Δύο χρόνια μετά το πρώτο κρούσμα κορονοϊού στην Ελλάδα, πέντε επιδημικά κύματα, περισσότερα από 2,3 εκατομμύρια περιστατικά, 25.600 θανάτους και 20 εκατομμύρια εμβολιασμών, η χώρα περνά σταδιακά στο λεγόμενο μετα-πανδημικό στάδιο.
Περιορισμοί χαλαρώνουν και, εφόσον δεν υπάρξει κάποια δυσάρεστη έκπληξη από νέα παραλλαγή του ιού, την άνοιξη και το καλοκαίρι θα… μυρίσει κανονικότητα. Αυτό σημαίνει πλήρεις ελευθερίες για εμβολιασμένους, πιθανόν συμμετοχή σε δραστηριότητες χωρίς απαραίτητη επίδειξη πιστοποιητικών, διαφορετική επιδημιολογική επιτήρηση και πιο χαλαρό τέστινγκ. Σκοπός η συνύπαρξη με τον ιό και η επιστροφή όσο πιο κοντά γίνεται στην προ Covid καθημερινότητα.
Σαν τη γρίπη
Από την αρχή έναρξης των εμβολιαστικών προγραμμάτων ο στόχος ήταν η ενδημικότητα του ιού, να περάσει δηλαδή η πανδημία σε μια φάση που να είναι σαν τη γρίπη, η καθημερινότητα να μην επηρεάζεται στο βαθμό που αυτό γίνεται τα τελευταία δύο χρόνια, να υπάρχουν εμβόλια και φάρμακα. Το «στίγμα» της αλλαγής σελίδας έδωσε ο καθηγητής, το πρόσωπο του οποίου συνδέθηκε με την πανδημία της Covid-19 στην Ελλάδα, ο Σωτήρης Τσιόδρας. Σε επιστημονική ημερίδα, που έγινε αυτή την εβδομάδα, τόνισε πως ίσως είμαστε στο τέλος της επείγουσας φάσης.
«Νομίζω πως ο δρόμος προς την ενδημικότητα είναι ήδη εδώ», λέει στον «Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής» ο καθηγητής Πνευμονολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Κωνσταντίνος Γουργουλιάνης. Κάτι που είναι ήδη εμφανές μέσα στα νοσοκομεία. «Αρχίζουμε να βλέπουμε την επόμενη ημέρα. Τώρα δεν έχουμε κύμα μέσα στα νοσοκομεία. Είμαστε σταθερά στη δουλειά μας. Βλέπουμε δηλαδή πνευμονίες σε ανθρώπους ευπαθείς και ταλαιπωρημένους, όπως βλέπαμε και πριν. Εάν μπορώ να προβλέψω τον επόμενο χειμώνα, θα έχουμε εννοείται κρούσματα και στα νοσοκομεία θα αντιμετωπίζουμε ανθρώπους με προβλήματα υγείας», επισημαίνει.
Πλέον, σύμφωνα με τον κ. Γουργουλιάνη, η χώρα μας βρίσκεται σε ένα επίπεδο που ο πληθυσμός είναι προστατευμένος. Δηλαδή το 80% του ενήλικου πληθυσμού είναι εμβολιασμένο, ενώ πολλοί έχουν μολυνθεί, δημιουργώντας έτσι ένα «τείχος» ανοσίας. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι ακόμη και μια νέα παραλλαγή -παρά το γεγονός ότι κανείς δεν είναι δυνατόν να προβλέψει την επικινδυνότητά της- θα ακολουθήσει παρόμοια με την «Ομικρον» πορεία. Να είναι, ενδεχομένως, μεταδοτική, όχι όμως τόσο θανατηφόρα.
