«Είμαι ιδιαίτερα ευτυχής που βρισκόμαστε στο Μιλάνο, μια πόλη που έχει χαρακτεί στην παγκόσμια μνήμη ως ο χώρος που συντάχθηκε το περίφημο διάταγμα των Μεδιολάνων, το διάταγμα της ανεξιθρησκείας και της ελευθερίας της Εκκλησίας το 313. Ένα γεγονός που θα σημαδέψει ανεξίτηλα την ευρωπαϊκή ιστορία και το ευρωπαϊκό πνεύμα όλους τους επόμενους αιώνες». Με αυτά τα λόγια ο Γενικός Γραμματέας της Διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ορθοδοξίας, μέλος της Βουλής των Ελλήνων, δρ Μάξιμος Χαρακόπουλος ξεκίνησε την ομιλία του στην παρουσίαση του Τόμου «Αγία Σοφία: Οι ναοί της του Θεού Σοφίας ανά τον κόσμο» στη Galleria Meravigli στο Μιλάνο, παρουσία του υφυπουργού παρά τω πρωθυπουργώ κ. Μπρούνο Ταμπάτσι, ο οποίος, μάλιστα, χαιρέτισε με ιδιαίτερα θερμούς λόγους την πρωτοβουλία της ΔΣΟ.
Ο Μάξιμος Χαρακόπουλος αρχικά εξέφρασε «την βαθιά μας θλίψη για τα όσα συμβαίνουν στο κέντρο της Ευρώπης, στην Ουκρανία. Ως ΔΣΟ από την αρχή αυτού του πολέμου υποστηρίξαμε την οδό της διπλωματίας, της καταλλαγής και της ειρήνης. Την λύση των προβλημάτων και των αντιθέσεων δεν πρέπει να την δίνουν τα όπλα, αλλά ο λόγος.
Η έλευσή μας, ωστόσο, στο Μιλάνο σχετίζεται με ένα έργο πολιτισμού, την έκδοση ενός πολύτιμου τόμου και στην ιταλική γλώσσα. Σε αυτό το εξαιρετικής ποιότητας βιβλίο, τόσο από απόψεως αισθητικής, όσο όμως και επιστημονικής εγκυρότητας, παρουσιάζονται 37 εμβληματικοί Ναοί που είναι αφιερωμένοι στην Αγία του Θεού Σοφία. Πρόκειται για Ναούς που καλύπτουν έναν τεράστιο νοητό άξονα που ξεκινά από την Βρετανία και περνώντας από την Ευρώπη φθάνει στις εσχατιές της Ασίας. Κέντρο αυτού του άξονα δεν είναι άλλο από την απαράμιλλου κάλλους και βαθιάς πνευματικότητας Αγία Σοφία της Κωνσταντινούπολης. Ναός που οικοδομήθηκε από τον αυτοκράτορα Ιουστινιανό, το 537, την εποχή που για τελευταία φορά βρέθηκε η Ανατολή και η Δύση, των Μεδιολάνων συμπεριλαμβανομένων, εντός της μεγάλης Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας».
Αφύπνιση της διεθνούς κοινότητας
Ο επικεφαλής της ΔΣΟ στηλίτευσε την «ασεβή ενεργεία» της μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τέμενος, υποστηρίζοντας ότι «η πολιτισμένη ανθρωπότητα δεν πρέπει να σταθεί βουβή απέναντι σε μια τέτοια παραβίαση βασικών αξιών του πολιτισμού μας και την καταπάτηση ακόμη και διεθνών κανόνων. Διότι το μοναδικό αυτό μνημείο περιλαμβάνεται από το 1985 στον Κατάλογο των Μνημείων της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Μέχρι τώρα, οι αντιδράσεις στην ασεβή αυτή πράξη της Τουρκίας δεν ήταν οι αναμενόμενες. Κι αυτό πρέπει να μας προβληματίσει για το κατά πόσο είμαστε διατεθειμένοι ως Ευρωπαίοι να υπερασπιζόμαστε τις αξίες μας. Ως ΔΣΟ από την πρώτη στιγμή προσπαθήσαμε να αφυπνίσουμε την διεθνή κοινότητα. Και στο πλαίσιο αυτό εκδώσαμε και τον παρόντα τόμο. Είμαστε δε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι που η δεύτερη επίσημη παρουσίαση του τόμου γίνεται στην Ιταλία.
