Το πρόγραμμα «Φιλόδημος» θα χρηματοδοτήσει την ανακατασκευή πεζοδρομίων στο Δήμο Βόλου.
Το έργο αφορά στην λειτουργική αναβάθμιση των υφιστάμενων πεζοδρομίων κατά μήκος των οδών Κ. Καρτάλη (από Αργοναυτών έως Αναλήψεως), Ελ. Βενιζέλου (από Γαλλίας έως Αναλήψεως) στο κέντρο του Βόλου και της Λ. Ειρήνης (από Ζάχου έως Δορυλαίου) στη Ν. Ιωνία του Δήμου Βόλου.
Οι οδοί Κ. Καρτάλη και Ελ. Βενιζέλου έχουν πλάτος οδού 14μ. και είναι δύο παράλληλες, μονοδρομημένες (με αντίθετη κατεύθυνση), κεντρικές αρτηρίες που διασχίζουν το κέντρο Βόλου και συνδέουν το εμπορικό κέντρο της πόλης και το Εμπορικό Λιμάνι με τα χωριά του Πηλίου. Στην Κ. Καρτάλη τα κτίρια είναι 2όροφα και 5όροφα ενώ στην Ελ. Βενιζέλου υπάρχουν πολλά ισόγεια κτίρια και πολυκατοικίες με 2 έως 5 ορόφους. Και στις δύο οδούς υπάρχουν ως επί τω πλείστων εμπορικά καταστήματα, γραφεία, ιατρεία, Υπηρεσίες και καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος.
Η Λ. Ειρήνης είναι κεντρική αρτηρία της Ν. Ιωνίας Βόλου, με πλάτος οδού που κυμαίνεται από 14-20μ. και ενώνει τα δύο εμπορικά κέντρα της πόλης. Τα κτίρια είναι ως επί τω πλείστων ισόγεια και διώροφα και κάποια φτάνουν του 4 ορόφους. Και σε αυτή την περιοχή οι χρήσεις είναι μικτές εμπορικές (στα ισόγεια των κτιρίων) και κατοικίας (στους ορόφους), ενώ υπάρχουν και αρκετοί χώροι γραφείων, Υπηρεσίες και καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος
Λόγω των παραπάνω χρήσεων υπάρχει ιδιαίτερη κίνηση των πεζών κατά μήκος των πεζοδρομίων των οδών. Τα πλάτη των πεζοδρομίων είναι ικανοποιητικά και κυμαίνονται από 3,00μ – 3,50μ. Ωστόσο, τα πεζοδρόμια της περιοχής είναι σε πολλές περιπτώσεις ανεπαρκή για την ανεμπόδιστη κίνηση των πεζών και των ατόμων με κινητικά ή άλλα προβλήματα διότι δεν υπάρχουν κεκλιμένα επίπεδα (ράμπες) κίνησης πεζών για την κάλυψη των υψομετρικών διαφορών, ούτε λωρίδες όδευσης τυφλών, ενώ σε πολλά σημεία τα κράσπεδα και οι πλακοστρώσεις των πεζοδρομίων είναι κατεστραμμένα.
Στόχος της μελέτης είναι η αναβάθμιση του αστικού περιβάλλοντος και η βελτίωση της προσβασιμότητας της κεντρικής περιοχής του Βόλου και της Ν. Ιωνίας. Προτείνονται ολοκληρωμένες παρεμβάσεις επί των πεζοδρομίων κατά μήκος των οδών Κ. Καρτάλη (από Αργοναυτών έως Αναλήψεως, μήκους 780μ. ), Ελ. Βενιζέλου (από Γαλλίας έως Αναλήψεως, μήκους 350.) και της Λ. Ειρήνης (από Ζάχου έως Δορυλαίου μήκους 335μ.) στη Ν. Ιωνία του Δήμου Βόλου, χωρίς διαπλάτυνσή τους επί του οδοστρώματος. Το σύνολο της επιφάνειας των πεζοδρομίων της προτεινόμενης παρέμβασης ανέρχεται στα 8.870μ2.
Οι εργασίες ανάπλασης περιλαμβάνουν την ανακατασκευή των πλακοστρώσεων των υφιστάμενων πεζοδρομίων και τη βελτίωση της προσβασιμότητας. Πιο συγκεκριμένα προτείνονται
– η δημιουργία ελεύθερης ζώνης όδευσης πεζών πλάτους τουλάχιστον 1,50μ.,
– οδηγός όδευσης τυφλών,
– κεκλιμένα επίπεδα (ράμπες) κίνησης πεζών στις απολήξεις των πεζοδρομίων
– – αύξηση του πρασίνου όπου είναι δυνατόν και τοποθέτηση αστικού εξοπλισμού (καθιστικά).
