Σκόπια, 5 Ιουλίου 2022 (του ανταποκριτή της ΕΡΤ-Νίκου Φραγκόπουλου)
O πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ κάλεσε σήμερα τη Βόρεια Μακεδονία να αδράξει την ευκαιρία και να αποδεχτεί την πρόταση της ΕΕ σχετικά με τη διευθέτηση των διαφορών μεταξύ Σκοπίων και Σόφιας, προκειμένου η χώρα να μπορέσει να ξεκινήσει τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την ΕΕ.
«Έχετε μια ιστορική ευκαιρία να πείτε “ναι” στην έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, “ναι” στην ΕΕ, “ναι” στα παιδιά μας… Η απόφαση γι΄αυτό είναι δική σας, είναι κυριαρχικό δικαίωμα σας» ανέφερε ο Σαρλ Μισέλ, μετά τη συνάντηση που είχε σήμερα στα Σκόπια με τον πρωθυπουργό της Βόρειας Μακεδονίας, Ντιμίταρ Κοβάτσεφσκι.
Ο Σαρλ Μισέλ υπενθύμισε ότι την περασμένη εβδομάδα το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κατέθεσε μία συμβιβαστική πρόταση για την υπέρβαση των διαφορών μεταξύ Βόρειας Μακεδονίας και Βουλγαρίας. Η πρόταση αυτή έχει γίνει αποδεκτή από την επίσημη Σόφια, ενώ η κυβέρνηση του Ντιμίταρ Κοβάτσεφσκι στα Σκόπια ανέφερε ότι θα γνωστοποιήσει τη θέση της επί της πρότασης, μετά την ολοκλήρωση των διαβουλεύσεων που ξεκίνησε στο εσωτερικό της χώρας και οι οποίες αναμένεται να ολοκληρωθούν τις επόμενες ημέρες.
«Προσωπικά, είμαι πεπεισμένος ότι η πρόταση αποτελεί μια ισορροπημένη λύση, η οποία καθησυχάζει τις ανησυχίες σας. Ο στόχος είναι ξεκάθαρος: να ξεκινήσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις και τελικά να προχωρήσουμε προς την οικοδόμηση του κοινού μας μέλλοντος στην ΕΕ. Εάν πείτε “ναι”, η πρώτη διακυβερνητική διάσκεψη (σ.σ. μεταξύ ΕΕ και Βόρειας Μακεδονίας) θα διοργανωθεί τις επόμενες ημέρες και θα εφαρμοστεί η απόφαση του Μαρτίου 2020» είπε ακόμη ο Σαρλ Μισέλ μετά τη συνάντησή του με τον Ντιμίταρ Κοβάτσεφσκι.
Τον Μάρτιο του 2020, οι χώρες της ΕΕ είχαν συμφωνήσει ότι η Βόρεια Μακεδονία μπορεί να ξεκινήσει τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Ένωση, η επίσημη έναρξη των οποίων επρόκειτο να γίνει στη διάρκεια του Δεκεμβρίου εκείνου του έτους , όμως στο ενδιάμεσο η Βουλγαρία έθεσε βέτο, αναφέροντας ότι δεν μπορεί να συμφωνήσει σε μία τέτοια εξέλιξη λόγω ανοιχτών γλωσσικών, εθνικών και ιστορικών διαφορών με τη Βόρεια Μακεδονία.
Σύμφωνα με την τελευταία πρόταση της ΕΕ (την οποία είχε καταθέσει πρόσφατα η λήξασα πλέον γαλλική προεδρία), σε περίπτωση που οι κυβερνήσεις της Βουλγαρίας και της Βόρειας Μακεδονίας συμφωνήσουν με αυτήν, τότε θα αποφασιστεί άμεσα η έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων των Σκοπίων με την ΕΕ, όμως το άνοιγμα των πρώτων κεφαλαίων θα γίνει αφού πρώτα η Βόρεια Μακεδονία τροποποιήσει το Σύνταγμά της, με τη συμπερίληψη σε αυτό της βουλγαρικής μειονότητας που ζει στη χώρα.
Ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας, μετά τη σημερινή συνάντηση με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σημείωσε ότι η τελευταία πρόταση της ΕΕ λαμβάνει υπόψη τις ευαισθησίες της χώρας του σχετικά με τα θέματα της γλώσσας και της εθνικής ταυτότητας και γνωστοποίησε ότι η σχετική απόφαση επί της πρότασης θα ληφθεί το επόμενο διάστημα από τη Βουλή της Βόρειας Μακεδονίας.
«Θεωρώ ότι ο Πρόεδρος Σαρλ Μισέλ ήταν πολύ σαφής στην εξήγησή του ότι έχουμε μια πρόταση που μας επιτρέπει να ξεκινήσουμε αμέσως διαπραγματεύσεις με την ΕΕ. Εναπόκειται στο Κοινοβούλιο της χώρας μας να αποφασίσει εάν θα λάβουμε απόφαση για την έναρξη των διαπραγματεύσεων ή όχι» σημείωσε ο Ντιμίταρ Κοβάτσεφσκι.
Με την πρόταση αυτή της ΕΕ διαφωνεί έντονα το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης της Βόρειας Μακεδονίας, το δεξιό VMRO-DPMNE, το οποίο ισχυρίζεται ότι η πρόταση «ικανοποιεί τα βουλγαρικά αιτήματα που θέτουν σε κίνδυνο την ιστορία, τη γλώσσα, την ταυτότητα και την πολιτιστική κληρονομιά» της Βόρειας Μακεδονίας.
Τις τελευταίες τέσσερις ημέρες πραγματοποιούνται μπροστά από το κτήριο της κυβέρνησης της Βόρειας Μακεδονίας μαζικές διαμαρτυρίες υποστηρικτών της αντιπολίτευσης, με αίτημα την απόρριψη της πρότασης από την μεριά της κυβέρνησης.