Ο Τούρκος πρόεδρος είχε μία σειρά από συναντήσεις με ξένους ηγέτες, όπως ο Μακρόν και η Μέρκελ. Η συνάντηση με το μεγαλύτερο βάρος ήταν εκείνη με τον Αμερικανό πρόεδρο. Συζήτησαν όλα τα θέματα, πολλά εκ των οποίων αποτελούν το μεγάλο «αγκάθι» στις σχέσεις των δύο χωρών. Ιδιαίτερη έμφαση, όπως έχει πει επανειλημμένα ο Τζο Μπάιντεν, δίνει στα ανθρώπινα δικαιώματα, ενώ βαθύ ρήγμα προκαλεί η απόκτηση από την Άγκυρα των S-400 από τη Ρωσία. Η Τουρκία «βράζει» για τη στήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών στους Κούρδους της Συρίας, αλλά και για την πρόσφατη αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων από τον Αμερικανό πρόεδρο. Πάγιο αίτημα της Τουρκίας είναι επίσης η έκδοση του Φετουλάχ Γκιουλέν, του ανθρώπου που θεωρεί υπαίτιο για τον σχεδιασμό της απόπειρας πραξικοπήματος το 2016. Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες της ΕΡΤ, ο κ. Μπάιντεν πήγε προετοιμασμένος να θέσει και το Κυπριακό και να εξηγήσει στον Τούρκο πρόεδρο ότι η λύση δυο κρατών δεν είναι καν στο τραπέζι.
Χαμογελαστοί ο Τζο Μπάιντεν και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν λίγο πριν την πολυαναμενόμενη συνάντησή τους.
– Μπορείτε να μας πείτε τι συζητήσατε;
– Ήταν πολύ καλή συνάντηση.
– Κύριε πρόεδρε, μπορείτε να μας πείτε τι συζητήσατε;
– Δεν σας ακούσαμε…
– Δεν είπα τίποτα.
Η πρώτη τους επαφή πάντως ήρθε λίγο νωρίτερα από το προγραμματισμένο τετ α τετ… Αφού αντάλλαξαν χειραψία με τον τρόπο που συνηθίζεται λόγω κορονοϊού, συνομίλησαν για αρκετή ώρα στην αίθουσα συνεδριάσεων. Παρουσία και του Γενς Στόλτενμπεργκ. Τα φωτογραφικά καρέ από τη συνάντηση σχολιάστηκαν πάντως εκτενώς στο twitter.
Από την πρώτη στιγμή της παρουσίας του σε ευρωπαϊκό έδαφος ο Τούρκος πρόεδρος θέλησε με τις δηλώσεις του να δείξει πως η Τουρκία είναι εκείνη που έχει παράπονα από τους συμμάχους της. «Δυστυχώς δεν λάβαμε την στήριξη και την αλληλεγγύη που περιμέναμε από τους συμμάχους και εταίρους μας στον αγώνα μας εναντίον όλων των μορφών τρομοκρατίας» τόνισε. Η στήριξη εξάλλου των Ηνωμένων Πολιτειών στους Κούρδους της Συρίας είναι εδώ και χρόνια μία από τις μεγάλες διαφορές των δύο χωρών.
Οι διμερείς επαφές του Τούρκου προέδρου άρχισαν με τον Εμανουέλ Μακρόν. Ακόμη μία συνάντηση που αναμενόταν με ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Διήρκεσε 45 λεπτά και σύμφωνα με τη γαλλική προεδρία η συζήτησή τους ήταν πλούσια και ουσιαστική. Οι δύο πλευρές σύμφωνα με το Ελιζέ επέδειξαν τη διάθεση να συνεργαστούν σε θέματα όπως η Λιβύη και η Συρία, ενώ έγινε και αποσαφήνιση σχετικά με το Ισλάμ.
Σε ιδιαίτερα φιλικό κλίμα έγινε και η συνάντηση του Τούρκου προέδρου με την Άγκελα Μέρκελ. Στο τραπέζι τέθηκαν πολλά από τα ζητήματα που θα απασχολήσουν τους Eυρωπαίους ηγέτες στις 24 Ιουνίου μεταξύ τους και το Κυπριακό.
Σύμφωνα με πηγές από τις Βρυξέλλες, οι Ευρωπαίοι εκτιμούν πως σχετικά με την Ανατολική Μεσόγειο υπάρχει καλύτερο κλίμα απ’ ότι πριν ένα χρόνο και στόχος τους είναι να διατηρηθεί – όπως τονίζουν – το μομέντουμ.
Οι διμερείς σχέσεις Βρετανίας, Τουρκίας ήταν στο προσκήνιο της συνάντησης του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τον Μπόρις Τζόνσον.
Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος η συνάντηση Μπάιντεν – Ερντογάν
Όπως μετέδωσε η ανταποκρίτρια της ΕΡΤ στην Ουάσιγκτον, Λένα Αργύρη, ο κ. Μπάιντεν είπε στους δημοσιογράφους ότι ήταν γενικά μια καλή συνάντηση ενώ αναμένονται οι επίσημες ανακοινώσεις από τον Λευκό Οίκο καθώς και η συνέντευξη Τύπου του Αμερικανού προέδρου. Η ανατολική Μεσόγειος είναι ένα από τα θέματα τα οποία επρόκειτο να τεθούν. Η τουρκική προκλητικότητα γενικά και ειδικότερα η στάση της Άγκυρας απέναντι στην Ελλάδα και την Κύπρο ήταν στα θέματα που θα έθετε ο Αμερικανός πρόεδρος ενώ αναμενόταν να τεθεί και η παρεμβατική συμπεριφορά της Τουρκίας σε χώρες όπως η Λιβύη.
Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες της ΕΡΤ, ο κ. Μπάιντεν πήγε προετοιμασμένος να θέσει και το Κυπριακό και να εξηγήσει στον Τούρκο πρόεδρο ότι η λύση δυο κρατών δεν είναι καν στο τραπέζι και ότι η απόφαση για τα Βαρώσια είναι μια εξαιρετικά αρνητική εξέλιξη. Οι S-400, οι F-35 οι κυρώσεις κυριάρχησαν με τον Τούρκο πρόεδρο, σύμφωνα με πληροφορίες, να βάζει στο τραπέζι και νέες λύσεις που κατά την άποψη του θα βοηθήσουν στην άρση των κυρώσεων.
Η ανταποκρίτρια της ΕΡΤ στην Κωνσταντινούπολη, Αριάνα Φερεντίνου, ανέφερε ότι η πιο δύσκολη από τις σημερινές συναντήσεις για τον Ερντογάν ήταν εκείνη με τον νέο Αμερικανό πρόεδρο. Ωστόσο, ο Μπάιντεν πλησίασε πρώτος τον καθήμενο Ερντογάν, πριν την οικογενειακή φωτογραφία και είχε μαζί του μια φιλική συνομιλία. Η συνάντηση τους κράτησε 45 λεπτά. Είχαμε μια καλή συνάντηση με τον Ερντογάν, ή πρώτη δήλωση του Μπάιντεν. Πληροφορίες αναφέρουν ότι συζήτησαν για S-400 Αν. Μεσόγειο, Συρία, Αφγανιστάν, εμπορικές σχέσεις. Όμως δεν αναμένονται άμεσα αποτελέσματα ενώ μια κακή τροπή στις τουρκο-αμερικανικές σχέσεις θα έχει άμεσο αντίκτυπο στο τουρκικό νόμισμα που ανέκαμψε τις τελευταίες ημέρες με την ελπίδα μιας καλής συνάντηση Μπάιντεν – Ερντογάν. Το πιο πιθανό σενάριο: μετά από τη σημερινή διαπροσωπική επαφή, οι δυο ηγέτες θα αφήσουν στους αξιωματούχους και διπλωμάτες τους να διαπραγματευτούν τα επί μέρους προβλήματα.
Σύνοδος Κορυφής ΝΑΤΟ – Σαφές μήνυμα σε Ρωσία και Κίνα
Εκτεταμένες αναφορές στην Κίνα, που χαρακτηρίζεται «πρόκληση», και σκληρή γλώσσα κατά της Ρωσίας, η οποία περιγράφεται ως «απειλή», περιλαμβάνει το κοινό ανακοινωθέν της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ, στις Βρυξέλλες. Ο Τζο Μπάιντεν έστειλε σαφές μήνυμα στη Μόσχα, λέγοντας ότι ουδεμία πρόκληση θα μείνει αναπάντητη.
Σύμφωνα με την ανταποκρίτρια της ΕΡΤ στις Βρυξέλλες, Ειρήνη Ζαρκαδούλα, το μήνυμα των ηγετών προς τη Ρωσία και την Κίνα ήταν σαφές από το πρωί και φάνηκε και στο ανακοινωθέν που βγήκε. Η συμμαχία ουσιαστικά στήνει ασπίδα για να προστατευτεί από την απειλή της Ρωσίας και την πρόκληση της Κίνας.
Μέχρι να αποδείξει η Ρωσία ότι συμμορφώνεται με το διεθνές δίκαιο και τις διεθνείς υποχρεώσεις και ευθύνες της, δεν μπορεί να υπάρξει επιστροφή στην πρότερη κατάσταση αναφέρει το ανακοινωθέν του ΝΑΤΟ.
Υπάρχει όμως και μία παράγραφος στο ανακοινωθέν, η οποία υπό προϋποθέσεις θα μπορούσε να αφορά στην Ελλάδα. Σημειώνει ότι: «Δεσμευόμαστε να ενισχύσουμε τις διαβουλεύσεις όταν απειλείται η ασφάλεια ή η σταθερότητα ενός Συμμάχου ή όταν διακυβεύονται οι θεμελιώδεις αξίες και αρχές μας». Δηλαδή θα μπορούσε να υπάρξει αντίδραση ακόμη κι αν προκύψουν ζητήματα μεταξύ δύο συμμάχων και όχι μόνο χωρών εκτός συμμαχίας.
Πηγή: ΕΡΤ, Ρεπορτάζ: Ζέτα Κονταξή – Αποστολή στις Βρυξέλλες: Νίκος Μελέτης, Ανταποκρίσεις: Λένα Αργύρη, Αριάνα Φερεντίνου, Ειρήνη Ζαρκαδούλα