Η Τουρκία βράζει μετά την ιστορική απόφαση του Αμερικανού προέδρου και την αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων.
Ο εκπρόσωπος του Τούρκου προέδρου, προειδοποιεί πως τα αντίποινα έρχονται και χαρακτηρίζει ανεύθυνη τη στάση του Τζο Μπάιντεν. Το ζήτημα αναμένεται να συζητηθεί στο υπουργικό συμβούλιο της Δευτέρας.
«Η ανακοίνωση του Αμερικανού προέδρου είναι ατυχής και άδικη. Την απορρίπτουμε εξ ολοκλήρου και την καταδικάζουμε. Θα υπάρξει απάντηση σε αυτό», δήλωσε ο Ιμπραήμ Καλίν.
«Είναι λυπηρό γιατί όταν «ανοίγει ο ασκός του Αιόλου» δεν μπορεί να ξανακλείσει. Κηρύσσοντάς την ως πράξη Γενοκτονίας, θα προκαλέσει πολλά προβλήματα», ανέφερε ο σύμβουλος του Ερντογάν Ιλνούρ Τσεβίκ.
Ακόμη ένα αγκάθι, η αναφορά στην ανακοίνωση του Τζο Μπάιντεν σε Κωνσταντινούπολη και όχι Istanbul, που σύμφωνα με πολιτικούς αναλυτές έγινε για να διαχωρίσει την οθωμανική από τη σύγχρονη Τουρκία.
Εκτός από το φιλοκουρδικό HDP, σύσσωμη η αντιπολίτευση καταδικάζει την ανακοίνωση Μπάιντεν. Όμως οι περισσότεροι ρίχνουν το φταίξιμο στον ίδιο τον Τούρκο Πρόεδρο και στην εξωτερική πολιτική του.
Ο μοναδικός βουλευτής αρμενικής καταγωγής στην τουρκική Εθνοσυνέλευση που ανήκει στο φιλοκουρδικό κόμμα χαιρετίζει την ανακοίνωση.
«Η Τουρκία θα πρέπει να αντιμετωπίσει κάποια στιγμή αυτή τη Γενοκτονία και κάποια μέρα θα αποδοθεί δικαιοσύνη», τονίζει ο Γκαρο Παϊλάν.
Ανάλογη και η άποψη του Αρμένιου πρωθυπουργού Νικόλ Πασινιάν, ο οποίος τόνισε πως είναι ένα ισχυρό βήμα για την απόδοση δικαιοσύνης για το λαό του.
Πρόσθεσε πως πρόκειται για μία κρίσιμη στιγμή για την ασφάλεια της Αρμενίας μετά τα γεγονότα στο Ναγκόρνο Καραμπάχ. Οι χειρισμοί του στην κρίση με το Αζερμπαϊτζάν είχαν προκαλέσει μεγάλες διαδηλώσεις στη χώρα.
Σε νέα φάση οι σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας
Στην Ουάσιγκτον ήταν απολύτως προετοιμασμένοι για το τουρκικό κύμα αντιδράσεων, συνεπώς δεν προβληματίζονται, ούτε ανησυχούν. Περίμεναν, λένε, τα χειρότερα σε επίπεδο ρητορικής.
Έχουν δε εξετάσει και προετοιμαστεί για όλους τους πιθανούς τρόπους με τους οποίους θα μπορούσε ενδεχομένως να απαντήσει η Τουρκία, επομένως ούτε γι’ αυτό προβληματίζονται. Και γενικότερα η άποψη που επικρατεί είναι ότι ο Ερντογάν έχει καταλάβει πια ότι δεν διαθέτει πολλά περιθώρια ελιγμών και ότι μόνο να χάσει θα έχει αν επιχειρήσει να κλιμακώσει περαιτέρω την κατάσταση. Είναι αναγκασμένος, λένε στην Ουάσιγκτον, να παίξει με τους όρους που θέτει στο τραπέζι ο Πρόεδρος Μπάιντεν.
Όλοι αναγνωρίζουν ότι εισερχόμαστε σε μια νέα φάση των σχέσεων, ότι δεν θα είναι μια εύκολη περίοδος μπροστά μας, όμως αξιολογούν το γεγονός ότι ο Ερντογάν δέχθηκε να συναντηθούν τον Ιούνιο στο ΝΑΤΟ ως μια ένδειξη ότι θέλει να κρατήσει διαύλους ανοιχτούς και ότι δεν θέλει να δυναμιτίσει τελείως το κλίμα παρά την οργή του.