Αισιόδοξα «σήματα» εκπέμπει και ο καθηγητής Πνευμονολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, Νίκος Τζανάκης, που λέει με τη σειρά του ότι τελειώνει η έκτακτη περίοδος. Ο ίδιος προβλέπει ένα πολύ καλύτερο καλοκαίρι, μέχρι το οποίο θα έχουν απελευθερωθεί τα μέτρα. Λέει, όμως, πως «οι μάσκες σε εσωτερικούς χώρους θα συνεχίσουν και εάν δεν είναι υποχρεωτικές σίγουρα θα υπάρχει η ισχυρή σύσταση για τους ευάλωτους».
Τα στοιχεία δείχνουν πλέον πτώση των ημερήσιων κρουσμάτων, τα οποία διατηρούνταν για εβδομάδες σε ένα σταθερά υψηλό πλατό. Οι θάνατοι μέσα στον Φεβρουάριο κατέγραψαν μια πτώση κατά 30%, σύμφωνα με τον κ. Τζανάκη, οι διασωληνωμένοι βρίσκονται στο επίπεδο του τέλους Οκτωβρίου με αρχές Νοεμβρίου και στα νοσοκομεία είναι περί τους 3.000-3.500 νοσηλευομένους.
Η επόμενη μέρα
Τι σημαίνει, όμως, σε επίπεδο καθημερινότητας η νέα εποχή; Ηδη ευρωπαϊκές χώρες έχουν προηγηθεί στην επάνοδο σε μια περίοδο διαχείρισης και συνύπαρξης με τον πανδημικό ιό. Η Ελλάδα είναι ξεκάθαρο ότι δεν βρίσκεται ακόμη στο στάδιο της πλήρους απελευθέρωσης. Αλλωστε, παραμένει ένας πυρήνας ευάλωτων στον ιό, κυρίως ατόμων άνω των 60 ετών, που είναι ανεμβολίαστοι. Αυτή είναι και μια διαφορά σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες που οδήγησε τη χώρα μας σε απανωτά «μαύρα» ρεκόρ θανάτων το προηγούμενο διάστημα.
Σταδιακά, ωστόσο, θα περάσει και η Ελλάδα στην εποχή που δεν θα απαιτούνται πιστοποιητικά εμβολιασμού για να εισέλθουν οι πολίτες στις δραστηριότητες. Δεν είναι κάτι που αναμένεται σύντομα, σύμφωνα με τις πληροφορίες, καθώς ακόμη δεν υπάρχει συζήτηση για άρση των περιορισμών στους ανεμβολίαστους. Επίσης, πολύ σταδιακά θα αλλάξει και ο τρόπος των καθημερινών επιδημιολογικών εκθέσεων που θα μπουν σε μια λογική γρίπης, δηλαδή να ανακοινώνονται τα σοβαρά κρούσματα, όσα χρειάζονται ΜΕΘ και οι θάνατοι. Και αυτό, όμως, παρότι συζητείται, δεν εκτιμάται ότι θα γίνει άμεσα. Το τελευταίο θα συμπαρασύρει και τις τακτικές απογευματινές ενημερώσεις στο υπουργείο Υγείας, οι οποίες δεν αποκλείεται στο σχετικά άμεσο μέλλον από δύο να περιοριστούν σε μία.
Στο ίδιο πλαίσιο αναμένεται να ενταχθεί και το τέστινγκ, που δεν θα είναι τόσο εκτεταμένο σε ασυμπτωματικούς πολίτες. Δηλαδή, η επόμενη ημέρα θα περιλαμβάνει λιγότερη διάθεση self tests και rapid tests από τις Κινητές Ομάδες του ΕΟΔΥ και τα σημεία προληπτικού ελέγχου. Τα περισσότερα μέτρα για τους εμβολιασμένους έχουν ήδη αρθεί και, όπως έχει πει πολλές φορές και ο υπουργός Υγείας, Θάνος Πλεύρης, με χρονικό ορόσημο τον Μάρτιο, οι ελευθερίες θα είναι ακόμη περισσότερες. Επόμενο στάδιο είναι η κατάργηση της μάσκας στους εξωτερικούς χώρους χωρίς συνωστισμό.
