Καθώς το Facebook δέχεται σκληρή κριτική και καταγγελίες για το γεγονός ότι δεν έκανε κάτι για να σταματήσει την προώθηση πολωτικού περιεχομένου στους χρήστες, η θυγατρική εταιρεία του, το Instagram, παραδέχτηκε στο CNN ότι προωθούσε –χωρίς να το θέλει-λογαριασμούς που προωθούσαν τις διατροφικές διαταραχές σε παιδιά και εφήβους.
Η εταιρεία δήλωσε ότι αυτοί οι λογαριασμοί είχαν παραβιάσει τους κανόνες κατά της προώθησης τέτοιου περιεχομένου και ότι δεν θα έπρεπε να είχαν επιτραπεί στην πλατφόρμα.
Η αποκάλυψη έγινε όταν η ομάδα του γερουσιαστή Ρίτσαρντ Μπλούμενταλ έφτιαξε ένα ψεύτικο λογαριασμό στο Instagram, τον οποίο χειριζόταν ένα υποτιθέμενο 13χρονο κορίτσι που ακολουθούσε λογαριασμούς με δίαιτες και άλλους που προωθούσαν τις διατροφικές διαταραχές. Γρήγορα, ο αλγόριθμος του Instagram ξεκίνησε να του προτείνει λογαριασμούς με ακραίες δίαιτες.
Το γραφείο του γερουσιαστή μοιράστηκε με το CNN έναν κατάλογο λογαριασμών που είχε συστήσει ο αλγόριθμος του Instagram. Αφού το CNN έστειλε ένα δείγμα από αυτόν τον κατάλογο στο Instagram για σχολιασμό, η εταιρεία τους αφαίρεσε, λέγοντας ότι όλοι τους παραβίαζαν τις πολιτικές της κατά της ενθάρρυνσης των διατροφικών διαταραχών.
«Χρησιμοποιούμε την τεχνολογία και τις αναφορές από την κοινότητά μας για να βρούμε και να αφαιρέσουμε αυτό το περιεχόμενο όσο το δυνατόν γρηγορότερα, και εργαζόμαστε πάντα για να βελτιωνόμαστε. Θα συνεχίσουμε να ακολουθούμε τις συμβουλές των ειδικών από ακαδημαϊκούς και οργανώσεις ψυχικής υγείας, όπως η Εθνική Ένωση Διατροφικών Διαταραχών, για να επιτύχουμε τη δύσκολη ισορροπία μεταξύ του να επιτρέπουμε στους ανθρώπους να μοιράζονται τις εμπειρίες τους για την ψυχική τους υγεία και ταυτόχρονα να τους προστατεύουμε από δυνητικά επιβλαβές περιεχόμενο».
Αυτό που είναι πολύ ανησυχητικό, τονίζει η η Πάμελα Κιλ, διευθύντρια της Κλινικής Έρευνας Διατροφικών Συμπεριφορών στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Φλόριντα, είναι ότι «το Instagram είναι ιδιαίτερα δημοφιλές μεταξύ της ηλικιακής ομάδας που ήδη διέτρεχε τον μεγαλύτερο κίνδυνο διατροφικών διαταραχών».
«Είναι ένας φαύλος κύκλος. Έχετε μια ομάδα που διατρέχει αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης αυτών των προβλημάτων και συνεπώς αυτό το περιεχόμενο τραβάει την προσοχή της. Η τεχνητή νοημοσύνη εντοπίζει αυτή την τάση και στη συνέχεια προωθεί περισσότερο παρόμοιο περιεχόμενο».
Το Instagram μπορεί να είναι ένα σκοτεινό και ανησυχητικό μέρος για το μυαλό των παιδιών μας, λένε οι έφηβοι που παρακολουθεί ο ψυχολόγος Τζον Ντάφι, συγγραφέας του βιβλίου «Η ανατροφή του νέου εφήβου στην εποχή του άγχους» («Parenting the New Teen in the Age of Anxiety»). Νιώθοντας ότι δεν είναι αρκετά καλοί για να αναρτήσουν μια selfie, θα φιλτράρουν και θα αλλάξουν το σχήμα του σώματός τους ώστε να αντικατοπτρίζουν εκείνα των διασημοτήτων ή των influencers των οποίων τη σωματική διάπλαση θαυμάζουν.
