«Δεν πρόκειται να συζητήσουμε την ομοσπονδία. Γιατί η ομοσπονδία είναι εκτός χρόνου, έληξε. Υπήρξαν τόσες πολλές ευκαιρίες που πέρασαν χωρίς αποτέλεσμα».
Αυτό δηλώνει σε συνέντευξη που παραχωρεί στην εφημερίδα ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ της Κύπρου ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Ερσίν Τατάρ, ο οποίος επισημαίνει ότι η κυριαρχική ισότητα και το ίσο διεθνές στάτους των Τουρκοκυπρίων είναι αδιαπραγμάτευτα, ενώ ξεκαθαρίζει ότι δεν αποδέχεται να λειτουργήσει ως μειοψηφία, καθώς και ότι δεν εμπιστεύεται την Ευρώπη. Τονίζει, δε, ότι αν οι Ελληνοκύπριοι είχαν πει ναι στο σχέδιο Ανάν, τα Βαρώσια θα είχαν επιστραφεί.
Η θέση μας είναι αρκούντος ξεκάθαρη. Θέλουμε την κυριαρχική μας ισότητα και ίσο διεθνές καθεστώς, πλήρως αποδεκτό ή να επαναβεβαιωθεί. Αποτελεί εγγενές δικαίωμα λόγω των Συμφωνιών του 1960. Ολοι μας έχουμε μια ιστορία στο νησί, είμαστε συνιδιοκτήτες, συνεταίροι, είμαστε δύο λαοί στο νησί. Τουρκοκύπριοι και Ελληνοκύπριοι συνθέτουν τον πληθυσμό της νήσου. Κοιτάζοντας τους αριθμούς, μπορεί να υπάρχουν περισσότεροι Ελληνες από Τούρκους, αλλά αυτό δεν είναι το ζήτημα. Είμαστε οι Τούρκοι και καθορίζεται στο Σύνταγμα τί ακριβώς είμαστε. Οι Ελληνοκύπριοι είναι Ελληνες και καθορίζεται στο Σύνταγμα τί ακριβώς είναι, αναφέρει χαρακτηριστικά.
Ο Τ/κ ηγέτης χαρακτηρίζει συνεταιριστικό το Σύνταγμα της Κύπρου, ενώ αναφέρεται εκτενώς στην κατάσταση στο νησί πριν από το 1960 και σημειώνει:
«Ολα αυτά τα λέω για να υποδείξω πως είναι προς όφελος τόσο των Τ/κ όσο και των Ε/κ να αναγνωρίσουν την πραγματικότητα στο νησί. Η πραγματικότητα είναι η ύπαρξη δύο διαφορετικών λαών στο νησί, Τουρκοκυπρίων και Ελληνοκυπρίων. Εμείς οι Τουρκοκύπριοι δεν αποδεχόμαστε να είμαστε μια αρχή κάτω από την ΚΔ. Διότι κοιτάζοντας τις προθέσεις πίσω από τις γραμμές για τη σύσταση μιας ομοσπονδιακής δημοκρατίας, βλέπουμε ότι στόχος είναι με την πάροδο του χρόνου, η πλειοψηφία να κυριαρχήσει επί της μειοψηφίας. Δεν θέλουμε να είμαστε μια μειονότητα στο νησί. Θέλουμε να υπάρχει σεβασμός ανάμεσα στον ένα και στον άλλο και αυτό σημαίνει ότι οι Ε/κ θα πρέπει να αποδεχτούν και να επαναβεβαιώσουν την κυριαρχική ισότητα του τ/κ λαού, των γειτόνων τους…
Για την ασφάλειά μας, για την ευμάρειά μας, για την προστασία μας, χρειαζόμαστε τις εγγυήσεις και τα τουρκικά στρατεύματα που μας προστατεύουν. Εάν λοιπόν υπάρξει αναγνώριση της κυριαρχικής ισότητας μας και μαζί με το ίσο διεθνές στάτους αυτό θα μας ενθαρρύνει να καθίσουμε επισήμως να διαπραγματευτούμε το Κυπριακό πρόβλημα και όλες τις πτυχές που συνδέονται μαζί του… Η συνέχεια είναι αυτό που προτείνουμε εμείς. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι μια νέα συμφωνία. Αυτό είναι που απουσιάζει.
