Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ασφάλειας Μεταφορών (European Transport Safety Council – ETSC) ζητά επικαιροποίηση της δράσης και συγκεκριμένους στόχους για την προστασία των παιδιών καθώς στην τελευταία του έκθεση παρουσιάζεται ότι περισσότερα από 6.000 παιδιά ηλικίας έως 14 ετών έχασαν τη ζωή τους μεταξύ 2011 και 2020 σε τροχαίες συγκρούσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Μεταξύ 40 περίπου συστάσεων προς τις εθνικές κυβερνήσεις και την ΕΕ, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ασφάλειας Μεταφορών (ETSC) ζητά ασφαλείς διαδρομές προς τα σχολεία. Μόλις επτά χώρες στην Ευρώπη ανέφεραν ότι έχουν επιβάλει χαμηλότερα όρια ταχύτητας στις περιοχές των σχολείων, σύμφωνα με τη νέα μελέτη. Το ETSC αναφέρει ότι οι δρόμοι γύρω από τις εγκαταστάσεις παιδικής μέριμνας και στις αστικές περιοχές με πολλούς ποδηλάτες και πεζούς θα πρέπει να σχεδιάζονται για 30 χλμ/ώρα και χαμηλό κυκλοφοριακό φόρτο. Το όριο ταχύτητας σε αυτούς τους δρόμους θα πρέπει να είναι 30 χλμ./ώρα ακόμα και όταν τα κριτήρια σχεδιασμού δεν έχουν επιτευχθεί και το ETSC καλεί την ΕΕ να το κάνει επίσημη σύσταση.
Παρά τη σημαντική πρόοδο στην ασφάλεια των αυτοκινήτων τα τελευταία χρόνια, σχεδόν οι μισοί θάνατοι παιδιών από τροχαίες συγκρούσεις προήλθαν από παιδιά που ταξίδευαν με αυτοκίνητα. Υπάρχουν μόνο περιορισμένα δεδομένα σχετικά με τη σωστή χρήση των παιδικών καθισμάτων σε αυτοκίνητα σε όλη την ΕΕ, αλλά μελέτες έχουν δείξει ότι η εσφαλμένη χρήση τους παραμένει σημαντικό πρόβλημα. Από την 1η Σεπτεμβρίου 2024, μόνο παιδικά καθίσματα που πληρούν το νέο πρότυπο του ΟΗΕ «R129» μπορούν να πωλούνται στην αγορά της ΕΕ. Αυτά τα καθίσματα είναι πιο ασφαλή στη σχεδίασή τους και μπορούν να τοποθετηθούν μόνο με σύστημα ISOFIX, μειώνοντας τους κινδύνους λανθασμένης εγκατάστασης. Το σύστημα σημείων αγκύρωσης ISOFIX είναι υποχρεωτικό στα νέα αυτοκίνητα στην ΕΕ από το 2014. Το ETSC αναφέρει ότι καθίσματα που κοιτούν προς τα πίσω (που είναι ασφαλέστερα) θα πρέπει να καταστούν υποχρεωτικά για όσο μεγαλύτερο διάστημα είναι δυνατό, κατά προτίμηση έως ότου το παιδί γίνει τεσσάρων ετών. Τα παιδικά καθίσματα θα πρέπει επίσης να υπόκεινται σε μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση αναθεωρεί τους κανόνες για τις άδειες οδήγησης φέτος, και το ETSC ζητά επίσης υποχρεωτική θεωρητική και πρακτική εκπαίδευση, καθώς και πρακτική εξέταση, για την απόκτηση άδειας οδήγησης μοτοποδηλάτου. Το ETSC προειδοποιεί επίσης ότι 16 ευρωπαϊκές χώρες επιτρέπουν στα παιδιά να οδηγούν μοτοποδήλατο σε ηλικία 14 ή 15 ετών, παρά τη συνιστώμενη ελάχιστη ηλικία των 16 ετών στην ΕΕ. Πάνω από την ηλικία των 14 ετών, το 20% των παιδικών θανάτων από τροχαία είναι αναβάτες μοτοποδηλάτων, η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων είναι αγόρια. Το ETSC αναφέρει ότι η ελάχιστη συνιστώμενη ηλικία από την ΕΕ για οδήγηση αυτοκινήτου (χωρίς την παρουσία συνοδού) των 16 ετών δεν πρέπει να μειωθεί.
Οι συγγραφείς της μελέτης βρήκαν επίσης τεράστιες διαφορές στην ασφάλεια των παιδιών μεταξύ των χωρών. Το ποσοστό παιδικής θνησιμότητας από τροχαίες συγκρούσεις στη Ρουμανία είναι δέκα φορές υψηλότερο από τη Νορβηγία, την Κύπρο και τη Σουηδία. Όπου η παιδική θνησιμότητα από τροχαία είναι σχετικά χαμηλή, η θνησιμότητα από τροχαία για τον υπόλοιπο πληθυσμό είναι επίσης σχετικά χαμηλή και αντίστροφα. Όπου αυτό δεν συμβαίνει, θα μπορούσε εν μέρει να οφείλεται στο ότι τα παιδιά σε αυτές τις χώρες τείνουν να συνοδεύονται/πηγαίνουν με κηδεμόνες στο σχολείο και σε άλλες δραστηριότητες αντί να τους επιτρέπεται να μετακινούνται μόνα τους με ποδήλατο ή με τα πόδια.
