Πεδίο μεγάλης παρέμβασης αποτέλεσε ο αθλητισμός την περίοδο της δικτατορίας 1967 – 1974 για το καθεστώς, με διαλύσεις συλλόγων, απομακρύνσεις διοικητικών στελεχών, υποχρεωτικές συγχωνεύσεις σωματείων, παρεμβάσεις στο μεταγραφικό σύστημα, αλλά και στη διάρθρωση των αγωνιστικών κατηγοριών. Για τη συγκεκριμένη περίοδο, γυρνάμε το χρόνο πίσω και πάμε στην Πάτρα, να δούμε πως αντιμετωπίστηκε ο αθλητισμός από τους δικτάτορες στην αχαΐκή πρωτεύουσα.
Αναδημοσιεύουμε κάποια σχετικά αποσπάσματα από το βιβλίο “Σπορ και Κοινωνικές Αντιστάσεις” (εκδόσεις Νότιος Άνεμος, συγγραφέας Νάσος Μπράτσος, ISBN 978-960-9511-70-4, Γενάρης 2020).
Μιλήσαμε με το Νίκο Αραβαντινό, ο οποίος θήτευσε πολλά χρόνια ως παράγοντας στη Θύελλα Πατρών και στην ερώτησή μας από πότε ασχολήθηκε με τη Θύελλα, μας απάντησε «από πάντα», δείγμα του δεσίματός του με το σύλλογο.
Μας είπε τα ακόλουθα: «Ο συγχωρεμένος ο αδελφός μου ο Φώτης ήταν από τα 20 χρόνια του, διοικητικός παράγοντας στη Θύελλα, δεν είχε αθλητική συμμετοχή σε αυτήν σαν ποδοσφαιριστής, όπως δεν είχα κι’ εγώ αθλητική δραστηριότητα, αλλά συχνά με έβαζε στο Δ.Σ. για να συμπληρωθεί η σύνθεση.
Η Θύελλα είχε ιδρυθεί το 1930, επί κατοχής υπολειτούργησε και η ανοδική της πορεία ξεκίνησε από το 1957 και μετά. Όταν έγινε η δικτατορία, η Θύελλα αλλά και η Καλογρέζα ήταν δύο ομάδες που αρνήθηκαν να διαλυθούν και να συγχωνευτούν με άλλες, γι’ αυτό και βρέθηκαν στο στόχαστρο των δικτατορικών αρχών.
Πρέπει να πούμε ότι πολλά άλλα σωματεία έσπευσαν τα ίδια να συγχωνευτούν, μιλάμε πάντα για το παραγοντικό τους δυναμικό.
Τότε στη Θύελλα ήταν πρόεδρος ένας Στριφτόμπολας που είχε εργοστάσια και στο ΔΣ ένας Νικολάου, εργαζόμενος στη ΔΕΗ, ο Λανιώτης και ο αδερφός μου ο Φώτης.
Ο πρόεδρος δέχτηκε απειλές από την ασφάλεια αν δεν προσχωρήσει στη διάλυση – συγχώνευση με το νεοσύστατο ΑΠΣ Πάτραι και αποχώρησε από το συμβούλιο για να μην το πράξει, αλλά και για να μην έχει επιπτώσεις στις επιχειρηματικές του δραστηριότητες, το ίδιο και ο Νικολάου που απειλήθηκε με απόλυση, για να μείνει τελικά μόνος του ο αδελφός μου.
Άρχισαν τα τηλέφωνα και οι πιέσεις μέχρι που ήρθε στο καθαριστήριό μας ένα τζιπ της ΕΣΑ και τον πήραν. Συναντήθηκε με έναν λοχαγό Ανδριόπουλο που ήταν φίλος της Θύελλας και τον πίεσε και αυτός να παραδώσει τη σφραγίδα. Ήθελαν τη σφραγίδα για να κουμπώσουν στη θέση της Θύελλας, που ήταν τότε στη Β’ Εθνική, το νεοσύστατο ΑΠΣ Πάτραι. Ο αδελφός μου για να κερδίσει χρόνο, είπε ότι πρέπει να ρωτήσει και τους άλλους της διοίκησης και τότε ο λοχαγός του είπε ότι ξέρουν πως οι άλλοι αποχώρησαν και είχε μείνει μόνος.