Είναι καλύτερα να προστατεύσουμε την ειρήνη και να μείνουμε με το δικό μας κράτος, να μείνετε με το δικό σας κράτος και να συνεργαζόμαστε ειρηνικά για σωρεία θεμάτων που μας απασχολούν, όπως είναι το έγκλημα, το περιβάλλον, οι υδρογονάνθρακες, όλο το φάσμα των ζητημάτων. Μπορούμε να συνομιλούμε και να συνεργαζόμαστε επι καθημερινής βάσως μαζί για ένα καλύτερο μέλλον».
Ως δύο χωριστά κράτη; ρωτάται.
Μα έχουμε δύο χωριστά κράτη εδώ και 60 χρόνια. Είναι αδύνατο να γυρίσουμε τα ρολόγια πίσω, απαντά και επισημαίνει:
«Έχουμε χάσει την ελπίδα και την εμπιστοσύνη μας στην Ευρώπη. Επιπρόσθετα, είπαμε ναι στο σχέδιο Ανάν, γιατί γνωρίζαμε ότι η Τουρκία θα συνεχίσει να είναι εγγυήτρια. Αλλά μόλις η ΚΔ έγινε μέλος της ΕΕ άρχισαν να μας λένε πως ο μηχανισμός εγγυήσεων είναι αναχρονιστικός και ότι ένα νέο σύστημα εγγυήσεως θα πρέπει να βασίζεται σε ευρωπαϊκό πλαίσιο. Οι διαστάσεις της προσέγγισης έχουν αλλάξει και δεν είναι ανεκτές από εμάς».
Ενέργεια
«Είναι ένα περίπλοκο ζήτημα. Ενεργούμε από κοινού με την Τουρκία. Πιστεύουμε ότι κάποιες περιοχές ανήκουν σε μας και κάποιες είναι στην Τουρκία. Αν οι Ελληνοκύπριοι θεωρούν ότι οι Τουρκοκύπριοι δεν έχουν δικαιώματα, αυτό είναι λάθος… Η ΚΔ δεν μας εκπροσωπεί. Οι Τουρκοκύπριοι είναι συνιδρυτές, συνέταιροι με εγγενή δικαιώματα λόγω του Συντάγματος του 1960. Γι’ αυτό και όλοι οι σχεδιασμοί που αφορούν τα δικαιώματα για υδρογονάνθρακες πρέπει να σχεδιαστούν μαζί μας από κοινού… Εμείς ενεργούμε μαζί με την Τουρκία. Της έχουμε εμπιστοσύνη. Εμείς διεκδικούμε το δίκαιο μερίδιό μας. Δεν διεκδικούμε το δικό σας μερίδιο, αλλά το δικό μας».
Βαρώσια
«Τα Βαρώσια είναι εντός των ορίων της ΤΔΒΚ. Ηταν κλειστά τα τελευταία 47 χρόνια. Μετά από 47 χρόνια σκεφτήκαμε ότι είναι καλό να ανοίξει η περιοχή, να καθαριστεί και να φτιάξουμε υποδομές, προσπαθώντας να βοηθήσουμε κόσμο να επιστρέψει.
Το Συμβούλιο περιουσιών εξετάζει όλες τις αιτήσεις και μόλις η διαδικασία ολοκληρωθεί οι περιουσίες μπορεί να επιστραφούν στους πραγματικούς ιδιοκτήτες τους. Οι Ελληνοκύπριοι μπορούν να κάνουν οτιδήποτε επιθυμούν.
Ποιος είπε όχι στο σχέδιο Ανάν; Οι Ελληνοκύπριοι. Είναι γεγονός ότι ο Αναστασιάδης είπε ναι, αλλά οι Ελληνοκύπριοι συμπεριλαμβανομένου του ΑΚΕΛ είπαν όχι στο σχέδιο Ανάν. Εάν λέγατε ναι, τότε τα Βαρώσια θα επέστρεφαν. Τα Βαρώσια θα χρειαστούν κάποιο χρόνο. Αλλά η πολιτική μας θα συνεχιστεί».
Ανταπόκριση: Μανιάνα Καλογεράκη