Σε πρώτο στάδιο, οι αιτήσεις θα αφορούν 20 περιφερειακές ενότητες και στα τέλη Οκτωβρίου θα επεκταθούν σε όλη την επικράτεια. Σύμφωνα με κυβερνητικές εκτιμήσεις, από ένα σύνολο 150.000, αίτηση εξαγοράς μπορούν να υποβάλουν περίπου 50.000 πολίτες. Άγνωστο παραμένει τι θα γίνει με όσους έχουν καταπατήσει εκτάσεις του ελληνικού Δημοσίου και απειλούνται με τα πρωτόκολλα απομάκρυνσης.
Το τίμημα της εξαγοράς θα υπολογίζεται με βάση τις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων και κοινωνικά κριτήρια (για ευπαθείς ομάδες, πολύτεκνους, άτομα με αναπηρία), ενώ προβλέπονται και εκπτώσεις που θα φθάνουν έως και το 80% της αντικειμενικής αξίας.
Με βάση όσα έχουν ανακοινωθεί, σήμερα αναμένεται να ανοίξει η πλατφόρμα. Η πρόσβαση στο ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα γίνεται μέσω του gov.gr στην ηλεκτρονική διεύθυνση aeda.apps.gov.gr. Η είσοδος θα γίνεται με κωδικούς Taxisnet, ενώ θα παρέχεται επίσης η δυνατότητα υποβολής της αίτησης εξαγοράς από εξουσιοδοτημένο πρόσωπο, το οποίο πρέπει να συμπληρώσει στο σύστημα τον ΑΦΜ του και να επισυνάψει υπεύθυνη δήλωση εξουσιοδότησης από το gov.gr ή με βεβαίωση γνησίου υπογραφής.
Αιτήσεις θα μπορούν να γίνουν για τις περιφερειακές ενότητες:
- Αιτωλοακαρνανίας,
- Αρκαδίας,
- Έβρου,
- Εύβοιας,
- Ηρακλείου,
- Ιωαννίνων,
- Καρδίτσας,
- Κέρκυρας,
- Λάρισας,
- Λασιθίου,
- Λέσβου,
- Μαγνησίας,
- Ξάνθης,
- Πιερίας,
- Ρεθύμνου,
- Σάμου,
- Τρικάλων,
- Φθιώτιδας,
- Χανίων,
- Χίου.
Η δυνατότητα υποβολής αιτήσεων για τις περιοχές αυτές λήγει στις 30 Σεπτεμβρίου 2025. Ακολουθούν στις 31 Οκτωβρίου 2024 οι υπόλοιπες περιφερειακές ενότητες. Η δυνατότητα υποβολής αιτήσεων λήγει στις 31 Οκτωβρίου 2025.
Οι προϋποθέσεις
Βασική προϋπόθεση για την υποβολή αίτησης εξαγοράς είναι η άσκηση από τον ίδιο τον αιτούντα ή τους δικαιοπαρόχους, επί δημοσίου ακινήτου, αδιαλείπτως κατοχή:
• Επί 30 τουλάχιστον έτη με τίτλο.
• Επί 40 τουλάχιστον έτη χωρίς τίτλο, εφόσον ο αιτών χρησιμοποιεί το ακίνητο ως την κύρια κατοικία του ή ως βοηθητικό χώρο αυτής ή για να ασκεί τουριστική, βιοτεχνική, βιομηχανική, εμπορική ή αγροτική δραστηριότητα.
• Η δήλωση του ακινήτου στο έντυπο «Ε9» για τουλάχιστον 5 έτη πριν από την αίτηση, προκειμένου να είναι σαφές ότι οι αιτούντες θεωρούσαν πως το ακίνητο είναι δικό τους.
• Τίθεται δεκαήμερη προθεσμία για την ενημέρωση του αιτούντος σε περίπτωση που λείπουν δικαιολογητικά. Δεν ισχύει πλέον η απαίτηση για προσκομιδή αεροφωτογραφιών, καθώς δεν εξετάζεται πλέον η ύπαρξη ή μη κτίσματος.
• Επεκτείνεται η δυνατότητα του Δημοσίου να αποφασίσει εξαίρεση από το δικαίωμα εξαγοράς για λόγους δημοσίου συμφέροντος. Τα αρμόδια υπουργεία θα προσδιορίσουν αιτιολογημένα τις περιοχές ή τα ακίνητα που πρέπει να εξαιρεθούν από τη διαδικασία εξαγοράς.
• Επισπεύδεται η προθεσμία υποβολής της συναίνεσης της Εταιρείας Ακινήτων του Δημοσίου σε 2 μήνες, από 3 μήνες που προβλεπόταν αρχικά.
Το παράβολο
Για την υποβολή της αίτησης στη νέα πλατφόρμα, οι ενδιαφερόμενοι-δικαιούχοι θα πρέπει να πληρώσουν παράβολο 300 ευρώ, το οποίο συμψηφίζεται με το τίμημα εξαγοράς ή επιστρέφεται εφόσον η αίτηση απορριφθεί.
Το πιστοποιητικό αποδοχής
Μετά την υποβολή της αίτησης και στην περίπτωση που εγκριθεί από την αρμόδια επιτροπή εντός 5 ημερών, εκδίδεται πιστοποιητικό αποδοχής το οποίο κοινοποιείται στον αιτούντα. Στο πιστοποιητικό αποδοχής περιλαμβάνονται η περιγραφή του εξαγοραζόμενου ακινήτου (εμβαδόν και όρια), τα στοιχεία του αιτούντος, το τίμημα εξαγοράς, καθώς και το ποσό της εφάπαξ και τμηματικής καταβολής.
