Κογκρέσο, Προεδρικό Μέγαρο, Ανώτατο Δικαστήριο: Τα τρία κτήρια – σύμβολα της δημοκρατίας στη Βραζιλία δέχονται επί ώρες επίθεση από τους υποστηρικτές του Ζαΐρ Μπολσονάρο.
Λίγες ημέρες μετά την ορκωμοσία του Λούλα ντα Σίλβα, περίπου 3.000 υποστηρικτές του ακροδεξιού πρώην Προέδρου σπάνε τζάμια, εισβάλουν στα κυβερνητικά κτήρια, βανδαλίζουν και καταστρέφουν ό,τι βρουν μπροστά τους.
Φορούν στην πλάτη τους Βραζιλιάνικες σημαίες, ρούχα με τα εθνικά χρώματα και, όπως λένε, προσπαθούν να σώσουν τη χώρα από την καταστροφή και ζητούσαν από το στρατό να παρέμβει, κάνοντας ουσιαστικά πραξικόπημα.
Οι περισσότεροι έχουν πειστεί από την ακραία ρητορική του Μπολσονάρο, βγαλμένη από τα εγχειρίδια του Ντόναλντ Τραμπ. Δεν έχασε τις εκλογές, έγιναν παρατυπίες σε εκλογικά μηχανήματα και άλλες καταγγελίες, που έχουν απορριφθεί από τις δικαστικές αρχές. Όμως, οι υποστηρικτές του θεωρούν ότι έχουν το δίκιο με το μέρος τους.
Οι ταραχές κρατούν τουλάχιστον τρεις ώρες, ενώ τοπικά μέσα μεταφέρουν καταγγελίες ότι η αντίδραση της αστυνομίας και του στρατού τις πρώτες ώρες ήταν τουλάχιστον χλιαρή. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι υπήρξαν αστυνομικοί που βοήθησαν τους διαδηλωτές να εισβάλουν στο Κογκρέσο. Ωστόσο, αργότερα ήρθε η εντολή. Τα δακρυγόνα πέφτουν βροχή και οι διαδηλωτές αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τα κτήρια – σύμβολα της δημοκρατίας. Η αστυνομία κάνει τουλάχιστον 1.200 συλλήψεις και οι ύποπτοι μεταφέρονται με λεωφορεία.
«Θα επιστρέψω τώρα στην Μπραζίλια. Θα επισκεφτώ τα τρία κτήρια που δέχτηκαν επίθεση. Να είστε βέβαιοι ότι κάτι τέτοιο δε θα επαναληφθεί. Θα βρούμε ποιος το χρηματοδότησε αυτό, ποιος πλήρωσε για τη διαμονή (των διαδηλωτών) και θα πληρώσουν το τίμημα», δήλωσε ο πρόεδρος της Βραζιλίας.
Ο Μπολσονάρο, που βρισκόταν στη Φλόριντα και την ώρα της εξέγερσης έκανε ψώνια, αντέδρασε με έξι ώρες καθυστέρηση καταδικάζοντας τα γεγονότα.
«Οι ειρηνικές νόμιμες διαδηλώσεις είναι κομμάτι της δημοκρατίας. Όμως, οι λεηλασίες και η εισβολή σε κυβερνητικά κτήρια όπως έγινε σήμερα και όπως έγιναν από την αριστερά το 2013 και το 2017 είναι παράνομες», έγραψε στο Twitter.
Ο ανηψιός του ήταν έξω από το Κογκρέσο και ανέβαζε φωτογραφίες από τις ταραχές στα κοινωνικά δίκτυα.
H επόμενη μέρα βρήκε τους αστυνομικούς και το στρατό να προσπαθούν να διαλύσουν τους καταυλισμούς των υποστηρικτών του Μπολσονάρο σε διάφορα σημεία της πρωτεύουσας.
Επιμέλεια: Κλειώ Νικολάου
Τη φόρμουλα για να «διώξουν» τον Μπολσονάρου από τη χώρα αναζητούν οι ΗΠΑ
Υπάρχει μεγάλος προβληματισμός στην Ουάσιγκτον για το πως θα διαχειριστούν το πρόβλημα που λέγεται Μπολσονάρο. Ο ακροδεξιός πολιτικός που έφτασε στην Αμερική πριν από την Πρωτοχρονιά εισήχθη σύμφωνα με το περιβάλλον του, σε νοσοκομείο της Φλόριντα με πόνους στο στομάχι.