Ο Antonio Avenoso, Εκτελεστικός Διευθυντής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ασφάλειας Μεταφορών (ETSC) σχολίασε:
«Η απώλεια ενός παιδιού σε τροχαία σύγκρουση είναι μια τραγωδία που καμία οικογένεια δεν πρέπει να βιώσει. Ενώ οι μηδενικοί θάνατοι παιδιών από τροχαία σε ορισμένα μέρη της Ευρώπης γίνονται πραγματικότητα, υπολείπεται ακόμη πολύ πρόοδος σε αυτόν τον τομέα.
Πολλά από τα οφέλη ασφάλειας των τελευταίων ετών προήλθαν από ασφαλέστερα αυτοκίνητα, αλλά το να κρατάς τα παιδιά ασφαλή κλείνοντάς τα σε μεταλλικά κλουβιά είναι μια πύρρειος νίκη. Αν θέλουμε υγιή, δραστήρια παιδιά να μεγαλώσουν ως υγιείς δραστήριοι ενήλικες, πρέπει να σκεφτούμε διαφορετικά.
Το να κάνουμε τις πόλεις ασφαλείς για τα παιδιά ξεκινά με απλά πράγματα, όπως χαμηλότερες ταχύτητες και ασφαλείς δρόμοι σχολείων. Αλλά αν θέλουμε σοβαρά να μειώσουμε τους εκατοντάδες θανάτους παιδιών που συμβαίνουν τραγικά κάθε χρόνο, πρέπει επίσης να επανασχεδιάζουμε τους αστικούς μας χώρους ώστε να κρατάμε τα παιδιά χωριστά από τα ταχέως κινούμενα οχήματα και να τους δίνουμε χώρο για παιχνίδι και κίνηση».
Η Πρόεδρος του Ι.Ο.ΑΣ. “Πάνος Μυλωνάς“, Βασιλική Δανέλλη-Μυλωνά, δήλωσε:
«Στο Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας, επί 17 χρόνια, αγωνιζόμαστε για την προστασία της ζωής στο δρόμο. 11 θάνατοι παιδιών το 2019 στη χώρα μας σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτοί. Στοχεύοντας σε μηδενικούς θανάτους παιδιών από τροχαίες συγκρούσεις έχουμε εκπαιδεύσει περισσότερους από 265.000 μαθητές και 5.500 εκπαιδευτικούς σε όλη την Ελλάδα, μέσα από τα επιστημονικά τεκμηριωμένα προγράμματά μας, ενώ άλλοι 3.500 μαθητές έχουν συμμετάσχει στους Πανελλήνιους Μαθητικούς Διαγωνισμούς για την Οδική Ασφάλεια που διοργανώνουμε σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων τα τελευταία 6 χρόνια. Σύντομα, θα είναι διαθέσιμο και πρόγραμμα eLearning για γονείς μέσω της πλατφόρμας Road Safety Academy (www.roadsafetyacademy.eu) που ανέπτυξε το Ινστιτούτο. Είναι σημαντικό οι γονείς να ενημερώνονται για κρίσιμα θέματα ασφαλούς μεταφοράς των παιδιών όπως είναι, για παράδειγμα, η σωστή επιλογή και τοποθέτηση παιδικού καθίσματος ένα θέμα που, όπως βλέπουμε και στη σχετική Έκθεση του ETSC, υπάρχει σημαντικό έλλειμμα γνώσης που κοστίζει τις ζωές δεκάδων παιδιών σε όλη την Ευρώπη. Πέρα από τα εκπαιδευτικά προγράμματα, συνεισφέρουμε στην ασφαλή και ανεμπόδιστη πρόσβαση των παιδιών σε σχολεία ως πεζοί και ποδηλάτες, με πιλοτικά έργα βελτίωσης των υποδομών πέριξ των σχολικών μονάδων, σε συνεργασία με Δήμους, Περιφέρειες και τοπικές Αρχές. Η θέσπιση των 30 χλμ/ώρα σε κατοικημένες περιοχές, γύρω από σχολεία και σε δρόμους όπου παιδιά, γονείς και άνθρωποι παίζουν, ποδηλατούν, αναπτύσσονται είναι επίσης σημαντική και υποστηρίζεται σε μεγάλο βαθμό από το Ινστιτούτο τα τελευταία χρόνια».
Η πλήρης έκθεση «Μείωση των παιδικών θανάτων στους ευρωπαϊκούς δρόμους», που δημοσιεύτηκε ως μέρος του προγράμματος ETSC Road Safety Performance Index, μπορεί να ληφθεί από τον ιστότοπο του ETSC στη διεύθυνση www.etsc.eu/pinflash43.
