Μόνο που ακόμη δεν έχουν αποζημιωθεί για ζημιές σε κτίρια από τη θεομηνία του 2018
Τον Φεβρουάριο του 2018 κάτοικοι στον Δήμο Ζαγοράς-Μουρεσίου έζησαν σκηνές… Αποκάλυψης. Οι καταρρακτώδεις βροχοπτώσεις που διήρκησαν ολόκληρα 24ωρα προκάλεσαν εκτεταμένες κατολισθήσεις. Δρόμοι ολόκληροι κατέρρευσαν, χωριά αποκόπηκαν, σπίτια «σκίστηκαν» στα δύο, ολόκληρα κτήματα εξαφανίστηκαν. Όταν οι πληγές στις δημόσιες υποδομές άρχισαν να επουλώνονται πρόχειρα και να αποκαθίσταται κατά τρόπον τινά η ομαλότητα, το ενδιαφέρον στράφηκε στις ιδιωτικές περιουσίες. Δεκάδες κάτοικοι της περιοχής είδαν τα σπίτια τους να παθαίνουν ζημιές, κάποια κρίθηκαν ακατάλληλα και οικογένειες ξεσπιτώθηκαν. Η καταγραφή έγινε και δόθηκαν υποσχέσεις για αποζημιώσεις…
Ρεπορτάζ: ΕΛΕΝΗ ΧΑΝΟΥ
Πέντε χρόνια μετά, η «Αποκάλυψη» του 2018, ήρθε να περάσει στην… ιστορία. Κι αυτό γιατί η κακοκαιρία Daniel και τα 900 χιλιοστά βροχής που έφερε στην περιοχή, στην κυριολεξία ισοπέδωσαν τον δήμο. Δρόμοι εξαφανίστηκαν, ολόκληρο το ανάγλυφο της περιοχής άλλαξε από τους όγκους των νερών που περνούσαν με ορμή και κατέστρεφαν τα πάντα στο πέρασμά τους. Χωριά έμειναν χωρίς νερό και ρεύμα ενώ άλλα, όπως το Πουρί, ήταν αποκλεισμένα για περίπου δύο εβδομάδες.
Μετά από 17 ημέρες από τη θεομηνία, κυβερνητικό κλιμάκιο επισκέφθηκε την περιοχή για να ακούσει και να τάξει… Υποσχέθηκαν αποζημιώσεις και χρηματοδοτήσεις με γρήγορες διαδικασίες προκειμένου να μπορέσει η περιοχή να ξεκινήσει να επουλώνει τις πληγές της.
Μικρό καλάθι κρατούν όμως κάτοικοι που ξεσπιτώθηκαν πριν από πέντε χρόνια, το 2018, και είχαν λάβει υποσχέσεις για αποζημιώσεις, τις οποίες όμως δεν είδαν, παρά ελαχίστων περιπτώσεων…
Συνολικά 50 σπίτια είχαν υποστεί ζημιές
Συνολικά 50 σπίτια, εκ των οποίων τα 15 στη Μακρυρράχη είχαν υποστεί μεγάλες ζημιές τον Φεβρουάριο του 2018. Σε 45 από αυτά, μάλιστα, έκανε αυτοψία ο καθηγητής δυναμικής τεκτονικής και εφαρμοσμένης γεωλογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και Πρόεδρος της Ελληνικής Γεωλογικής Εταιρίας, Δρ. Ευθύμης Λέκκας.
Μέσα στον Μάρτιο του ίδιου χρόνου, λίγες ημέρες μετά την πρωτοφανή καταστροφή, επιχειρήθηκε καταγραφή των ζημιών. Ιδιοκτήτες ακινήτων προσέρχονταν στον Δήμο για να δηλώσουν ζημιές. Στις 300 είχαν φθάσει οι αιτήσεις ιδιοκτητών σπιτιών στα οποία είχαν εντοπιστεί ρωγμές, καθιζήσεις ή είχαν καταρρεύσει αυλές.
Τρία σπίτια στην Μακρυρράχη είχαν κριθεί ακατάλληλα για κατοίκηση και ζητήθηκε από τους ιδιοκτήτες τους να τα εγκαταλείψουν. Μια οικογένεια φιλοξενήθηκε σε ξενοδοχείο της περιοχής με έξοδα του δήμου Ζαγοράς-Μουρεσίου, ενώ δύο ακόμη οικογένειες φιλοξενήθηκαν, προσωρινά, σε φιλικά σπίτια.