Για την μελέτη της προσβασιμότητας η αρχιτεκτονική πρόταση βασίστηκε στις αρχές για την δυνατότητα κίνησης ατόμων με κινητικά προβλήματα, και τα πρότυπα του ΥΠΕΚΑ :
Γενικά, εξασφαλίζεται η δημιουργία ελεύθερης ζώνης όδευσης πεζών (ελάχιστου πλάτους 1,50μ) κατά μήκος των πεζοδρομίων με την απομάκρυνση κάθε εμποδίου (πινακίδες σήμανσης, κάδοι, καλάθια απορριμμάτων, στάσεις αστικών λεωφορείων κ.λ.π.) από αυτή τη ζώνη και η επανατοποθέτησή τους σε άλλα σημεία του πεζοδρομίου, όπου δεν θα ενοχλούν την ελεύθερη διέλευση των πεζών. Η αξονική κλίση του πεζοδροµίου κατά την διεύθυνση της ελεύθερης ζώνης όδευσης πεζών δεν θα υπερβαίνει το 12%. Η εγκάρσια κλίση πεζοδρομίου, κατά την κάθετο διεύθυνση προς την διεύθυνση της ελεύθερης ζώνης όδευσης πεζών δεν θα υπερβαίνει το 4% µε επιθυµητή κλίση το 1-1,5%. Για την κάλυψη των υψομετρικών διαφορών θα κατασκευαστούν κεκλιμένα επίπεδα (ράμπες) στις απολήξεις των πεζοδρομίων τα οποία θα είναι συνεχή, χωρίς αναβαθμό στην απόληξη, με κλίση μέχρι 5% έως και 8% όπου απαιτείται. Στο σημείο συνάντησης του κρασπέδου της ράμπας και του οδοστρώματος δεν θα πρέπει να δημιουργείται έστω και ελάχιστη υψομετρική διαφορά. Για την ασφαλή διακίνηση των ατόμων με προβλήματα όρασης θα κατασκευαστεί οδηγός όδευσης τυφλών από τετράγωνες αντιολισθηρές πλάκες, πλευράς 0,40μ. κίτρινου χρώματος, εντός της ελεύθερης ζώνης όδευσης πεζών και σε απόσταση 0,40 μ. κατ’ ελάχιστον από τη ρυμοτομική γραμμή ή προεξοχή κτηρίου σε ύψος μικρότερο των 2,20μ. Η ίδια απόσταση θα κρατείται και από οποιοδήποτε άλλο εμπόδιο ή εξοπλισμό του χώρου.
Πιο ειδικά, τα πεζοδρόμια θα ανακατασκευαστούν με αντιολισθηρές τσιμεντόπλακες στη ζώνη όδευσης των πεζών και κυβόλιθους στη ζώνη πρασίνου χωρίς ανάγλυφες εσοχές ή εξοχές και με επιμελές αρμολόγημα που δεν θα επιβαρύνει τη βάδιση και την κύλιση του αναπηρικού αμαξιδίου. Επίσης, δίπλα από το μαρμάρινο κράσπεδο θα κατασκευαστεί λωρίδα μέγιστου πλάτους 100εκ. με κυβόλιθο 10Χ10 και φιλέτο μαρμάρου (σύμφωνα με το συνημμένο σχέδιο) η οποία θα συμπεριλάβει τα παρτέρια των δέντρων, καθιστικά και καλαθάκια απορριμμάτων, και θα προειδοποιεί τους πεζούς με την αλλαγή της υφής του υλικού, να αποφεύγουν να διασχίζουν τον δρόμο παρά μόνο από τις διαβάσεις.
Γενικά, προβλέπεται η διατήρηση των υπαρχόντων δέντρων και η ενίσχυση των δεντροστοιχιών με τη φύτευση νέων δένδρων (π.χ. μανόλιες, κτλ. ) κατά μήκος των πεζοδρομίων. Στόχος είναι η μεγαλύτερη δυνατή ενίσχυση της φύτευσης η οποία συνιστά βασικό μέσο για την αστική περιβαλλοντική αναβάθμιση της περιοχής και εξασφαλίζει μία πιο ήρεμη ατμόσφαιρα και περιβαλλοντική ισορροπία. Με αυτόν τον τρόπο επιδιώκεται ο επαναπροσδιορισμός της αισθητηριακής σχέσης των οδών με την κατοικία και τα καταστήματα και αναθεωρούνται οι σχέσεις πεζοδρόμιο – κήπος, θόρυβος – ηρεμία, μόλυνση – ποιότητα περιβάλλοντος, καυσαέριο κ.λπ.