Οι φωνές που ζητούν να φύγει από την χώρα πληθαίνουν, με το βασικό επιχείρημα ότι ένας αυταρχικός πολιτικός που πυροδοτεί το χάος στην πατρίδα του δεν μπορεί να βρίσκει καταφύγιο στην Αμερική. Το ζήτημα είναι πώς μπορεί να γίνει αυτό πρακτικά και νόμιμα.
Κάποια σενάρια μιλούν για ανάκληση της βίζας, η οποία φαίνεται πως είναι η λεγόμενη Α1, αυτή δηλαδή που διαθέτουν οι αρχηγοί κρατών και η οποία δεν περιορίζει το χρονικό διάστημα στο οποίο μπορεί να μείνει κανείς στην Αμερική. Όμως ο κ. Μπολσονάρο δεν είναι πια αρχηγός κράτους, και οι Ηνωμένες πολιτείες δεν έχουν λάβει κανένα επίσημο αίτημα έκδοσης από την κυβέρνηση της Βραζιλίας, ούτε αίτημα για ανάκληση της βίζας, ούτε υπάρχει διεθνές ένταλμα σύλληψης.
Την δυσκολία της κατάστασης αποτυπώνει η φράση Αμερικάνου αξιωματούχου: «βρισκόμαστε σε αχαρτογράφητα νερά».
Ανταπόκριση από Ουάσιγκτον: Λένα Αργύρη
Επίθεση στη Δημοκρατία με διαφορά δύο χρόνων
Με διαφορά δύο ετών Ουάσιγκτον και Μπραζίλια έζησαν μια πανομοιότυπη σχεδόν επίθεση στη Δημοκρατία για χάρη δύο συμμάχων, του Τραμπ και του Μπολσονάρου, που αρνήθηκαν να αποδεχτούν την εκλογική ήττα.
Εμπνευσμένοι, κατά πολλούς, από την εξέγερση στο αμερικανικό Καπιτώλιο το 2021, οι οπαδοί του Μπολσονάρο πέρασαν πρώτα τα αστυνομικά οδοφράγματα και φτάνοντας στην είσοδο του Κογκρέσου έσπασαν τις πόρτες και τα παράθυρα, για να εισβάλουν.
Ντυμένοι με τη φανέλα της Σελεσάο, που έχει γίνει σύμβολο των μπολσοναρίστας – όπως οι οπαδοί του Τραμπ φορούν τα καπέλα MAGA – δεν σεβάστηκαν κανένα χώρο στα κυβερνητικά κτήρια, έσπασαν έπιπλα, έκλεψαν δώρα από ξένες κυβερνήσεις και κάθισαν στα γραφεία των πολιτικών, οι οποίοι ήταν απόντες, ενώ το 2021 οι Αμερικανοί είχαν φυγαδευτεί σε υπόγεια και αποθήκες του Καπιτωλίου.
Οι ομοιότητες δεν είναι μόνο στις εικόνες. Υπήρχε συσσωρευμένη οργή που έχουν προκαλέσει εδώ και μήνες οι καταγγελίες για fake news, οι φήμες για νοθεία στα εκλογικά μηχανήματα και οι αμφιβολίες για το πολιτικό σύστημα. Όλα βγαλμένα από το ίδιο εγχειρίδιο, που φέρει τη σφραγίδα του Στιβ Μπάνον, συμβούλου και του Τραμπ και του Μπολσονάρο, ο οποίος το τελευταίο διάστημα υποδαύλιζε το θυμό στη Βραζιλία.
Ο Ζαϊρ Μπολσονάρο, ο γιος του και ο στενός κύκλος τους ήταν σε επαφή με συνεργάτες του Τραμπ και τον ίδιο τον Μπάνον αναζητώντας βοήθεια για την αμφισβήτηση του εκλογικού αποτελέσματος.
Ο Τζο Μπάιντεν που μαζί με άλλους ηγέτες καταδίκασε την εισβολή στη Μπραζίλια τώρα δέχεται πιέσεις να απελάσει τον Μπολσονάρο από τη Φλόριντα.
Στο στόχαστρο μπαίνει και αυτή τη φορά ο ρόλος των κοινωνικών μέσων για την υποκίνηση του όχλου. Ενώ οι λογαριασμοί ακραίων στοιχείων στο Twitter είχαν κλείσει στη Βραζιλία, τους τελευταίους μήνες τους είχε ξανανοίξει ο νέος ιδιοκτήτης, Ίλον Μάσκ.
Επιμέλεια: Παντελής Γκόνος