Η αδιαλλαξία Άγκυρας και ψευδοκράτους τορπίλισε την Άτυπη Πενταμερή στη Γενεύη για το Κυπριακό με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες να ανακοινώνει ότι δεν υπάρχει επαρκές κοινό έδαφος. Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, προειδοποίησε την Τουρκία να μην επιχειρήσει τη δημιουργία τετελεσμένων στη θάλασσα – ή το έδαφος – και ξεκαθάρισε, ότι ούτε η Ευρωπαϊκή Ένωση ούτε ο ΟΗΕ θα δεχθούν «λύση» δυο κρατών.
Το σωσίβιο της νέας διάσκεψης έριξε ο Αντόνιο Γκουτέρες μετά το ναυάγιο της Γενεύης για να κρατήσει ζωντανή τη διαδικασία των συνομιλιών για το Κυπριακό.
«Η ατζέντα μου είναι ξεκάθαρη να αγωνιστώ υπέρ της ασφάλειας και της ευζωίας των Κυπρίων, των Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων» σημείωσε ο κ. Γκουτέρες.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, έχει θέσει ως απώτατο χρονικό όριο για τη διεξαγωγή της νέας πενταμερούς το προσεχές δίμηνο, το αργότερο τρίμηνο υπό τον όρο ότι στο διάστημα που μεσολαβεί θα διεξαχθούν εντατικές διαβουλεύσεις σε χαμηλότερο επίπεδο.
«Πιθανόν να υπάρχουν θριαμβολογίες από τους Τουρκοκύπριους επειδή έθεσαν για πρώτη φορά τη λύση δύο κρατών. Το θέμα δεν είναι τι θέτεις, το θέμα είναι τι μπορείς να επιτύχεις όταν έρχεσαι σε αντίθεση με τη διεθνή κοινότητα, το Συμβούλιο Ασφαλείας, την ΕΕ» τόνισε ο Νίκος Αναστασιάδης.
Μόνο λίγες ώρες μετά την τορπίλη στις συνομιλίες ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έριχνε κι άλλο λάδι στη φωτιά χρησιμοποιώντας το παράδειγμα της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο, σε εκδήλωση για την τουρκική αμυντική βιομηχανία.
«Οι οδυνηρές εμπειρίες που είχαμε στην “επιχείρηση” της Κύπρου έδειξαν τη σοβαρότητα της ανεπάρκειας μας σε αυτό το θέμα. Δόξα τω Θεώ από εδώ και πέρα δεν θα έχουμε κανενός την ανάγκη, στις κατασκευές των βόμβων των αεροσκαφών μας, των πυρομαχικών μας και των εκρηκτικών μας» είπε ο πρόεδρος της Τουρκίας.
Τουρκοκύπριοι και Τουρκία τίναξαν ακόμη μια προσπάθεια για την επίλυση του Κυπριακού με την πρόταση για λύση δυο κρατών που αποδοκιμάζεται από τον διεθνή παράγοντα.
Αθήνα και Λευκωσία διατηρούν ατόφια τη διπλωματική οχύρωσή τους, καθιστώντας σαφές ότι ο νέος κύκλος των προσπαθειών πρέπει να γίνει εντός της εντολής του γενικού γραμματέα και του πλαισίου του ΟΗΕ, ενώ πρέπει να υπακούει στο ευρωπαϊκό κεκτημένο.
«Δείξαμε εποικοδομητική στάση. Καταβάλαμε μαζί με την Κυπριακή Δημοκρατία προσπάθειες για την επίτευξη αυτού του στόχου. Δυστυχώς, δεν κατέστη δυνατόν να βρεθεί κοινό έδαφος για την έναρξη των διαπραγματεύσεων στο πλαίσιο αυτό, λόγω της στάσης της τουρκοκυπριακής και της τουρκικής πλευράς» υπογράμμισε ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας.
Στην αντίπερα όχθη, Άγκυρα και Κατεχόμενα ήδη έχουν ξεκινήσει το παιχνίδι των ευθυνών, καταλογίζοντας το αδιέξοδο στην ελληνοκυπριακή στάση, επιμένοντας στη λύση των δυο κρατών και απορρίπτοντας την πρόταση Γκουτέρες για διορισμό ειδικού απεσταλμένου.
«Σαν να έπαιζε χαλασμένος δίσκος, επαναλάμβανε τα ίδια και τα ίδια. Όπως είχε πει και στο Κραν Μοντανά η ελληνοκυπριακή κυβέρνηση, αν δοθεί πολιτική ισότητα στους Τουρκοκύπριους η λύση δεν θα είναι λειτουργική» ανέφερε ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
«Τους είπαμε δηλαδή, θα κάτσουμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων επί τη βάσει εκείνης της ισοτιμίας και μόνο με την αποδοχή την κυριαρχική μας ισότητας και του διεθνώς αναγνωρισμένου καθεστώτος μας» δήλωσε ο επικεφαλής του ψευδοκράτους, Ερσίν Τατάρ.
Οι Βρυξέλλες διατηρούν την ετοιμότητα εμπλοκής στη νέα φάση που διανοίγεται με την πρωτοβουλία του Αντόνιο Γκουτέρες.
«Η ΕΕ συνεχίζει με τη στήριξή της στις προσπάθειες των Ηνωμένων Εθνών και τις προσπάθειες που είναι σε εξέλιξη να δημιουργηθούν οι καλύτερες το δυνατόν συνθήκες για την επόμενη συνάντηση» τόνισε ο εκπρόσωπος της Κομισιόν, Πήτερ Στάνο.