Το Πάτραι στελεχώθηκε από παίκτες της Θύελλας και του Ολυμπιακού Πατρών (πιο πολλούς από τη Θύελλα). Ένα βράδυ – αργά, κοντά 11μμ, πήγαν με το τζιπ για να κάνουν κατάσχεση στα υλικά της Θύελλας, τα ρούχα, τα κύπελλα, τη σφραγίδα, κλπ
Με ένα τέχνασμα ο Νικολάου που ήταν στη ΔΕΗ έριξε το ρεύμα και τους είπε αφού είναι σκοτάδι, ελάτε αύριο το πρωί.
Όλη νύχτα πήραν με τον αδελφό μου, ό,τι σημαντικό είχε η Θύελλα και τη σφραγίδα και άφησαν κάτι παλιόρουχα προς κατάσχεση.
Μετά από μεγάλες πιέσεις κάποια στιγμή έδωσαν και τη σφραγίδα.
Ακολούθως ο αδελφός μου μαζί με άλλους επιχείρησαν να σαμποτάρουν τον πρώτο αγώνα του ΑΠΣ Πάτραι για να διαλυθεί η ομάδα. Πήραν τους 9 από τους 11 της ενδεκάδας που ήταν φίλοι και πρώην παίκτες της Θύελλας και τους πήγαν στο σπίτι του Λαϊνιώτη και τους κλείδωσαν ώστε να μην δώσουν το παρόν στον αγώνα. Πολλοί εξ αυτών των παικτών, γνώριζαν και συμφωνούσαν με την κίνηση αυτή.
Κάποιος παράγοντας όμως το κάρφωσε στην ασφάλεια που ήρθε και τους πήρε και ψάχνονταν ο αδελφός μου για το ποιος το έκανε. Όσο λειτουργούσε το Πάτραι οι προερχόμενοι από τη Θύελλα άρχισαν να φεύγουν με διάφορους τρόπους, όπως να τσακώνονται όταν γίνονταν αλλαγές ή κάθονταν στον πάγκο, κλπ
Έτσι το Πάτραι δεν τους πέρναγε στις καινούργιες αθλητικές καταστάσεις. Την ίδια ώρα ο αδελφός μου είχε βρει την ομάδα της Ελπίδας Εγλυκάδας που δεν κατέβαινε σε αγώνες, αλλά είχε καταστατικό και τη στελέχωσε με παίκτες Θυελλιώτες που είχαν φύγει από το Πάτραι. Η ομάδα πήγε καλά και έφτασε μέχρι το Α’ τοπικό.
Ακολούθησε μία κίνηση του δικτάτορα Παπαδόπουλου να φτιάξει νόμο για επανίδρυση των ομάδων που διαλύθηκαν δήθεν να δείξει ένα πιο φιλελεύθερο πρόσωπο.
Τότε ο αδερφός μου κάνει μετονομασία της Ελπίδας Εγλυκάδας, σε Θύελλα Εγλυκάδας.
Με τη μεταπολίτευση διεκδικήσαμε την επαναφορά μας στη Β’ Εθνική, εκεί που μας βρήκε το πραξικόπημα, αλλά τελικά μας έβαλαν στο περιφερειακό πρωτάθλημα και η ονομασία μας ήταν Θύελλα 1930. Πήρα πίσω και τη σφραγίδα από την ασφάλεια.
Η έδρα της ομάδας ήταν το γήπεδο των προσφυγικών, μέχρι που φτιάχτηκε το γήπεδο που παίζει σήμερα, το “Φώτης Αραβαντινός”, στην περιοχή του Γλαύκου στην Πάτρα».
Επείγον έγγραφο της 7-12-1967, όπου η χούντα δείχνει τη λύσσα της για τη Θύελλα Πατρών.
Θέμα: Περί διαλύσεως του Αθλητικού και Ποδοσφαιρικού Συλλόγου «Θύελλα» Πατρών
Δια της υπ΄ αριθμόν 14008 από 3-11-1967 αποφάσεως ημών συνεχωνεύθησαν τα σωματεία της περιοχής Πατρών: ΘΥΕΛΛΑ, ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ, ΑΠΟΛΛΩΝ, ΠΑΤΡΑΪΚΟΣ, ΗΡΑΚΛΗΣ και ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ
Εις εν τοιούτον υπό την επωνυμία Αθλητικός – Ποδοσφαιρικός Σύλλογος «Πάτραι».
«Το σωματείον Α.Π.Σ. Θύελλα δεν συνεμορφώθη προς την ανωτέρω διαταγή ημών, ως προκύπτει εκ του υπ.αριθμ 655/27-11-1967 εγγράφου του.
Κατόπιν τούτου αποφασίζομεν την διάλυσιν του σωματείου Α.Π.Σ. Θύελλας, απαγορεύοντας εφεξής την οργάνωσιν αγώνων πάσης φύσεως ή την συμμετοχήν εις τοιούτους σωματείου υπό τον ανωτέρω τίτλον.
