O Ολυμπιακός Πατρών ιδρύθηκε το 1925 στην πόλη της Πάτρας και στη συνοικία που έχει το όνομα «Προσφυγικά», επειδή εκεί είχαν εγκατασταθεί πρόσφυγες της Μικρασιατικής Καταστροφής του 1922, κυρίως από τη Σμύρνη.
Η ανάγκη για άθληση και ψυχαγωγία που υπάρχει σε όλες τις εποχές και σε όλες τις συνθήκες ακόμα και τις πιο δύσκολες, οδήγησε στην ίδρυση της ομάδας. Αντίστοιχα φαινόμενα υπήρξαν σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, υπολογίζονται σε πάνω από 500 ομάδες και ήταν αποτέλεσμα της ανεπτυγμένης αθλητικής και πολιτιστικής κουλτούρας που είχαν οι Έλληνες που ζούσαν στη Μικρά Ασία.
Στην Πάτρα το γήπεδο κατασκευάστηκε με προσωπική εργασία των φίλων της ομάδας και είναι από τα πιο παλιά στην Ελλάδα. Το τρίτο πιο παλιό στην Ελλάδα. Μέχρι πριν λίγα χρόνια λειτουργούσε αλλά οι αρχές που είχαν τον έλεγχό του το εγκατέλειψαν και έγινε ακατάλληλο για αγώνες. Ο Ολυμπιακός Πατρών αγωνίζεται σε άλλα γήπεδα της πόλης και τα τελευταία χρόνια γίνονται προσπάθειες να ξαναλειτουργήσει το γήπεδο αφού γίνουν οι απαραίτητες εργασίες.
Σήμερα η ομάδα αγωνίζεται στα τοπικά ερασιτεχνικά πρωταθλήματα της Πάτρας και τα τελευταία χρόνια έχει σημαντική κοινωνική δράση, υποστηρίζοντας συσσίτια και φαρμακευτική κάλυψη για οικονομικά αδύναμους πολίτες.
Στην ιστορία της ομάδας σημαντικό πρόσωπο ήταν ο Νίκος Πολυκράτης, επιθετικός παίκτης, πρόσφυγας από τη Μικρά Ασία, που εκτός από τις ποδοσφαιρικές του ικανότητες, ήταν ήρωας στο δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο ενάντια στους Ιταλούς και μετά σαν αντάρτης ενάντια στους Γερμανούς. Μετά τον πόλεμο σκοτώθηκε στη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου στην Ελλάδα, μαχόμενος ως αντάρτης.
Στην Τουρκία
Στα αξιοσημείωτα είναι πως πρόκειται για ομάδα που έδωσε διεθνείς αγώνες στο εξωτερικό πηγαίνοντας στην Τουρκία, 11 χρόνια μετά τη Μικρασιατική καταστροφή. Λέγεται ότι οι καταγόμενοι από τη Μικρά Ασία παίκτες του Ολυμπιακού, ήθελαν να δουν συγγενείς και φίλους. Nα σημειώσουμε ότι μετά το σύμφωνο φιλίας Ελλάδας – Τουρκίας (Βενιζέλος – Ινονού) το 1930, τα χρόνια που ακολούθησαν χαρακτηρίστηκαν από ήπιους τόνους στις σχέσεις των δύο χωρών και αυτό αποτυπώθηκε και στον αθλητικό τομέα.
Ο Ολυμπιακός Πατρών το 1933 έδωσε 12 αγώνες στην Τουρκία με τέσσερις νίκες, τέσσερις ισοπαλίες και τέσσερις ήττες. Έτσι γράφει στον τίτλο της η εφημερίδα της εποχής αλλά η ανάγνωσή της δίνει 13 αγώνες, εκτός αν τον αγώνα με τους Ιταλούς ναύτες δεν τον μετράνε στον απολογισμό της περιοδείας.
Επίσης στους 13 αγώνες βλέπουμε 6 νίκες, δύο ήττες και 5 ισοπαλίες. Την ομάδα ακολούθησαν στην Τουρκία 13 ποδοσφαιριστές εκ των οποίων οι δύο έφυγαν πριν τελειώσει η περιοδεία, με αποτέλεσμα να παίζουν συνεχώς οι 11 και να κουραστούν αρκετά.
Αυτό γράφουν οι εφημερίδες της εποχής. Όπως προκύπτει υπήρχε οικονομική διάσταση στην περιοδεία, από την οποία καλύφθηκαν τα εισιτήρια, το φαγητό, η διαμονή σε ξενοδοχεία και η ημερήσια πληρωμή κάθε ποδοσφαιριστή με 50 δραχμές, το νόμισμα που είχε τότε η Ελλάδα.
Επειδή μερικοί αγώνες δεν πήγαν καλά από εισπράξεις η ομάδα έμεινε περισσότερες μέρες για να δώσει περισσότερους αγώνες και να μπορέσει να καλύψει τα έξοδά της. Για να γίνει αυτό πρέπει να είχε γίνει συμφωνία τόσο με τις τουρκικές ομάδες, όσο και με τις αρχές της χώρας.
Η ομάδα πήγε με πλοίο στην Κωνσταντινούπολη.
Η υποδοχή ήταν θερμή και οι επισκέψεις ομογενών στο ξενοδοχείο τόσο πολλές που δεν μπόρεσε να ξεκουραστεί η ομάδα από το ταξίδι.
Ο πρώτος αγώνας έγινε με την Κουρτουλούς η οποία κέρδισε τον Ολυμπιακό με 2-1 και την ελληνική ομάδα να αποδίδει στην κούραση από το ταξίδι την αδυναμία της για ένα καλύτερο αποτέλεσμα. Ακολούθησε αγώνας μα ομάδα ναυτών του ιταλικού πολεμικού ναυτικού που είχε πλοία στο λιμάνι, με τους Έλληνες να κερδίζουν με 2-0.
