikapap@hotmail.com)