Μπορούν τα σχολεία να βοηθήσουν στην οικοδόμηση μιας “διαφορετικής” μελλοντικής κοινωνίας;
Το ντοκιμαντέρ «Μια Όμορφη Μέρα», που κάνει πρεμιέρα στο 23ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης την Πέμπτη 24 Ιουνίου, παρουσιάζει δύο καινοτόμα προσχολικά εγχειρήματα στον Ελλαδικό χώρο, τα οποία χρησιμοποιούν την αυτοοργάνωση ως εργαλείο για την αποδοχή της διαφορετικότητας, της πολυπολιτισμικότητας και της συνύπαρξης μεταξύ διαφορετικών φύλων και πολιτισμών.
Μέσω εναλλακτικών παιδαγωγικών μεθόδων, τα παιδιά γίνονται αυτόνομα και ενεργά, μαθαίνοντας τις αρχές της συνεργασίας, της αλληλεγγύης και του σεβασμού.
Το «Μικρό Δέντρο» στη Θεσσαλονίκη λειτουργεί με βάση τις αξίες της ελευθεριακής εκπαίδευσης και της βιωματικής μάθησης. Στο Σχολείο του Δάσους «Ο Μικρός Ντουνιάς» στη Λέσβο κάθε μέρα παιδιά ντόπιων και προσφύγων παίζουν και μαθαίνουν μαζί στη φύση.
Δείτε το τρέιλερ της ταινίας:
A BEAUTIFUL DAY (2021) | Trailer from danis k on Vimeo.
“Πάντα είχα την άποψη ότι αν θέλουμε να αλλάξουμε τον κόσμο πρέπει να ξεκινήσουμε από την παιδεία. Δηλαδή να προετοιμάσουμε μια κοινωνία που, όχι απλά θα είναι έτοιμη, αλλά που θα φέρει η ίδια την αλλαγή που εμείς, ουτοπικά ίσως, φανταστήκαμε”, λέει στο ertnews.gr ο δημιουργός του ντοκιμαντέρ, Δάνης Καραϊσαρίδης.
Ποια θα είναι όμως αυτή η αλλαγή;
“Στα νηπιαγωγεία που συμμετέχουν στην ταινία τα παιδιά μαθαίνουν να είναι αυτόνομα και υπεύθυνα. Ταυτόχρονα μαθαίνουν να είναι ελεύθερα, να διεκδικούν τα δικαιώματα τους και να εκφράζουν την γνώμη τους. Μαθαίνουν επίσης τις αρχές της συνεργασίας και της αλληλεγγύης. Αυτό γίνεται μέσα από έναν συνδυασμό εναλλακτικών μεθόδων. Ένας ακόμα λόγος για την επιλογή των συγκεκριμένων σχολείων είναι ότι πρόκειται για αυτο-οργανωμένες κοινότητες που λειτουργούν με συνελεύσεις”, μας εξηγεί ο Δάνης Καραϊσαρίδης.
Παρακολουθώντας το ντοκιμαντέρ, νιώθεις να πλημμυρίζεις με ένα γλυκό συναίσθημα και μία ελπίδα, ενώ κυρίαρχη είναι και η συγκίνηση. Άλλωστε, είναι ένα συναίσθημα που μοιράζονται και όσοι συμμετείχαν στην ταινία.
“Η πιο συγκινητική στιγμή των γυρισμάτων νομίζω ότι ήταν το τέλος τους. Περάσαμε τόσο όμορφα στα γυρίσματα που ήταν δύσκολο να σταματήσουμε. Οι κοινότητες των σχολείων, παιδιά, γονείς και παιδαγωγοί, ήταν τόσο φιλόξενες που νιώθαμε και εμείς σαν μέλη τους αυτό το διάστημα”, περιγράφει ο σκηνοθέτης.
Τι ήταν όμως αυτό που τον εντυπωσίασε περισσότερο, μέσα στους μήνες που πέρασε, μαζί με τον συνεργάτη του Γιώργο Πατεράκη, παρατηρώντας μέσα από τον φακό της κάμερας τις αυτοοργανωμένες αυτές κοινότητες;
“Μου έκανε εντύπωση ότι τα παιδια συμμετέχουν σε όλες τις δραστηριότητες με την ίδια όρεξη, είτε πρόκειται για ελεύθερο παιχνίδι ή τη συμμετοχή στην παιδική συνέλευση, είτε πρόκειται για δραστηριότητα σε οργανωμένο περιβάλλον ή την προετοιμασία του φαγητού. Ίσως όμως μεγαλύτερη εντύπωση μου έκανε η αγάπη αυτών των παιδιών για το σχολείο τους. Είναι κάτι που εγώ, που πήγα σε συμβατικά δημοτικά σχολεία, δεν το ένιωσα ποτέ.”
Υπάρχουν κι άλλα σχολεία στην Ελλάδα σαν τα δύο που παρουσιάζονται στην ταινία, ωστόσο αποτελούν σταγόνα στον ωκεανό του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος. Είναι άραγε εφικτή η ενσωμάτωση μιας διαφορετικής παιδαγωγικής προσέγγισης στο σύνολο των σχολείων;
“Δυστυχώς υπάρχουν πολλά εμπόδια στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα για να αλλάξει ριζικά η παιδαγωγική προσέγγιση”, σχολιάζει ο Δάνης Καραϊσαρίδης. “Από τις προσπάθειες όμως αρκετών εκπαιδευτικών φαίνεται ότι υπάρχουν τρόποι να εισαχθούν σιγά σιγά εναλλακτικές μέθοδοι στα Ελληνικά Δημόσια σχολεία. Ένα παράδειγμα είναι η παιδαγωγική ομάδα “Το Σκασιαρχείο” που εφαρμόζει αρχές και τεχνικές της παιδαγωγικής Freinet σε Δημόσια σχολεία”.
“Θα ήθελα εδώ να προσθέσω ότι θεωρώ τις αρχές σημαντικότερες από τις τεχνικές“, ξεκαθαρίζει ο δημιουργός της ταινίας. “Άλλωστε εναλλακτικές τεχνικές έχουν εφαρμοστεί στα εκπαιδευτικά συστήματα αρκετών χωρών της Βόρειας Ευρώπης, απογυμνωμένες όμως από τις αρχές που θα έπρεπε να τις ακολουθούν. Μπορεί για παράδειγμα να διαμορφώνουν ικανά και ανεξάρτητα παιδιά, ταυτόχρονα όμως προωθούν τον ανταγωνισμό και όχι την αλληλεγγύη, υπηρετώντας ουσιαστικά το παρόν σύστημα”.
Info
H ταινία “Μια Όμορφη Μέρα” των Δάνη Καραϊσαρίδη και Γιώργου Πατεράκη, με κεντρικό θέμα τη χρήση μη-συμβατικών μεθόδων και ιδεών στον τομέα της εκπαίδευσης, θα κάνει πρεμιέρα στο 23ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης την Πέμπτη 24 Ιουνίου στις 21.15 στον Θερινό Κινηματογράφο ΝΑΤΑΛΙ.
Aπό την επόμενη μέρα (25/6) καθ΄ όλη τη διάρκεια του Φεστιβάλ ή έως την εξάντληση των θεάσεών της, η ταινία θα είναι διαθέσιμη στην ψηφιακή πλατφόρμα του Φεστιβάλ.