Πρώτον, γιατί είναι το κράτος, που φιλοξενεί τους περισσότερους Ναούς της Αγίας Σοφίας στον κόσμο, μετά την Ελλάδα και τη Ρωσία. Συνολικά 6 εμβληματικοί ναοί πρωτότυπης αρχιτεκτονικής τεχνοτροπίας και πολυσχιδούς ιστορικής αξίας, απλώνονται από την Βενετία μέχρι το ιστορικό Μερκούριο της Καλαβρίας.
Δεύτερον, διότι στην Ιταλική Χερσόνησο η ορθόδοξη και η καθολική χριστιανική παράδοση βρίσκονται σε μια διαχρονικά ζωντανή διαλεκτική και γόνιμη σχέση».
Σημαντικές παρουσίες
Για τον τόμο, εκτός του Μάξιμου Χαρακόπουλου, μίλησε εκτενώς ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Βυζαντινών και μεταβυζαντινών σπουδών της Βενετίας κ. Βασίλης Κουκουσάς. Τους συμμετέχοντες καλωσόρισε η πρόεδρος της ελληνικής κοινότητας Μιλάνου κ. Σοφία Ζαφειροπούλου, ενώ την εκδήλωση συντόνισε ο Σύμβουλος της ΔΣΟ δρ Κώστας Μυγδάλης. Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους, εκτός του υφυπουργού παρά τω πρωθυπουργώ κ. Μπρούνο Ταμπάτσι, ο μητροπολίτης Ιταλίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου κ. Πολύκαρπος, ορθόδοξοι βουλευτές από διάφορες χώρες, ο επίτιμος πρόξενος της Ελλάδος στο Μιλάνο κ. Νικόλαος Σάκαρης, ο εκπρόσωπος της Αρμενικής Αποστολικής Εκκλησίας π. Tirayr Hakobyan, ο εκπρόσωπος της Ελλάδος στο Νατοϊκό στρατηγείο της Ιταλίας, ταξίαρχος κ. Στέργιος Καζάκης, ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ελληνικών Κοινοτήτων και Αδελφοτήτων Ιταλίας κ. Δημήτριος Φέσσας, ο Σύμβουλος της ΔΣΟ κ. Αλεξάντερ Φομένκο, εκπρόσωποι της ακαδημαϊκής κοινότητας και πλήθος κόσμου.
Επίσκεψη στην μονή του Bose
Νωρίτερα αντιπροσωπεία της ΔΣΟ επισκέφθηκε τη Μοναστική Κοινότητα του Μπόζε (Bose), γνωστή για τη συμβολή της στην οικοδόμηση στενότερων σχέσεων των επιμέρους χριστιανικών ομολογιών της Ανατολής και της Δύσης, με την διοργάνωση συνεδρίων και συναντήσεων, που έχουν τιμήσει με την παρουσία τους τόσο καθολικοί όσο και ορθόδοξοι, με πρώτο τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο. Ο Μάξιμος Χαρακόπουλος ευχαρίστησε τον ηγούμενο π. Σαμπίνο Κιάλα για την εγκάρδια υποδοχή και του προσέφερε τον τόμο με τους 37 εμβληματικούς ναούς αφιερωμένους στην Αγία Σοφία του Θεού.
Ο ΓΓ της ΔΣΟ υπογράμμισε ότι «στην Ορθόδοξη Χριστιανική παράδοση ο μοναχισμός και η μοναστική ζωή έχουν κεφαλαιώδη αξία στην ζωή της Εκκλησίας. Δεν είναι τυχαίο ότι η Μοναστική Πολιτεία του Αγίου Όρους στην Ελλάδα –την οποία πολλοί από εσάς θα έχετε επισκεφτεί– διατηρεί στο διάβα των αιώνων την αίγλη της και τον σεβασμό πιστών αλλά και ερευνητών». Ο Έλληνας βουλευτής κατέληξε ευχόμενος «καλή διακονία με “πολύ υπομονή”, όπως προέτρεπε η Αγία Σοφία της Κλεισούρας, η ασκήτρια του 20ού αιώνα, η οποία πρόσφατα αγιοκατατάχθηκε από την ορθόδοξη εκκλησία».
Εθνική εορτή
Τέλος, η ηγεσία της ΔΣΟ κατά την παραμονή της στο Μιλάνο συμμετείχε, την Κυριακή της Ορθοδοξίας, στην δοξολογία για την εθνική εορτή της 25ης Μαρτίου που τέλεσε ο μητροπολίτης Ιταλίας κ. Πολύκαρπος στον Ι. Ναό Ακάθιστου Ύμνου (Santa Maria Podone) παρουσία πολλών ομογενών, οι οποίοι στο τέλος έψαλαν τον εθνικό ύμνο.