Δεν ήταν όμως μόνο τα σπίτια. Αγρότες έχασαν ολόκληρο το βιός τους. Κτήματα παρασύρθηκαν από τα χειμαρρώδη νερά που δεν άφησαν τίποτα στο πέρασμά τους. Δέντρα ξεριζώθηκαν, εκτάσεις γης «εξαφανίστηκαν».
Σπίτια ακατάλληλα αλλά ο ΕΝΦΙΑ στο ύψος του
Η δήλωση των ζημιών δεν έφερε κανένα αποτέλεσμα. Δεκάδες κάτοικοι που είδαν τους κόπους μιας ζωής να χάνονται σε λίγα λεπτά της ώρας, δεν είχαν την παραμικρή ενημέρωση τι μέλλει γενέσθαι. Μία οικογένεια στη Μακρυρράχη παρέμεινε ξεσπιτωμένη και φιλοξενούνταν για τουλάχιστον έναν χρόνο σε συγγενικό σπίτι και χωρίς να γνωρίζει αν θα υπάρξει μέριμνα από την Πολιτεία για να μπορέσει να ξαναστήσει το σπιτικό της.
Ο,τι κομπόδεμα είχε ο καθένας, το ξαναέριξε στο σπίτι του για να διασφαλίσει ότι θα έχει τουλάχιστον ένα κεραμίδι πάνω από το κεφάλι του. Χαρακτηριστική η περίπτωση ιδιοκτήτη, το σπίτι του οποίου κρίθηκε ακατάλληλο. Είναι τριώροφο και η μεγαλύτερη ζημιά είχε εντοπιστεί στο ισόγειο. «Αναγκαστήκαμε να φτιάξουμε τα πάντα από την αρχή. Κι άλλες οικογένειες, ό,τι απόθεμα είχαν, το έριξαν στα σπίτια τους για να τα κάνουν κατοικήσιμα. Το κράτος δεν βοήθησε πουθενά. Η καταγραφή έγινε. Πέραν τούτου ουδέν. Ακόμη και ΕΝΦΙΑ πληρώνουμε ως ιδιοκτήτες σπιτιών, παρόλο που τα σπίτια μας κρίθηκαν ακατάλληλα. Καμία μέριμνα, καμία βοήθεια, ούτε μία απάντηση αν θα πάρουμε έστω μια μικρή αποζημίωση για τις περιουσίες μας που καταστράφηκαν από τη μία στιγμή στην άλλη», αναφέρει κάτοικος της Μακρυρράχης.
Τα έφτιαξαν μόνοι τους
Δύο χρόνια μετά τη θεομηνία του 2018 είχε υπογραφτεί Κοινή Υπουργική Απόφαση για την αποκατάσταση των ζημιών σε κτίρια. Μάλιστα, τότε είχε θεωρηθεί ως σημαντική εξέλιξη για να μπορέσουν δημότες που είδαν περιουσίες να χάνονται σε μια στιγμή, να μένουν στο δρόμο λόγω της καταστροφής που υπέστησαν οι κατοικίες τους από τις κατολισθήσεις, να υποστηριχθούν οικονομικά και να ξαναστήσουν τις ζωές τους.
Οπως είχε ανακοινωθεί, θα δινόταν πιστωτική διευκόλυνση η οποία συνίσταται σε 80% δωρεάν κρατική αρωγή και σε 20% άτοκο δάνειο ώστε οι πληγέντες να επωφεληθούν και να προχωρήσουν οι αποκαταστάσεις ακινήτων.
«Δεν έχουμε πάρει ούτε ευρώ» ανέφερε κάτοικος της περιοχής που, πέντε χρόνια μετά, στάθηκε στα πόδια του χωρίς καμία βοήθεια από την Πολιτεία. «Με τις δικές του δυνάμεις ο καθένας ξαναέφτιαξε το σπίτι του και ξαναέστησε το κτήμα του», περιγράφει κάτοικος.
Πέντε χρόνια μετά λαμβάνουν νέες υποσχέσεις για κρατική αρωγή για να αποζημιωθούν για ζημιές που υπέστησαν, ελπίζοντας τουλάχιστον αυτή τη φορά να ενισχυθούν οικονομικά όχι μόνο στα λόγια αλλά και στην πράξη.