Στην Γενεύη άλλωστε η τουρκική και η τουρκοκυπριακή αντιπροσωπεία δεν έκαναν δεκτή την συμμετοχή των ευρωπαίων διπλωματών.
Λευκωσία: Μόνη λύση η Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία
Αποφασισμένος να μην επιτρέψει λύση δύο χωριστών κρατών επιστρέφει στην Κύπρο ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, ο οποίος δήλωσε ικανοποιημένος από τους χειρισμούς του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, ενώ υποσχέθηκε να συνεχίσει να εργάζεται για την επανένωση της Κύπρου, την ασφάλεια και τη ευημερία των πολιτών.
Στις αποσκευές του ο Νίκος Αναστασιάδης δεν έχει μόνον επιστημονικές τοποθετήσεις ως προς το γιατί οι παράλογες αξιώσεις της Αγκυρας δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές, τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και την ιδιότητα της Κύπρου ως κράτος μέλος της ΕΕ. Εχει και τον όγκο εργασίας που έχει συντελεστεί στο παρελθόν. Και σε αυτό τον όγκο επιτεύχθηκαν πάρα πολλές συγκλίσεις που δεν είναι δυνατόν να διαγραφούν.
Πέραν αυτού, όπως δήλωσαν στην ΕΡΤ διπλωματικές πηγές, ήδη από εποχής Αρχιεπισκόπου Μακαρίου έχουν γίνει υποχωρήσεις. Βέβαια, πλέον είναι άλλος ο ηγέτης των Τουρκοκυπρίων και πέρασαν πολλά χρόνια χωρίς ουσιαστικές εξελίξεις παρά τις συγκλίσεις. Όμως, δεν μπορούν να γίνουν άλλες υποχωρήσεις, για να δώσεις πρέπει και να πάρεις, και η Τουρκία δεν δίνει απολύτως τίποτα, τονίζουν διπλωματικές πηγές στην ΕΡΤ.
Σύγκλιση Άγκυρας – ψευδοκράτους στη λύση δύο κρατών
Το ναυάγιο στη Γενεύη ήταν αναμενόμενο. Και πάλι το χάσμα ανάμεσα στις δυο πλευρές έδειξε αγεφύρωτο. Αυτή τη φορά όμως οι διαφορές ήταν εντονότερες. Η τουρκική πλευρά παρουσίασε συγκεκριμένη πρόταση εισάγοντας τη νέα έννοια της κυριαρχικής ισότητας και πρότεινε τη λύση των δυο ισότιμων κυρίαρχων κρατών. Το όραμα της επανένωσης του νησιού γίνεται ακόμα πιο απόμακρο.
Η Άγκυρα προσήλθε στη Γενεύη με έναν νέο ηγέτη στα κατεχόμενα ο οποίος αντίθετα από τον Μουσταφά Ακιντζί, συμφωνεί απόλυτα με την πολιτική του Ταγίπ Ερντογάν. Με τον δικό του άνθρωπο επικεφαλής, ο Τούρκος πρόεδρος αναμένεται να επεκτείνει την κυριαρχία του στα κατεχόμενα επεμβαίνοντας ακόμα και στα εσωτερικά της κοινωνίας.
Μετά τη Γενεύη, η τουρκική και η τουρκοκυπριακή πλευρά θα επιμείνουν στη θέση τους για κυριαρχική ισότητα και θα προσπαθήσουν να εμπλέξουν το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ σε ένα νέο πλαίσιο διαπραγματεύσεων. Υπολογίζουν πολλά στη Βρετανία. Όπως δήλωσε ο Ερσίν Τατάρ, «το Λονδίνο θα συμβάλει προς την κατεύθυνση μιας λύσης για δυο κυρίαρχα κράτη. Αυτό δεν είναι δύσκολο, αρκεί να το θέλουν οι ενδιαφερόμενες πλευρές».
Ε.Ε: Θετικό το ότι συμφωνήθηκε δεύτερη συνάντηση
To θετικό για την Ε.Ε. είναι ότι οι δύο πλευρές δεν “τα έσπασαν” και να πουν ότι δεν υπάρχει άλλο περιθώριο διαπραγματεύσεων και «δεν ξανακαθόμαστε στο τραπέζι», συμφωνώντας στην δεύτερη συνάντηση, παρά το γεγονός ότι μία ακόμη άτυπη συνάντηση είναι το μικρότερο δυνατό αποτέλεσμα για τις Βρυξέλλες. Σύμφωνα με ευρωπαϊκή πηγή, οποιαδήποτε λύση χρειάζεται να συμφωνηθεί και από τις δύο πλευρές και όσο πιο σύντομα υπάρξει συμφωνία, τόσο καλύτερα για τους πολίτες της Κύπρου.
Οι συνομιλίες για το Κυπριακό είναι από τις προϋποθέσεις της Ε.Ε. ώστε η Τουρκία να καταφέρει να κερδίσει την θετική ατζέντα την οποία της προσφέρουν οι Ευρωπαίοι.
Αποστολή στη Γενεύη: Νίκος Μελέτης
Ανταποκρίσεις: Μανιάνα Καλογεράκη (Λευκωσία), Αριάνα Φερεντίνου (Κωνσταντινούπολη, Ειρήνη Ζαρκαδούλα (Βρυξέλλες)
Ρεπορτάζ: Γιώργος Παπακωνσταντίνου