Μεγάλος είναι ο εκνευρισμός στην Άγκυρα. Κυβέρνηση, αντιπολίτευση (πλην του φιλοκουρδικού κόμματος HDP), και τύπος καταδικάζουν τη δήλωση Μπάιντεν. Χαρακτηρίζουν ψεύδη τις κατηγορίες και θεωρούν ότι ο Μπάιντεν δεν είχε δικαιοδοσία να κρίνει την ιστορία μιας άλλης χώρας.
Όμως η αντιπολίτευση επιρρίπτει την ευθύνη στον πρόεδρο Ερντογάν για απερίσκεπτη εξωτερική πολιτική που έφερε αυτό το αρνητικό αποτέλεσμα. Μέχρι στιγμής η Άγκυρα εκτός από το να καλέσει τον Αμερικανό πρέσβη στο υπουργείο Εξωτερικών για να του διαμαρτυρηθεί, δεν έχει ουσιαστικά αντιδράσει παρά μόνο λεκτικά, ενώ ο Ερντογάν δεν έχει ακυρώσει τη συνάντηση του με τον Μπάιντεν, τον Ιούνιο.
Το αν η Άγκυρα θα προχωρήσει σε πιο δραστικά αντίμετρα, όπως να ανακαλέσει τον Τούρκο πρέσβη από την Ουάσιγκτον, να υποβαθμίσει την τουρκική διπλωματική αποστολή, ή να περιορίσει την χρήση της αεροπορικής βάσης του Ιντζιρλίκ για τους Αμερικανούς, όλα αυτά προς το παρόν είναι σενάρια.
Στο μεταξύ η Άγκυρα φοβάται μην ξεκινήσουν δικαστικές υποθέσεις από απογόνους Αρμένιων θυμάτων που θα ζητήσουν αποζημιώσεις για υφαρπαγή περιουσιών και καταστροφές που υπέστησαν κατά τον εκτοπισμό τους από τις εστίες τους. Όλα αυτά αναμένεται να συζητηθούν αύριο στη συνεδρίαση του υπουργικού Συμβουλίου υπό τον Ερντογάν. Βασικά θέματα, η απάντηση της Τουρκίας στη δήλωση Μπάιντεν και επίσης -κάτι που ενδιαφέρει άμεσα την τουρκική κοινωνία- το αν η Τουρκία θα μπει σε λοκντάουν 5 ημερών για όλη τη διάρκεια της αργίας του Μπαϊραμιού που αρχίζει από την Τετάρτη.
Να σημειώσουμε πάντως ότι ο ίδιος τούρκος πρόεδρος δεν έχει ακόμα πάρει θέση για την δήλωση Μπάιντεν.
Αρμένιοι ζητούν αναγνώριση της γενοκτονίας και από την Τουρκία
Η ιστορική απόφαση των ΗΠΑ να αναγνωρίσουν τη Γενοκτονία των Αρμενίων από τους Τούρκους, αποτελεί δικαίωση λένε οι Έλληνες Αρμένιοι.
Βιασμοί και ξυλοδαρμοί ήταν κοινός τόπος στο μακρύ ταξίδι της προσφυγιάς. Όσοι δεν σκοτώθηκαν επί τόπου, οδηγήθηκαν μέσα από βουνά και ερήμους χωρίς νερό, φαγητό και καταφύγιο. Μέχρι τα τέλη του 1922, 1,5 εκατομμύριο Αρμένιοι της Τουρκίας είναι νεκροί και όσοι απομένουν σκορπίζονται στα πέρατα της γης.
“Εμείς οι νέοι Αρμένιοι σε όλη την διασπορά όπως και οι Έλληνες του Πόντου και οι Ασσύριοι, αναζητούμε την τελική δικαίωση, ο ίδιος ο θύτης να αναγνωρίσει την γενοκτονία και να μπορέσουν όλοι οι λαοί να συνυπάρξουν ειρηνικά. Θυμάμαι τα λόγια του παππού μου, του οποίου ο πατέρας έχασε από τα 12 του αδέρφια, τα εννιά, και μόνο οι τρεις μπόρεσαν επέζησαν», δηλώνει στην ΕΡΤ ο Βαζκέν Σαβουλιάν, μέλος της κεντρικής επιτροπής της αρμενικής νεολαίας Ελλάδας.
To Αμερικανικό Κογκρέσο αναγνώρισε τη γενοκτονία των Αρμενίων το 2019 και ο Τζο Μπάιντεν έκανε πράξη την προεκλογική του δέσμευση την ημέρα μνήμης της επετείου.
Πηγή: ΕΡΤ1
Ρεπορτάζ: Ζέτα Κονταξή, Ρένα Δημητρίου, Στέλιος Μπερμπεράκης, Σόνια Φίλη
Ανταπόκριση από Ουάσιγκτον: Λένα Αργύρη
Ανταπόκριση από Κωνσταντινούπολη: Αριάνα Φερεντίνου