«Αυτό όλο είναι εθιστικό», τονίζει ο ψυχολόγος σε συνέντευξή του στο CNN.
«Έχω δουλέψει με αμέτρητα κορίτσια που έχουν αλλάξει σημαντικά φωτογραφίες τους για να δείχνουν με έναν συγκεκριμένο τρόπο, και εξίσου πολλά που τραυματίζονται ψυχολογικά όταν δημοσιεύεται μια φωτογραφία τους. Αυτή η ομάδα παρακολουθεί άλλους λογαριασμούς στο Instagram, αλλά σπάνια δημοσιεύει δικές της φωτογραφίες φοβούμενη τη γελοιοποίηση ή την κριτική».
Ωστόσο, είναι σημαντικό να θυμόμαστε, ωστόσο, ότι και τα έφηβα αγόρια κινδυνεύουν να αντιμετωπίσουν προβλήματα αυτοεκτίμησης. Τα έφηβα αγόρια συχνά ακολουθούν άλλα αγόρια και άνδρες που θεωρούν ότι έχουν ιδανικά ανδρικά σώματα ή είναι πιο ελκυστικά από τα ίδια. Κουβαλούν πολλές από τις ίδιες ανασφάλειες με τα κορίτσια, αλλά μπορεί να τις εκφράζουν λιγότερο έντονα.
Τι αποκάλυψε η μάρτυρας δημοσίου συμφέροντος
Οι εσωτερικές έρευνες του Facebook δείχνουν ότι το 13,5% των κοριτσιών που χρησιμοποιούν στο Instagram λένε ότι η πλατφόρμα επιδεινώνει τις σκέψεις που έχουν να αυτοκτονήσουν ή να κάνουν κακό στον εαυτό τους. Και το 17% εξ αυτών λένε ότι το Instagram επιδεινώνει διατροφικές διαταραχές όπως η ανορεξία.
«Πιστεύω ότι τα προϊόντα του Facebook βλάπτουν τα παιδιά, πυροδοτούν τον διχασμό και αποδυναμώνουν τη δημοκρατία», είπε ενώπιον επιτροπής του Κογκρέσου η Φράνσις Χάουγκεν, πρώην υπάλληλος του Facebook που έγινε μάρτυρας δημοσίου συμφέροντος.
«Η ηγεσία της εταιρείας γνωρίζει πώς να κάνει το Facebook και το Instagram ασφαλέστερα, αλλά δεν θα κάνει τις απαραίτητες αλλαγές επειδή έχει βάλει τα αστρονομικά κέρδη της πάνω από τους ανθρώπους», δήλωσε η Χάουγκεν. «Η δράση του Κογκρέσου είναι απαραίτητη. Δεν θα λύσουν αυτό το πρόβλημα χωρίς τη βοήθειά σας».
Ο διευθύνων σύμβουλος του Facebook Μαρκ Ζούκερμπεργκ υπερασπίστηκε την εταιρεία έναντι των ισχυρισμών της Χάουγκεν, λέγοντας ότι η έρευνα παραποιείται.
«Πολλοί από τους ισχυρισμούς δεν βγάζουν κανένα νόημα. Αν θέλαμε να αγνοήσουμε την έρευνα, γιατί θα δημιουργούσαμε εξαρχής ένα κορυφαίο ερευνητικό πρόγραμμα για την κατανόηση αυτών των σημαντικών ζητημάτων;»
Σε δήλωσή του, το Facebook αμφισβήτησε την ερμηνεία της έρευνας και επέμεινε ότι τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα. Η εταιρεία δήλωσε επίσης ότι καλωσορίζει τις κανονιστικές ρυθμίσεις.
