Στρασβούργο, Ανταπόκριση: Κώστας Δαβάνης
Τρεις κορονοϊούς σε νυχτερίδες στο Λάος της νοτιοανατολικής Ασίας που μοιάζουν περισσότερο με τον SARS-CoV-2 από οποιονδήποτε γνωστό κορονοϊό, ανακάλυψαν επιστήμονες σε εκτεταμένες έρευνες που διεξήγαγαν στην Κίνα και το Λάος.
Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι τμήματα του γενετικού κώδικα των τριών νέων κορονοϊών ενισχύουν τους ισχυρισμούς, ότι ο ιός SARS-CoV-2 έχει φυσική προέλευση, ενώ παράλληλα επισημαίνουν ότι ανακάλυψή τους εγείρει φόβους πως υπάρχουν πολυάριθμοι άλλοι κορονοϊοί που θα μπορούσαν να μολύνουν άμεσα ανθρώπους.
Ιδιαίτερα ανησυχητικό θεωρούν οι ερευνητές το γεγονός, ότι οι συγκεκριμένοι κορονοϊοί περιέχουν περιοχές δέσμευσης υποδοχέων που είναι σχεδόν πανομοιότυπες με εκείνες του SARS-CoV-2 και μπορούν επομένως να μολύνουν ανθρώπινα κύτταρα. Ο τομέας δέσμευσης υποδοχέα επιτρέπει, ως γνωστόν, στον SARS-CoV-2 να προσκολληθεί σε έναν υποδοχέα που ονομάζεται ACE2 στην επιφάνεια των ανθρώπινων κυττάρων για να εισέλθει σε αυτούς.
Τι έδειξε η εξέταση των νυχτερίδων
Σύμφωνα με το επιστημονικό περιοδικό Nature, για να κάνει την ανακάλυψη, ο ιολόγος του Ινστιτούτου Παστέρ στο Παρίσι Μάρκ Έλοιτ και οι συνεργάτες του στη Γαλλία και το Λάος, πήραν σάλιο, κόπρανα και δείγματα ούρων από 645 νυχτερίδες σε σπηλιές στο βόρειο Λάος. Σε τρία είδη νυχτερίδων του είδους Rhinolophus, βρήκαν ιούς που ο καθένας τους είναι περισσότερο από 95% πανομοιότυπος με τον SARS-CoV-2, και τους ονόμασαν BANAL-52, BANAL-103 και BANAL-236.
Σε ένα επιπλέον βήμα η μελέτη έδειξε στο εργαστήριο, ότι οι περιοχές δέσμευσης των υποδοχέων αυτών των ιών μπορούσαν να προσκολληθούν στον υποδοχέα ACE2 στα ανθρώπινα κύτταρα τόσο αποτελεσματικά όσο μερικές πρώτες παραλλαγές του SARS-CoV-2. Οι ερευνητές καλλιέργησαν στην συνέχεια το BANAL-236 σε κύτταρα, για να μελετήσουν πόσο παθογόνος είναι ο ιός σε ζωικά μοντέλα.
Οι συγγενείς του Sars Cov 2
Η μελέτη καταδεικνύει ότι η νοτιοανατολική Ασία είναι μια εστία ποικιλομορφίας ιών που σχετίζονται με τον SARS-CoV-2 καθώς εκεί έχουν ανακαλυφθεί συγγενείς του SARS-CoV-2, δυο στην Ταϊλάνδη, τρεις στην Καμπότζη και τέσσερις στο Γουναν στη νότια Κίνα και μάλιστα οι κορονοϊοί στην Καμπότζη συνδέονται στενά με τον ιό της πανδημίας.
Πέρυσι, οι ερευνητές είχαν περιγράψει έναν άλλο στενό συγγενή του SARS-CoV-2, τον RaTG13, ο οποίος βρέθηκε σε νυχτερίδες στο Γουνάν. Είναι κατά 96,1% πανομοιότυπος με το SARS-CoV-2 συνολικά και οι δύο ιοί πιθανότατα μοιράζονταν έναν κοινό πρόγονο πριν από 40-70 χρόνια .
Ο BANAL-52 από την άλλη είναι κατά 96,8% πανομοιότυπος με το SARS-CoV-2. Και οι τρεις νεοανακαλυφθέντες ιοί έχουν μεμονωμένα τμήματα που μοιάζουν περισσότερο με τμήματα του SARS CoV-2 από ό, τι σε άλλους ιούς.
Τα αναπάντητα ερωτήματα
Η μελέτη του Λάος προσφέρει εικόνα για την προέλευση της πανδημίας, αλλά εξακολουθούν να λείπουν σύνδεσμοι, όπως τονίζουν οι ερευνητές. Για παράδειγμα, οι ιοί του Λάος δεν περιέχουν τη λεγόμενη θέση διάσπασης φουρίνης στην πρωτεΐνη αιχμής που βοηθά περαιτέρω την είσοδο του SARS-CoV-2 και άλλων κορονοϊών στα ανθρώπινα κύτταρα.
Η μελέτη δεν διευκρινίζει επίσης πώς ένας προγονός του ιού θα μπορούσε να έχει ταξιδέψει στη Γουχάν, στην κεντρική Κίνα, όπου εντοπίστηκαν τα πρώτα γνωστά κρούσματα COVID-19-ή αν ο ιός μεταφέρθηκε από ενδιάμεσο ξενιστή.