ανταπόκριση από την Τουρκία Αριάνα Φερεντίνου
H αναγνώριση της γενοκτονίας των Αρμενίων, από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, πυροδότησε εξελίξεις στην Τουρκία, με αντιδράσεις από την κυβέρνηση και την αντιπολίτευση.
“Θυμόμαστε τις ζωές όλων εκείνων που πέθαναν στη γενοκτονία των Αρμενίων και δεσμευόμαστε να αποτρέψουμε να επαναληφθεί μία τέτοια θηριωδία”, υπογράμμισε ο Τζο Μπάιντεν, με τις Ηνωμένες Πολιτείες να γίνονται η 30η χώρα που προχωρά σ` αυτή την αναγνώριση. Είναι ο πρώτος Αμερικανός πρόεδρος τα τελευταία 40 χρόνια που χρησιμοποιεί τη λέξη “Γενοκτονία”, γυρίζοντας έτσι σελίδα στη στρατηγική σχέση που είχαν οι Ηνωμένες Πολιτείες με την Τουρκία τις τελευταίες δεκαετίες. Στην επίσημη δήλωση του Λευκού Οίκου επίσης αναφέρεται η Κωνσταντινούπολη με το όνομά της και όχι Istanbul.
Ανοίγει μία βαθιά πληγή στις διμερείς μας σχέσεις, που δεν έχει νομική βάση, σχολίασε η Τουρκία και διαβίβασε την έντονη αντίδραση της στον Αμερικανό πρέσβη στην Άγκυρα.
Αντίθετα, τον ενθουσιασμό των απανταχού Αρμενίων εξέφρασε με επιστολή του προς τον Τζο Μπάιντεν, ο Αρμένιος πρωθυπουργός Νικόλ Πασινιάν.
Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών αναφερόμενο στη δήλωση του προέδρου των ΗΠΑ, προχώρησε στην ακόλουθη ανακοίνωση: “Απορρίπτουμε και καταγγέλλουμε με τον ισχυρότερο τρόπο τη δήλωση του Προέδρου των ΗΠΑ σχετικά με τα γεγονότα του 1915 που έγινε υπό την πίεση ριζοσπαστικών αρμενικών κύκλων και αντι-Τουρκικών ομάδων στις 24 Απριλίου.
Είναι σαφές ότι η εν λόγω δήλωση δεν έχει επιστημονική και νομική βάση, ούτε υποστηρίζεται από αποδεικτικά στοιχεία. Όσον αφορά τα γεγονότα του 1915, δεν πληρούται καμία από τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για τη χρήση του όρου «γενοκτονία» που ορίζεται αυστηρά στο διεθνές δίκαιο.
Η φύση των γεγονότων του 1915 δεν αλλάζει ανάλογα με τα τρέχοντα πολιτικά κίνητρα των πολιτικών ή τις εσωτερικές πολιτικές εκτιμήσεις. Μια τέτοια στάση εξυπηρετεί μόνο μια χυδαία παραμόρφωση της ιστορίας.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων επιβεβαίωσε σαφώς τον αμφιλεγόμενο χαρακτήρα των γεγονότων του 1915. Επιπλέον, το 2005 η Τουρκία πρότεινε στην Αρμενική πλευρά να συστήσει μια Κοινή Επιτροπή Ιστορίας για να αποκτήσει μια δίκαιη ανάμνηση υπό το φως των ιστορικών γεγονότων αυτής της περιόδου. Αν και η Αρμενία δεν ανταποκρίθηκε ποτέ σε αυτήν την πρόταση, (η πρόταση) εξακολουθεί να βρίσκεται στο τραπέζι. Από αυτή την άποψη, η δήλωση του προέδρου των ΗΠΑ, ο οποίος δεν είναι ούτε νομικά ούτε ηθικά εξουσιοδοτημένος να κρίνει ιστορικά θέματα, δεν έχει καμία αξία.
Ως χώρα που βρίσκεται στο κέντρο μιας περιοχής που έχει αποκληθεί λίκνο των πολιτισμών και η οποία έχει υιοθετήσει τη στάση της άσκησης προσπάθειας για την ειρήνη και την ηρεμία για την ανθρωπότητα παρά τα δεινά που έχει υποστεί, η Τουρκία δεν απέφυγε ποτέ να αντιμετωπίσει την ιστορία της και δεν θα πάρει μαθήματα από οποιαδήποτε χώρα, συμπεριλαμβανομένων, στην προκειμένη περίπτωση, των ΗΠΑ.
Με την ευκαιρία αυτή, γιορτάζουμε για άλλη μια φορά τις πολύτιμες αναμνήσεις των ατόμων από όλες τις μουσουλμανικές, χριστιανικές και εβραϊκές κοινότητες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, που έχασαν τη ζωή τους κάτω από τις έκτακτες συνθήκες της περιόδου πριν και κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Το μήνυμα που έδωσε ο Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στις 24 Απριλίου, για τους Οθωμανούς Αρμένιους που έχασαν τη ζωή τους στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, το οποίο διαβάστηκε, επίσης φέτος ,κατά τη διάρκεια της Λειτουργίας στο Αρμενικό Πατριαρχείο στην Κωνσταντινούπολη, αντανακλά την προσέγγιση της Τουρκίας σε αυτό το θέμα.