Απαιτείται περισσότερη έρευνα, λέει ειδικός σε θέματα εφηβείας
Ωστόσο, ο Δρ. Λόρενς Στάινμπεργκ, καθηγητής ψυχολογίας και ειδικός στα θέματα εφηβείας πιστεύει πως αυτή η συσχέτιση μεταξύ της χρήσης του Instagram και της ψυχολογικής δυσφορίας, είναι ανησυχητική. «Ένα τέτοιο εύρημα θα πρέπει να χρησιμοποιείται ως αφετηρία για έρευνα, όχι ως συμπέρασμα», τονίζει σε άρθρο του στους New York Times.
Σύμφωνα με τον επιστήμονα, η ψυχολογική έρευνα έχει επανειλημμένα δείξει ότι συχνά δεν καταλαβαίνουμε τον εαυτό μας τόσο καλά όσο νομίζουμε. Οι επιστημονικές μελέτες της ανθρώπινης συμπεριφοράς επιδιώκουν να προχωρήσουν πέρα από τις ίδιες τις αφηγήσεις των ατόμων γιατί αισθάνονται αυτό που αισθάνονται ή γιατί συμπεριφέρονται όπως συμπεριφέρονται.
«Ελλείψει ενός ελεγχόμενου πειράματος στο οποίο οι άνθρωποι θα ανατίθενται τυχαία είτε να έχουν είτε να μην έχουν μια εμπειρία, μένουμε με αρκετές αβεβαιότητες. Δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι αν η εμπειρία έβλαψε την ψυχική κατάσταση του ατόμου (στην προκειμένη περίπτωση, ότι το Instagram προκάλεσε στους εφήβους κατάθλιψη)- αν η κακή ψυχική κατάσταση του ατόμου οδήγησε στην εμπειρία (ότι οι καταθλιπτικοί έφηβοι είναι πιο πιθανό από τους άλλους να χρησιμοποιούν το Instagram ή να το χρησιμοποιούν πιο συχνά)- ή αν κάποια άλλη, μη μετρήσιμη μεταβλητή (όπως η οικογενειακή σύγκρουση) συνέβαλε τόσο στην εμπειρία όσο και στην ψυχική κατάσταση, δημιουργώντας την εντύπωση μιας άμεσης συσχέτισης μεταξύ των δύο παραγόντων», εξηγεί ο επιστήμονας.
Σίγουρα, υπάρχει μια αυξανόμενη επιστημονική βιβλιογραφία σχετικά με τις σχέσεις μεταξύ της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και της ψυχικής υγείας των εφήβων. Αλλά μέχρι στιγμής δεν είναι δυνατόν να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα από αυτήν, εν μέρει επειδή πολύ λίγες μελέτες έχουν τα χαρακτηριστικά που αναφέρθηκαν παραπάνω.
Τα πράγματα περιπλέκονται ακόμη περισσότερο από το γεγονός ότι στις έρευνες του Facebook, τριπλάσιοι από τους ερωτηθέντες ανέφεραν ότι τους έκανε να αισθάνονται λιγότερο και όχι περισσότερο ανήσυχοι και σχεδόν πενταπλάσιοι από τους ερωτηθέντες ανέφεραν ότι το Instagram τους έκανε λιγότερο λυπημένους.
Ποιο είναι το κακό, θα μπορούσατε να αναρωτηθείτε, να υποθέσουμε χωρίς συγκεκριμένα στοιχεία ότι η χρήση του Instagram προκαλεί κατάθλιψη στους εφήβους, αναρωτιέται ο επιστημονας. Αυτός ο τρόπος σκέψης είαι προβληματικός, λέει ο επιστήμονας. Αν άλλοι παράγοντες που έχουν συμβάλει στην αύξηση της κατάθλιψης των εφήβων παραβλέπονται, τότε μπορεί να συμβάλλουμε στο ίδιο το πρόβλημα που ελπίζουμε να λύσουμε. Οι γονείς που πιστεύουν ότι μπορούν να αντιμετωπίσουν την κατάθλιψη ενός εφήβου απλά περιορίζοντας τη χρήση του Instagram, μπορεί να καταλήξουν να αγνοούν τις πραγματικές αιτίες του προβλήματος που αντιμετωπίζει το παιδί τους.