Στη Σμύρνη
Οι Τούρκοι θεατές χειροκρότησαν θερμά τον Ολυμπιακό γιατί στις φανέλες τους οι παίκτες είχαν σαν σήμα τις σημαίες των δύο χωρών Ελλάδας και Τουρκίας.
Παρόντες στο γήπεδο μαζί με χιλιάδες θεατές ήταν ο υποπρόξενος της Ελλάδας και ο Βαλής της Σμύρνης. Ήταν 24 Σεπτεμβρίου 1933. Τον αγώνα περιγράφει η εφημερίδα Αθλητικά Χρονικά την επόμενη ημέρα στις 25 Σεπτεμβρίου.
Ο τερματοφύλακας του Ολυμπιακού Πατρών Λαγός χειροκροτήθηκε θερμά από τους Τούρκους θεατές για τις εντυπωσιακές επιδόσεις του. Τα τέρματα των Τούρκων που κατέβασαν την Αλτίν Ορντού με την προσθήκη τριών ποδοσφαιριστών της ομάδας Γκιόζτεπε και με τη συμμετοχή του Μουσταφά Αλτάν σπουδαίου παίκτη της εποχής. Ο αγώνας ήρθε 2-1 υπέρ των Τούρκων και έγινε την ίδια ημέρα που έφτασε στον πόλη ο Ολυμπιακός. Έφτασε πρωί και αγωνίστηκε απόγευμα. Στην εφημερίδα της εποχής αναφέρεται ένα τέρμα που πέτυχε ο Σαίτ που αγωνίζονταν στην εθνική ομάδα της Τουρκίας. Στο δεύτερο αγώνα ο Ολυμπιακός αγωνίζεται με μία ομάδα την οποία αποτελούσαν παίκτες της Αλτίν Ορντού και Ιταλοί και κερδίζει με 2-0.
Ακολούθησε νέο ταξίδι με επόμενο σταθμό το Μπαλούκεσερ, όπου οι Έλληνες εντυπωσιάστηκαν από την υποδοχή που τους έγινε η οποία ήταν πολύ θερμή και με αρκετό κόσμο. Ο αγώνας που έδωσαν ήταν με την Οσμάν Ορντού και ήρθε ισόπαλος με 2-2. Πάνω από 2.000 θεατές παρακολούθησαν τον αγώνα. Τις δύο επόμενες μέρες έγιναν άλλοι δύο αγώνες με την μικτή επιλέκτων της πόλης και οι δύο αγώνες ήρθαν ισόπαλοι με 4-4 και 1-1 και με καλές εισπράξεις.
Αμέσως μετά επιστρέφουν στην Πάτρα δύο παίκτες του Ολυμπιακού, ο οποίος φεύγει από το Μπαλούκεσερ επευφημούμενος από τους Τούρκους φιλάθλους και ταξιδεύει για την Προύσσα. 
Εκεί η υποδοχή δεν ήταν τόσο μαζική και θερμή όσο στο Μπαλούκεσερ και ο Ολυμπιακός κερδίζει και τους δύο αγώνες με την μικτή επιλέκτων της πόλης με 2-1 και 3-1, αποτελέσματα που απογοήτευσαν τους διοργανωτές με αποτέλεσμα κατά την αναχώρηση από την πόλη με τραίνο να μην τους συνοδεύσει κανείς, όπως είχε γίνει στο Μπαλούκεσερ.
Οικονομικά οι αγώνες στην Προύσσα δεν πήγαν καλά, ενώ τη μία ημέρα την ίδια ώρα γίνονταν ιπποδρομίες που προσέλκυσαν εκεί θεατές, αντί για το ποδόσφαιρο.
Προς Αδδά Παζάρ
Ο Ολυμπιακός αγωνίζεται με τη μικτή επιλέκτων της περιοχής δίνει δύο αγώνες, ο ένας έρχεται ισόπαλος με 2-2 και κερδίζει τον επόμενο με 2-1.
Ακολούθως η ομάδα πήγε στη Σμύρνη και έπαιξε με την ομάδα της Αλτάι την οποία κέρδισε με 3-1 και με την Κιόζτεπε με την οποία ήρθε ισόπαλη με 3-3.
Ακολούθησε η αναχώρηση από τη Σμύρνη με πλοίο και η επιστροφή στην Ελλάδα. Οι αναφορές αυτές έγιναν στην εφημερίδα στις 20 Οκτωβρίου 1933 και η παραμονή του Ολυμπιακού Πατρών στην Τουρκία κράτησε ενάμιση μήνα, αφού είχαν γίνει αγώνες και το Σεπτέμβριο.
Έρευνα: Νάσος Μπράτσος
Υ.Γ. ευχαριστούμε τους φίλους της ΑkademiArsiv για την ανταλλαγή υλικών αρχείου.
Σχετικές ειδήσεις:
Αθλητική κυψέλη από το 1925: Το ertnews.gr στα γραφεία του Ολυμπιακού Πατρών
1930: Σύμφωνο φιλίας Βενιζέλου – Ινονού και αθλητική γιορτή Παλλεσβιακός – Idman Yurdu: 3-2
Ένας ποδοσφαιρικός αγώνας “διαρκείας” από τη Χίο μέχρι τη Σμύρνη
Αγώνας ελληνοτουρκικής φιλίας (video)
Φιλικό ματς Παλλεσβιακού -Καρσίγιακα στην Καλλονή Λέσβου (video)
93 χρόνια ιστορίας αθλητικής και κοινωνικής προσφοράς από τον Παλλεσβιακό
Από τη δράση του Ολυμπιακού Πατρών στην Ελλάδα τη δεκαετία του 1930