Μετά από περισσότερα από εκατό χρόνια αυτών των δεινών του παρελθόντος, αντί να καταβάλει ειλικρινείς προσπάθειες για να επουλώσει εντελώς τις πληγές του παρελθόντος και να οικοδομήσει από κοινού το μέλλον στην περιοχή μας, η δήλωση του Προέδρου των ΗΠΑ δεν θα αποφέρει αποτελέσματα εκτός από την πόλωση των εθνών και την παρεμπόδιση της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή μας.
Η δήλωση αυτή των ΗΠΑ, η οποία διαστρεβλώνει τα ιστορικά γεγονότα, δεν θα γίνει ποτέ αποδεκτή στη συνείδηση του τουρκικού λαού και θα ανοίξει μια βαθιά πληγή που θα υπονομεύσει την αμοιβαία εμπιστοσύνη και τη φιλία μας.
Καλούμε τον Πρόεδρο των ΗΠΑ να διορθώσει αυτό το σοβαρό λάθος, το οποίο δεν εξυπηρετεί κανέναν άλλο σκοπό από το να ικανοποιήσει ορισμένους πολιτικούς κύκλους και να υποστηρίξει τις προσπάθειες που αποσκοπούν στην καθιέρωση μιας πρακτικής ειρηνικής συνύπαρξης στην περιοχή, ειδικά μεταξύ του τουρκικού και του αρμενικού έθνους, αντί να εξυπηρετεί την ατζέντα εκείνων των κύκλων που προσπαθούν να καλλιεργήσουν εχθρότητα από την ιστορία”.
Διαμαρτυρία στον Πρέσβη των ΗΠΑ
Ο Πρέσβης των ΗΠΑ στην Άγκυρα, David Satterfield, κλήθηκε στο Υπουργείο όπου του διαμηνύθηκε ότι η Άγκυρα «θεωρεί απαράδεκτη και καταδικάζει έντονα» τη δήλωση Μπάϊντεν για τη γενοκτονία των Αρμενίων και ότι η δήλωση αυτή «στερείται ιστορικής και νομικής βάσης».
Αντιδράσεις από την αντιπολίτευση
Με ανακοίνωσή του ο εκπρόσωπος του Λαϊκού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος (ΡΛΚ) Φαΐζ Οζτράκ, αναφέρει: “Η περιγραφή των τραγικών γεγονότων του 1915 από τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Τζόζεφ Μπάιντεν ως «γενοκτονία» καταγράφεται στην ιστορία ως σοβαρό λάθος. Αυτή η δήλωση θα έχει αρνητικό αντίκτυπο όχι μόνο στις σχέσεις Τουρκίας-ΗΠΑ, αλλά και σε οποιαδήποτε πιθανότητα συμφιλίωσης μεταξύ των λαών της Αρμενίας και της Τουρκίας, θα προκαλέσει δε επίσης, ανεπανόρθωτη ζημία.
Τα γεγονότα του 1915 άφησαν ένα στίγμα στη μνήμη του τουρκικού και του αρμενικού λαού ως μια εξαιρετικά τραυματική τραγωδία και καταστροφή. Δηλώσεις αυτού του τύπου δεν βοηθούν καθόλου στην επούλωση αυτού του τραύματος. Ο ρόλος που θα έπρεπε να έπαιζαν ειδικά οι κρατικοί αξιωματούχοι άλλων χωρών δεν θα ήταν να δημιουργήσουν μια νέα ένταση μέσω αυτής της τραγωδίας του παρελθόντος, αλλά να εργαστούν για την επούλωση των πληγών σε αυτή την κοινή αγωνία. Ωστόσο, με αυτήν τη δήλωση, και αυτή η ευκαιρία χάθηκε.
Σε μια εποχή που πλησίαζε η επίλυση του ζητήματος του Ναγκόρνο Καραμπάχ, που συνεχίζεται εδώ και τριάντα χρόνια μεταξύ του Αζερμπαϊτζάν και της Αρμενίας, με την ανάκτηση των κατεχομένων εδαφών του Αζερμπαϊτζάν και τη στιγμή που οι λαοί της Τουρκίας, του Αζερμπαϊτζάν και της Αρμενίας ετοιμάζονταν να ατενίσουν ένα μέλλον ειρήνης, σταθερότητας και ευημερίας, η αναφορά της λεγόμενης «γενοκτονίας» θα αποβεί εις βάρος όλων αυτών των διαδικασιών.
Οι πρόσφατες δηλώσεις και αποφάσεις εναντίον της Τουρκίας είναι ενδεικτικές διότι καταδεικνύουν την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η Τουρκία ως αποτέλεσμα της απερίσκεπτης εξωτερικής πολιτικής της κυβέρνησης του AKP.
Μας προκαλεί θλίψη το να ακούμε κάθε είδους ενοχοποιητικές δηλώσεις κατά της χώρας μας”.
Σχετική είδηση: Οι ΗΠΑ αναγνώρισαν την γενοκτονία των Αρμενίων – Αναβρασμός στην Τουρκία