Μην απορρίπτετε τις ανησυχίες των παιδιών σας, λένε οι ειδικοί
Ο ψυχολόγος Τζον Ντάφι έχει δουλέψει με μερικούς γονείς των οποίων τα παιδιά τους είπαν ανοιχτά στις συνεδρίες ότι το Instagram ασκεί έντονα αρνητικό αντίκτυπο στη συναισθηματική τους ευεξία και στον τρόπο που αισθάνονται για τον εαυτό τους. Μερικές φορές οι γονείς τους πιστεύουν χωρίς να τους αμφισβητήσουν. Άλλες φορές όμως, απορρίπτουν τις ανησυχίες του παιδιού τους, λέγοντας ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι ένα ανόητο μέρος για να αποκτήσει κανείς την αυτοεκτίμησή του. Και αυτό μπορεί να είναι αλήθεια. Ωστόσο αυτό που δεν καταλαβαίνουν είναι ότι αυτά τα μέσα αποτελούν βασικό συστατικό του κόσμου στον οποίο ζουν πλέον τα παιδιά μας. Και το Instagram είναι πλέον ένας σημαντικός τρόπος για να συνδεθούν κοινωνικά.
Μιλήστε λοιπόν ανοιχτά με τα παιδιά σας, παροτρύνουν οι ειδικοί, για τη φύση του Instagram και άλλων κοινωνικών μέσων, τόσο για τα πλεονεκτήματα όσο και για τα μειονεκτήματα. Και να είστε διαθέσιμοι να τα ακούσετε.
Ωστόσο, οι έφηβοι που προσπαθούν να παρέχουν υποστήριξη και σύνδεση μπορεί να κάνουν κάποια ζημιά, προειδοποιεί ο Ντάφι. Προσπαθώντας να υποστηρίξουν τους συνομηλίκους τους που πάσχουν από κατάθλιψη, άγχος, προβλήματα προσοχής ή διατροφικές διαταραχές στο Instagram, δημοσιεύουν αποφθέγματα, φωτογραφίες υγιεινών γευμάτων και ρεαλιστικές φωτογραφίες του προσώπου και του σώματός τους, με όλες τους τις ατέλειες.
Παρόλο που είναι ενθαρρυντικό το γεγονός ότι οι έφηβοι θέλουν να στηρίξουν ο ένας τον άλλον, και αν και πολλά από αυτά μπορεί να φαίνονται αρκετά χρήσιμα, ενδέχεται να αποβεί επικίνδυνο. Δεν υπάρχουν εκπαιδευμένοι επαγγελματίες που να παρακολουθούν τις συμβουλές τους και μερικές φορές μπορεί να παρέχουν λανθασμένες πληροφορίες οι οποίες μπορεί να αποδειχθούν αντιπαραγωγικές και, σε ακραίες περιπτώσεις, επικίνδυνες.
Οι πρώτες ανακοινώσεις της εταιρείας
Μετά τις αποκαλύψεις, το Instagram περιέγραψε λεπτομερώς διάφορες νέες λειτουργίες που σχεδιάζει να εφαρμόσει για την αντιμετώπιση των προβλημάτων ψυχικής υγείας, συμπεριλαμβανομένων των παραπομπών που θα μπορούσαν να ενθαρρύνουν τους χρήστες να αλλάξουν τις συνήθειες προβολής τους, εάν έχουν πρόσφατα δει δυνητικά προβληματικό περιεχόμενο. Η εταιρεία έχει δηλώσει ότι θέλει να αποτρέψει το δυνητικά πολωτικό περιεχόμενο, επιτρέποντας παράλληλα στους χρήστες που βρίσκονται σε ανάρρωση από διατροφικές διαταραχές να συζητήσουν τις εμπειρίες τους – μια δυνητικά δύσκολη ισορροπία, λένε οι ειδικοί.
ΠΗΓΗ: CNN