Οι εις το σωματείον Α.Π.Σ. Θύελλα ανήκοντες ποδοσφαιρισταί θέλουσιν εγγραφή υποχρεωτικώς εις το σωματείον Α.Π.Σ. Πάτραι.
Η περιουσία του σωματείου τούτου, θέλει κατασχθή υφ΄ υμών και παραδοθή δια πρωτοκόλλου, εις την διοίκησιν του σωματείου Α.Π.Σ. Πάτραι».
Στο στρατόπεδο του Ολυμπιακού Πατρών, όσοι δεν παίρνουν μέρος στο νέο σωματείο ΑΠΣ Πάτραι, ιδρύουν τον Αθλητικό Όμιλο Αγίου Γερασίμου Πατρών τo 1971, που υπό το καταστατικό του στεγάζονται οι Ολυμπιακοί. Δια της διολίσθησης προσχωρούν τo 1973 σε μετονομασία σε Αθλητικός Όμιλος Ολυμπιακός Αγίου Γερασίμου Πατρών και το 1996 σε Αθλητικός Ποδοσφαιρικός Σύλλογος Ολυμπιακός Πατρών.
Ο Α.Π.Σ. Πάτραι
O Α.Π.Σ. Πάτραι ιδρύθηκε το 1967, μετά την αναγκαστική συγχώνευση που επέβαλε η χούντα στα σωματεία Α.Π.Σ. Ολυμπιακός, Α.Π.Σ. Θύελλα, Α.Ο. Αχιλλέας Πάτρας, Ηρακλής, Προοδευτική Πάτρας και Απόλλων.
Είχαμε τη δυνατότητα να μιλήσουμε με ένα από τα διοικητικά του στελέχη εκείνα τα χρόνια.
Ο Γιάννης Πολιτάκης κατά τη διάρκεια της θητείας του πριν το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967, είχε τη δυνατότητα να γνωρίσει μετέπειτα στελέχη της, όπως ο γενικός γραμματέας αθλητισμού Κωνσταντίνος Ασλανίδης και να βρεθεί σε πολιτική συμφωνία μαζί τους, άλλωστε φαίνεται στις δηλώσεις του που αποκαλεί το δικτατορικό καθεστώς, ως «επανάσταση». Διευκρινίζουμε ότι καταγράφουμε τη μαρτυρία του χωρίς να αποδεχόμαστε τον όρο και την οπτική του.
Μας δήλωσε χαρακτηριστικά: «Με τον αθλητισμό είχα σχέση καθώς είχα παίξει μπάσκετ στην ΕΑΠ, ήθελα να ασχοληθώ με το ποδόσφαιρο αλλά δεν με άφηνε ο πατέρας μου που ήθελε να σπουδάσω. Υπηρέτησα, πριν την επανάσταση, στους καταδρομείς και εκεί γνώρισα τον Ασλανίδη και άλλους, που αργότερα ασχολήθηκαν με τα διοικητικά του αθλητισμού. Το 1967 φτιάχτηκε ο ΑΠΣ Πάτραι με την υποχρεωτική συγχώνευση άλλων σωματείων. Εμένα με φώναξε ο Ασλανίδης και μου είπε πως θέλει να μου δώσει την Παναχαϊκή, αλλά επειδή ήμουν πολύ νέος και ντρεπόμουν, δεν ήθελα και μου έδωσε το Πάτραι. Μου ζήτησε να του πάω μία λίστα με ονόματα για να μπουν στη διοίκηση. Εγώ πήγα στο Πάτραι το 1970 σαν γενικός αρχηγός, μετά έγινα πρόεδρος και έφυγα το 1976. Υπήρχαν εκείνη την εποχή και λειτουργούσαν ερασιτεχνικά σωματεία, όπως ο Ατρόμητος στα Ζαρουχλέικα, ο Αχιλλέας, ο Πατρέας, κλπ
Από αυτά τα σωματεία παίρναμε παίκτες με μεταγραφές, ενώ έρχονταν σε μας και παίκτες της Παναχαϊκής όταν βρίσκονταν στη δύση της καριέρας τους για να μας βοηθήσουν, όπως οι Πέτρος Λεβεντάκος, Θέμης Ρήγας, Ανδρέας Μιχαλόπουλος, Κώστας Δαβουρλής, κλπ
Είχα βάλει στο συμβούλιο τρία άτομα από το ποδοσφαιρικό τμήμα του Απόλλωνα Πατρών που είχε συγχωνευτεί με το Πάτραι και έτσι είχαν μεταφερθεί και πολλοί φίλαθλοι του Απόλλωνα στο σωματείο.
