Οι Λαρισαίοι μεγάλωσαν σε σπίτια με αυλές και είχαν πάντα μια έντονη διάθεση εξωστρέφειας και ανάγκης για κοινωνική συναναστροφή. Τα καλοκαίρια μαζεύονταν στις αυλές τους, τις ταβέρνες τις πλατείες, στο Αλκαζάρ στο χαρακτηριστικό κοσμικό κέντρο, αλλά και στις ταβέρνες στις μονοκατοικίες με αυλές… Από τις πιο χαρακτηριστικές, ο «Σύλλας», ο «Ζαχαριάς» και η «Μουριά».
Στα τέλη της δεκαετίας του ΄80 με την ανάπτυξη των πεζοδρόμων του κέντρου, η υπαίθρια διασκέδαση άρχισε να μεταφέρεται σ΄ αυτούς και τα πρώτα τραπεζάκια στήθηκαν έξω. Ήδη οι πολυκατοικίες της πόλης είχαν αυξηθεί κατά πολύ και οι μονοκατοικίες με τις αυλές άρχισαν να σπανίζουν.
Τα τραπεζάκια έξω στους πεζοδρόμους της Λάρισας ξεκίνησαν, ως τοπική παράδοση που φτάνει μέχρι σήμερα, από την Πανός που ήταν ο πρώτος πεζόδρομος στον οποίο τα γνωστά ψητοπωλεία έβγαλαν καρέκλες και τραπέζια για να φιλοξενήσουν τους Λαρισαίους. Ακολούθησε ο πεζόδρομος της Ασκληπιού και της Κούμα.
Είμαστε στον Απρίλιο του 1988 όταν το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Λαρισαίων θέτει για πρώτη φορά εν αμφιβόλω το καθεστώς που αφορά στην ανάπτυξη υπαίθριων τραπεζιών σε πλατείες, πεζοδρόμους και πεζοδρόμια, στο οποίο και αποφασίζεται η Επιτροπή Σχεδίου Πόλης να εξετάσει τους όρους και τις προϋποθέσεις για την παροχή άδειας παραχώρησης κοινόχρηστου χώρου. Στην εν λόγω συνεδρίαση της 21ης Απριλίου υπερψηφίζεται επίσης η απαγόρευση ανάπτυξης τραπεζοκαθισμάτων στον πεζόδρομο της Κούμα για να μην αλλοιωθεί ο εμπορικός χαρακτήρας του δρόμου.
Αφορμή στάθηκε το καφέ μπαρ Ορφέας, που μόλις είχε ανοίξει στον πεζόδρομο της Κούμα, όταν έβγαλε τα δικά του τραπεζάκια έξω. Ακολούθησε δημοσίευμα της παραπολιτικής στήλης «Προμηθέας», έγγραφα του Εμπορικού Συλλόγου Λάρισας, παραστάσεις καταστηματαρχών στον τότε Δήμαρχο Λαρισαίων Αριστείδη Λαμπρούλη, που οδήγησαν στην ως άνω απόφαση του Δ.Σ. Λαρισαίων.
Το θέμα απασχολεί έκτοτε τις δημοτικές αρχές και συχνά γράφεται ότι η εικόνα στο κέντρο της Λάρισας είναι αποκαρδιωτική σε ό,τι αφορά τη χρήση των κοινόχρηστων χώρων με τα τραπέζια και τις καρέκλες από καφετέριες και μπαρ, τις ομπρέλες και τα στέγαστρα, το πάρκινγκ, τα δίκυκλα και τα ποδήλατα.
Τάξη σε αυτή την εικόνα προσπάθησε να βάλει ο Δήμος Λαρισαίων με το Κανονισμό Διαχείρισης Κοινόχρηστων Χώρων του 2015, ο οποίος επικαιροποιήθηκε με τον Νέο Κανονισμό του Φεβρουαρίου του 2021, όπου στο άρθρο 7 ορίζεται ότι υπάρχει η δυνατότητα παραχώρησης κοινόχρηστου χώρου για ανάπτυξη τραπεζοκαθισμάτων σε καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος.
Με την εμφάνιση της πανδημίας ψηφίστηκε η τροπολογία του 2020 με την οποία επιτράπηκε η κατά παρέκκλιση των κείμενων διατάξεων παραχώρηση πρόσθετου κοινόχρηστου χώρου για ανάπτυξη τραπεζοκαθισμάτων για την τήρηση των μέτρων υγειονομικού ενδιαφέροντος πρόληψης και αντιμετώπισης της πανδημίας και την υποχρεωτική τήρηση αποστάσεων την ανάπτυξή τους από τους καταστηματάρχες. Με νέα τροπολογία στις 12 Φεβρουαρίου 2021 παρατάθηκε η προθεσμία παραχώρησης στους ενδιαφερόμενους ατελώς μέχρι 31.10.2021.
Βλέποντας κανείς τις φωτογραφίες από τα τραπεζάκια έξω της δεκαετίας του ΄80 και έχοντας στο μυαλό του εικόνες της σύγχρονης Λάρισας, νιώθει μια οικειότητα. Κατά τη διάρκεια των lockdown είδαμε πως είναι πραγματικά οι πεζόδρομοι και οι πλατείες της πόλης χωρίς τραπεζοκαθίσματα και η εικόνα ήταν θλιβερή, παρά τον κοινόχρηστο χώρο που απελευθερώθηκε προς χρήση των πεζών.
Η Λάρισα, εν τέλει, είναι απόλυτα συνυφασμένη με τα τραπεζάκια έξω· αυτά δίνουν το χρώμα και τον παλμό στη πόλη. Την κάνουν ζωντανή. Αν τηρούνται δε και οι κείμενοι νόμοι την κάνουν εξαιρετική.
Εύη Μποτσαροπούλου