Παίζαμε στο γήπεδο των Προσφυγικών που ήταν το γήπεδο του Ολυμπιακού Πατρών που είχε συγχωνευτεί και επειδή η περίφραξη ήταν από λαμαρίνες το λέγαμε και «λαμαρίνες». Τότε το Πάτραι μάζευε πολύ κόσμο και 3.000 θεατές σε εντός έδρας αγώνες. Θυμάμαι παιχνίδι που κρίνονταν η κατηγορία με τον Αργοναύτη και από τον κόσμο έπεσαν οι λαμαρίνες. Μετά η αστυνομία μου ζήτησε στο επόμενο παιχνίδι για να δώσει άδεια να πάω μελέτη μηχανικού ότι δεν θα πέσουν οι λαμαρίνες. Τους απάντησα ότι οι μηχανικοί δεν σπουδάζουν για τις λαμαρίνες αλλά για πιο σοβαρά πράγματα. Εγώ είχα σπουδάσει μηχανικός και έφτιαχνα πολυκατοικίες. Παίζαμε τότε με τον Ίκαρο, τον Πύργο, τον Ποσειδώνα και άλλες ομάδες. Αρχικά το Πάτραι είχε και κλασσικό αθλητισμό, αλλά με το πέρασμα του χρόνου έφυγαν οι αθλητές προς άλλους συλλόγους, όπως η Ολυμπιάδα Πατρών, κλπ».
O Λάμπης Παντελής υπήρξε ποδοσφαιριστής και παράγοντας του Α.Π.Σ. Πάτραι. Μας μίλησε για την θητεία του στο σύλλογο.
«Επειδή ο σύλλογος φτιάχτηκε με τις συγχωνεύσεις που έκανε η δικτατορία, πήρε τη στάμπα του χουντικού συλλόγου, αλλά δεν είναι έτσι. Να φανταστείτε ότι τα τελευταία χρόνια επί προεδρίας Γκαγκάτση στην ΕΠΟ (που κάποτε μαζί με τον Κούγια τους είχαμε δικηγόρους στην ομάδα) είχα πάει να ζητήσω διάφορα πράγματα και μου έλεγαν αρκετοί ότι εσύ είσαι καλός παράγοντας, αλλά βρέθηκες σε χουντικό σωματείο. Από την πολύχρονη εμπειρία μου θέλω να πω ότι οι παράγοντες στο ποδόσφαιρο δεν έχουν ούτε ιερό, ούτε όσιο, θέλουν να κάνουν τη δουλειά τους προσεγγίζουν την οποιαδήποτε κυβέρνηση «επιστρατεύοντας» όποιον έχει την καλύτερη δυνατότητα προσέγγισης των εκάστοτε κρατούντων. Όταν ήταν το ΠΑΣΟΚ πήγαινε ο ΠΑΣΟΚος, όταν ήταν η ΝΔ πήγαινε ο δεξιός, κλπ. Επί χούντας η ομάδα είχε σχέσεις με τον Ασλανίδη. Εγώ όταν έγινε η χούντα ήμουν 15- 16 ετών και πήγα στην ομάδα σαν ποδοσφαιριστής, είχαμε προπονητή τον Βασίλη Δανιήλ. Επειδή ήμουν ατίθασος χαρακτήρας με έδωσαν το 1974 – 1975 με 15.000 δραχμές μεταγραφή στην ΑΕΚ Πατρών. Το 1992 έγινα παράγοντας μέχρι το 1997 όπου και σταμάτησα. Πρέπει να έχω ξοδέψει περίπου 25 εκατομμύρια δραχμές για την ομάδα, ξεκίνησα από την οικοδομή και ακολούθως έπαιρνα εργολαβίες.
Χρειάζονται γήπεδα και πολιτικές ανάπτυξης στον αθλητισμό για να μην τρέχουν οι παράγοντες πίσω από κάθε κυβέρνηση ή καθεστώς για να παρακαλούν να ικανοποιηθούν τα αιτήματά τους».
Σχετικές ειδήσεις
Ο «Κατσάμπελας» πάει στο γήπεδο – Δικτατορία και ποδόσφαιρο (video)
ΠΑΟ Καλογρέζας: Η πρώτη ομάδα που διαλύθηκε από τη δικτατορία
Οι πρώτες παρεμβάσεις της δικτατορίας 1967-1974 στον αθλητισμό